حوضه آبریز فلات مرکزی

حوضه آبریز فلات مرکزی یکی از حوضه‌های بستهٔ ایران است که در تقسیم‌بندی حوضه‌های آبریز ایران، حوضهٔ اصلی به شمار می‌رود. مساحت این حوضه، ۸۲۴٬۶۱۱٫۲ کیلومتر مربع است[1] و بیش از نیمی از مساحت ایران در این حوضه قرار دارد. حوضه آبریز فلات مرکزی، به ۹ زیرحوضه تقسیم شده‌است و بلندترین رود آن، زاینده‌رود است.

موقعیت حوضه آبریز فلات مرکزی در ایران

جغرافیا و اقلیم

حوضهٔ فلات مرکزی تنها حوضه آبریز کاملاً محصور ایران است. این حوضه از شمال به رشته کوه البرز و امتداد شرقی آن و از غرب و جنوب به رشته کوه زاگرس محصور شده‌است. مرز شرقی حوضه، کوه‌های کم‌ارتفاع شرقی ایران است. حوضهٔ آبریز فلات مرکزی با مساحت ۸۲۴٬۳۵۶ کیلومتر مربع بزرگترین حوضهٔ آبریز ایران است و بیش از نیمی از مساحت این کشور را شامل می‌شود. این حوضه بسته است و تمام رواناب ناشی از بارندگی آن به کفه‌ها و دشت‌های داخلی این حوضه تخلیه می‌شود. بزرگترین پایانه‌های این حوضه، دشت کویر و دشت لوت هستند.

حوضهٔ فلات مرکزی یکی از کم‌بارش‌ترین حوضه‌های ایران است. میانگین بلندمدت بارندگی سالانه در این حوضه ۱۶۰ میلیمتر است.[2] توزیع بارش در این حوضه یکنواخت نیست. بیشترین میانگین بارش بلندمدت سالانه در زیرحوضهٔ طشک-بختگان به میزان ۴۰۰ میلیمتر و کمترین آن در زیرحوضهٔ کویر سیاهکوه به میزان ۸۳ میلیمتر ثبت شده‌است.[3]

زیرحوضه‌ها

برپایهٔ دستور العمل تقسیم‌بندی حوضه‌های ایران، حوضهٔ آبریز فلات مرکزی به ۹ زیرحوضه تقسیم می‌شود:[4]

کدنام زیرحوضهمساحت
کیلومتر مربع		تعداد
محدوده‌های مطالعاتی		منبع فهرست
۴۱دریاچهٔ نمک۹۲٬۸۸۴٫۲۳۶[5]
۴۲گاوخونی۴۱٬۵۵۲٫۳۲۱[6]
۴۳طشک، بختگان و مهارلو۳۱٬۴۵۱٫۹۲۷[7]
۴۴کویر ابرقو و سیرجان۵۷٬۱۲۵٫۳۱۹[8]
۴۵هامون جازموریان۶۹٬۳۷۴٫۸۲۱[9]
۴۶کویر لوت۲۰۶٬۳۵۴۳۶[10]
۴۷کویر مرکزی۲۲۶٬۵۳۳٫۱۵۰[11]
۴۸سیاه‌کوه، ریگ زرین و دق سرخ۴۸٬۵۹۹٫۱۱۱[12]
۴۹درانجیر و ساغند۵۰٬۷۳۶٫۵۱۲[13]

پانویس
  1. دستورالعمل تقسیم‌بندی، ۷.
  2. بررسی بحران آب و پیامدهای آن در کشور. مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی. ۱۳۹۶. ص. ۷.
  3. سالنامه آماری آب کشور ۹۱–۱۳۹۰. معاونت آب و آبفا، وزارت نیرو. ۱۳۹۴. ص. ۳۶.
  4. دستورالعمل تقسیم‌بندی، ۷.
  5. دستورالعمل تقسیم‌بندی، ۷۹–۸۱.
  6. دستورالعمل تقسیم‌بندی، ۸۵–۸۶.
  7. دستورالعمل تقسیم‌بندی، ۸۸–۸۹.
  8. دستورالعمل تقسیم‌بندی، ۹۲–۹۳.
  9. دستورالعمل تقسیم‌بندی، ۹۶.
  10. دستورالعمل تقسیم‌بندی، ۹۸–۱۰۰.
  11. دستورالعمل تقسیم‌بندی، ۱۰۴–۱۰۸.
  12. دستورالعمل تقسیم‌بندی، ۱۱۴.
  13. دستورالعمل تقسیم‌بندی، ۱۱۶.

منابع
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.