حق‌یافته
حَق‌یافته یا تَتاگَتَه (به سانسکریت و پالی: तथागत، به چینی: 如來، تلفظ: رو لائی) عنوانی است که بودا برای اشاره به خود و دیگر بوداشدگان به‌کار می‌برد.[1]
در دین بودا، به افرادی که از دید بودائیان به بیداری کامل رسیده و از رنج دنیا آزاد شده و از چرخه باززایش رهایی یافته‌اند حق‌یافته (تتاگته) گفته می‌شود.[2]
معنی اصلی واژه سانسکریت تتاگته، «چنان‌رفته» است و منظور از آن شخص "گذشته از حالتی آن‌چنان" است. «حالت آن‌چنان» همان حالت حق‌یافتن است. در نوشته‌های پالی به نام سه‌سبد (تری‌پیتاکه)، بودا شاکیامونی به خود تحت این عنوان اشاره کرده‌است.[3]
در کتاب دماپاده ذکر شده که حق‌یافتگان از حالت حق‌یافتگی می‌گذرند ولی اثری از عبور خود به‌جا نمی‌گذارند مانند عبور پرندگان در آسمان و ماهیان در آب.[4]
بعدها در بوداگرایی مهایانه، واژهٔ تتاگته به معنی بوداشوندگی نیز به کار رفت. منظور از بوداشَوَندگی، قابلیت به‌بیداری‌رسیدن در سرشت تمام انسان‌ها است.[2]
منابع
- Nyanatiloka, Buddhist Dictionary, 4th ed. Buddhist Publication Society.1980
- دانشنامهٔ بریتانیکا
- Tathagata: Encyclopedia - Tathagata
- دمّاپاده، آیه ۹۲.
 |
بوداگرایی | | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| مفاهیم و اصطلاحات | تاریخ | شاخه‌ها و فرقه‌ها | مشاهیر | کشورها | ||||
| فهرست موضوعات | گاهشمار | نیایشگاه‌ها | متون | فرهنگ | ||||