حوضه آبریز رودخانههای میان بندرعباس و سدیج
حوضه آبریز رودخانههای بین بندرعباس و سدیج با نام اختصاری بندرعباس–سدیج یکی از حوضههای باز ایران است که در تقسیمبندی حوضههای آبریز ایران، حوضهٔ فرعی به شمار میرود و زیرمجموعهٔ حوضهٔ آبریز خلیج فارس و دریای عمان است. مساحت این حوضه، ۴۴٬۷۹۲٫۲ کیلومتر مربع است و رودهای اصلی آن، میناب و جگین هستند که به دریای عمان منتهی میشوند.
جغرافیا
حوضهٔ بندرعباس–سدیج به مساحت ۴۴٬۷۹۲٫۲ کیلومتر مربع در جنوب ایران قرار دارد. حدود ۸۰ درصد مساحت این حوضه در استان هرمزگان واقع شده[1] و بخشهایی از استانهای سیستان و بلوچستان و کرمان را نیز در بر میگیرد. میانگین بلندمدت بارندگی در حوضهٔ بندرعباس-سدیج ۲۲۲ میلیمتر است.[2]
مهمترین رود آن، رود میناب است که از تلاقی رودهای جغین و رودان در غرب روستای برنطین پدید میآید و در جنوب کلاهی وارد دریای عمان میشود. شاخههای رودان از کوههای باغ برج در شمال علیآباد و شاخهٔ اصلی جغین از کوههای بشاگرد در نزدیکی بارگاه سرچشمه میگیرند.[3] دیگر رود مهم حوضه، رود جگین است که از کوههای بین سندرک و گوهران سرچشمه میگیرد و در جنوب جگین به دریای عمان میریزد.[4] سایر رودهای قابل توجه حوضه، شامل رودهای سدیج و گابریک در شرق شهرستان جاسک و جلابی و حسن لنگی در شرق بندرعباس هستند. در مجموع ۷۲٪ سطح آن کوهستانی و ۲۸٪ باقیمانده، دشتها و کوهپایهها هستند.[5]
زیرحوضهها
برپایهٔ دستور العمل تقسیمبندی حوضههای ایران، حوضهٔ آبریز بندرعباس–سدیج به ۶ حوضهٔ درجه ۳، ۲۵ حوضهٔ درجه ۴ و ۲۶ حوضهٔ درجه ۵ تقسیم میشود:[6]
کد | نام اختصاری زیرحوضه | مساحت کیلومتر مربع | تعداد زیرحوضهها | |||
---|---|---|---|---|---|---|
درجه ۴ | درجه ۵ | درجه ۶ | درجه ۷ | |||
۲۸۱ | غرب میناب | ۸٬۰۱۲ | ۵ | ۱۱ | - | - |
۲۸۲ | رودخانه میناب | ۱۰٬۶۲۰٫۳ | ۴ | ۸ | - | - |
۲۸۳ | غرب جگین | ۹٬۴۳۶ | ۷ | ۴ | - | - |
۲۸۴ | رودخانه جگین | ۶٬۶۷۸٫۱ | ۳ | - | - | - |
۲۸۵ | گابریک–هیمن | ۵٬۳۹۷٫۶ | ۳ | ۳ | - | - |
۲۸۶ | رودخانه سدیج | ۴٬۶۴۸٫۳ | ۳ | - | - | - |
مجموع | ۴۴٬۷۹۲٫۲ | ۲۵ | ۲۶ | - | - |
حوضهٔ بندرعباس-سدیج به ۲۲ محدودهٔ مطالعاتی تقسیم شدهاست. بزرگترین محدوده، جگین به مساحت ۷۲۴۰٫۲ کیلومتر مربع و کوچکترین محدوده، کردی شیرازی به مساحت ۱۳۱٫۷ کیلومتر مربع هستند.[7]
پانویس
- تحلیل حوضههای آبریز، ۱۶–۱۷.
- سالنامه آماری آب کشور، ۳۶.
- افشین، یدالله (۱۳۷۳). رودهای ایران. ۱. وزارت نیرو - مهندسین مشاور جاماب. صص. ۴۵۰–۴۵۱.
- افشین، یدالله (۱۳۷۳). رودهای ایران. ۱. وزارت نیرو - مهندسین مشاور جاماب. صص. ۱۵۲–۱۵۳.
- سالنامه آماری آب کشور، ۱۵.
- دستورالعمل تقسیمبندی، ۶۷–۶۸.
- دستورالعمل تقسیمبندی، ۶۹–۷۰.
منابع
- دستور العمل تقسیم بندی و کدگذاری حوضههای آبریز و محدودههای مطالعاتی در سطح کشور (PDF). معاونت برنامهریزی و نظارت راهبردی - وزارت نیرو. ۱۳۹۱.
- سالنامه آماری آب کشور ۹۱–۱۳۹۰. دفتر برنامهریزی کلان آب و آبفای وزارت نیرو. ۱۳۹۴.
- تحلیل حوضهها و زیرحوضههای آبریز و تحلیل وضعیت اقلیمی استان. سازمان مدیریت و برنامهریزی استان هرمزگان. ۱۳۹۷.