تیس

تیس روستایی از توابع شهرستان چابهار استان سیستان و بلوچستان ایران است که در منطقه کوهپایه‌ای در ۵ کیلومتری شمال غربی چابهار واقع شده‌است. پیشینهٔ باستانی این بندر به دوران هخامنشیان بازمی‌گردد و آثار تاریخی بسیاری در این شهر وجود دارد.

تیس (چابهار)
تصویری از تیس (چابهار)
تصویری از تیس (چابهار)
اطلاعات کلی
کشور ایران
استانسیستان و بلوچستان
شهرستانچابهار
بخشبخش مرکزی
مردم
جمعیت۶۳۴۸ نفر (سرشماری ۹۵)
کد آماری۱۹۱۶۰۹
برای دیگر کاربردها، تیس (ابهام‌زدایی) را ببینید.

پیشینه

تیس یکی از بنادر مهم ایران در دریای مکران در زمان هخامنشیان بوده‌است و پیشتر به آن تیز می‌گفته‌اند. در آن دوران کالاها از آسیای شرقی و هند به بندر تیس می‌آمده‌اند و به مناطق مختلف خاورمیانه، آسیای میانه و قفقاز فرستاده می‌شدند. تیس در سده‌های اولیهٔ اسلامی نیز بندری مهم بوده‌است از جمله مقدسی مورخ سده چهارم هجری از رونق این بندر سخن رانده‌است.[1]

فردوسی از تیس (تیز) در شاهنامه یاد می‌کند. هنگامی که فرمانده جنگ با توران اشکش، همراه با قوم بلوچ به توران حمله می‌کند ودربرگشت به مکران می‌رود:

چو آگاه شد اشکش آمد براه/ ابا لشکری ساخته پیش شاه

همه تیز و مکران بیاراستنند/زهرجای رامشگران خواستند

جمعیت

این روستا در شهرستان چابهار قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۶٬۳۴۸ نفر (۷۷۶خانوار) بوده‌است.

رتبه در استان

روستای تیس براساس آخرین آمار سرشماری سال ۹۵ یکی از بزرگترین روستاهای استان سیستان و بلوچستان است و جمعیت آن از ۲۸ شهر استان بیشتر است که در زیر آمده‌است.

ردیفنام شهرشهرستانجمعیت سال ۹۵
۱ بنتنیکشهر۵٬۸۲۲
۲ نگوردشتیاری۵٬۶۷۰
۳ محمدیسراوان۵٬۶۰۶
۴ نوک آبادتفتان۵٬۲۶۱
۵ نصرت‌آبادزاهدان۵٬۲۳۸
۶ بزمانایرانشهر۵٬۱۹۲
۷ گشتسراوان۴٬۹۹۲
۸ علی اکبرهامون۴٬۷۷۹
۹ اسپکهنیکشهر۴٬۷۱۹
۱۰ اسماعیل‌آبادخاش۴٬۶۸۶
۱۱ زرآبادکنارک۴٬۰۰۲
۱۲ آشارمهرستان۳٬۷۸۶
۱۳ بنجارزابل۳٬۷۶۰
۱۴ ادیمینیمروز۳٬۶۱۳
۱۵ محمدآبادهامون۳٬۴۶۸
۱۶ کتیجفنوج۳٬۰۱۶
۱۷ پارودراسک۲٬۹۹۷
۱۸ اسفندکسراوان۲٬۹۶۲
۱۹ ساربوکقصرقند۲٬۴۴۸
۲۰ سیرکانسراوان۲٬۱۹۶
۲۱ سربازسرباز۲٬۰۲۰
۲۲ سرجنگلزاهدان۱٬۷۹۰
۲۳ ریگ ملکمیرجاوه۱٬۶۸۸
۲۴ هیدوچسیب و سوران۱٬۶۷۴
۲۵ قرقریهیرمند۱٬۳۲۹
۲۶ پلانچابهار۱٬۰۴۴
۲۷ ده رئیسخاش۷۶۵
۲۸ جزینکزهک۶۷۶

طبیعت

رودخانه لاوری از میان شهر می‌گذرد و خلیج چابهار در غرب آن قرار گرفته‌است. بلندی‌های چندی مانند کوه‌های شهباز، پیلبند و لاوری، شهر تیس را احاطه کرده‌است. این شهر آب و هوای گرم و خشک دارد. شهر تیس از مراکز عمده سوزن‌دوزی است که بیشتر از سوی زنان شهر تولید می‌شود. این شهر دژی به نام قلعه پرتغالی‌ها دارد که از دیدگاه دیرینگی و نوع معماری شایان توجه‌است ولی هم‌اکنون ویرانه‌ای از آن به جای مانده‌است.

دیدنی‌های تیس

قلعه پرتغالی‌ها • آرامگاه سید غلام رسول • قلعه بلوچ گت • قلعه پیروز گت • غارهای بان مسیتی • قلعه انوشیروان • قلعه باتل • سدهای تیس • مسجد جامع تیس

منابع
  1. کتابچهٔ معرفی استان سیستان و بلوچستان (ص ۱۲)
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.