ترانهسرا
ترانهسَرا، ترانهسُرا، ترانهنویس، یا ترانهپرداز[1] به کسی گفته میشود که به صورت حرفهای به نوشتن اشعار و آهنگسازی برای خلق ترانه کار میکند. یک ترانهسرا گاه با عنوان آهنگساز نیز شناخته میشود چراکه اغلب فعالیت تنظیم موسیقایی یک ترانه نیز برعهدهٔ وی است. فشار وارده از سوی صنعت موسیقی بر هنرمندان موجب شدهاست که گاه فرایند ساخت یک ترانه به یک فعالیت گروهی تبدیل شده و هر یک از مسئولیتهای موجود در این فرایند بر عهدهٔ یک شخص خاص قرار گیرد. ترانهسرایان مستقیماً تحت استخدام ناشرین موسیقی هستند.[2] برخی از ترانهسرایان بهطور مستقل موسیقی خود را منتشر میکنند و برخی دیگر دارای قرارداد با ناشرین شخص ثالث هستند.[2]
رویکرد کلاسیک در یادگیری فنون ترانهسرایی به صورت آکادمیک و از طریق دورههایی به همراه مدارک معتبر در دانشگاه، کالج یا «مدارس راک» آموزش داده میشود.[2] آشنایی با تکنولوژی موسیقی مدرن (علوم کاربردی استفاده از سینثسایزر، نرمافزارهای آهنگسازی و ویرایش صدا)، فنون ترانهسرایی و حتی مهارتهای کسبوکار از پیشنیازهای فعالیت یک ترانهسرا در دنیای امروز است. تعداد زیادی از کالجهای موسیقی دورههایی با موضوع ترانهسرایی و آهنگسازی در مقاطع دیپلم یا کسب و کار موسیقی در مقطع کارشناسی ارائه میدهند.[2] حق تألیف و نشر آثار هنری (به ویژه در موارد مربوط به آثار مشهور و پرفروش) میتواند منبع قابل توجهی از درآمد محسوب شود. از دیدگاه حقوقی و طبق قوانین بینالمللی کپیرایت، تمام ترانههای مربوط به سالهای پس از ۱۹۳۴ میلادی، تنها توسط مؤلفین آن قابل تکثیر، فروش و انتقال به غیر است.[2]
ترانهسرا / نوازنده
ترانهسرایان اغلب نوازندگان توانمندی نیز بهشمار میآیند. این حقیقت تا بخشی مربوط رابطهٔ تنگاتنگ متنترانه و موسیقی آن است. چرا که در فرایند «به عمل آوردن» یک ترانه یا تنظیم یک آهنگ، ترانهسرا باید از طریق یک ساز (اصولا گیتار یا پیانو) ملودی و فرمولهای هارمونیک مورد نظر خود را مورد آزمون و خطا قرار داده و به بهترین ترکیب میان ملودی ترانه و ساختار هارمونیک موسیقی دست یابد. ترانهسرایان بایستی بر چند عنصر مشخص در ساختار ترانه تمرکز کنند. هر ترانه دارای یک مقدمه، چندین بیت و یک ترجیعبند است. ترانهسرا بایستی یک برگهٔ راهنما تهیه نماید که در آن، نتهای ملودی به همراه شعر (منطبق با ملودی) و آکوردهای مربوط به هارمونی نوشته شده باشد.
ترانهسرا / تهیهکننده
با پیشرفتهای اخیر در زمینهٔ تکنولوژی ضبط و آهنگسازی، یک ترانهسرا میتواند تمام مراحل تولید یک آهنگ موفق را در لپتاپ خود به انجام برساند. همین پیشرفت در عرصه فناوری آهنگسازی، ظهور چهرههای ترانهسرا / تهیهکننده را به پدیدهای رایج تبدیل کردهاست. از آنجایی که عموم مخاطبان موسیقی با وظایف تهیهکنندگی در موسیقی آشنایی ندارند، از این رو بسیاری از فعالیت یک هنرمند به عنوان یک تهیهکننده باخبر نیستند.
جستارهای وابسته
منابع
- «ترانهپرداز» [موسیقی] همارزِ «songwriter»؛ منبع: گروه واژهگزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر پنجم. فرهنگ واژههای مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۷۵۳۱-۷۶-۴ (ذیل سرواژهٔ ترانهپرداز)
- Michael Cooper (1 July 2007). ""How to pitch your songs to industry insiders"".