حوضه آبریز گاوخونی
حوضه آبریز گاوخونی یکی از حوضه‌های بستهٔ ایران است که در تقسیم‌بندی حوضه‌های آبریز ایران، حوضهٔ فرعی به‌شمار می‌رود و زیرمجموعهٔ حوضهٔ آبریز فلات مرکزی است. مساحت این حوضه، ۴۱٬۵۵۰ کیلومتر مربع است[1] و رود اصلی آن زاینده‌رود است. 87/3 درصد آن در استان اصفهان، 4/9 در استان چهارمحال و بختیاری، 4/6 در استان فارس و 3/2 در استان یزد واقع شده است. در سالهای اخیر، آورد حوضه‌ی زاینده رود به دلایل مختلف از جمله خشکسالی کاهش زیادی داشته است.[2]
جغرافیا
حوضه گاوخونی در شرق رشته‌کوه زاگرس قرار دارد و از شمال غربی به جنوب شرقی کشیده شده‌است. بخش غربی آن، درهٔ زاینده‌رود است و با حرکت به سوی شرق، ارتفاع آن کاسته شده و دشت‌ها گسترش می‌یابد. رودهای این حوضه به تالاب گاوخونی می‌ریزند. وسعت این تالاب متغیر است و در دوران پرآبی به ۵۰۰ کیلومتر مربع می‌رسد. رود اصلی این حوضه، زاینده‌رود است که از ارتفاعات زردکوه در استان چهارمحال و بختیاری سرچشمه می‌گیرد و پس از طی ۴۰۵ کیلومتر وارد گاوخونی می‌شود. آب‌وهوای حوضه، گرم و خشک است.[3]
زیرحوضه‌ها
برپایهٔ دستورالعمل تقسیم‌بندی حوضه‌های ایران، حوضهٔ آبریز گاوخونی به زیرحوضه‌های زیر تقسیم می‌شود:[4]
| کد | نام اختصاری زیرحوضه | مساحت کیلومتر مربع | تعداد زیرحوضه‌ها |
|---|---|---|---|
| ۴۲۱ | زاینده‌رود | ۲۶٬۸۶۴ | ۹ |
| ۴۲۲ | غرب باتلاق | ۱۱٬۰۱۹ | ۴ |
| ۴۲۳ | شرق باتلاق | ۳٬۱۷۸ | – |
| ۴۲۴ | باتلاق گاوخونی | ۴۸۹ | – |
منابع
- دستورالعمل و ضوابط تقسیم بندی و کدگذاری حوضه‌های آبریز و محدوده‌های مطالعاتی در سطح کشور. شرکت مدیریت منابع ایران. دی ۱۳۸۳. ص. ۶. دریافت‌شده در ۱۰ مرداد ۱۳۹۶.
- اسناد راهبردی برنامه ششم توسعه استان اصفهان (1400-1396 ) -جلد سوم: حوزه‌های فرابخشی (PDF). اصفهان: سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان اصفهان. ۱۳۹۶. ص. ۶۶.
- افشین، یدالله (۱۳۷۳). رودهای ایران. ۱. وزارت نیرو - مهندسین مشاور جاماب. صص. ۵۹–۶۲.
- دستورالعمل و ضوابط تقسیم بندی و کدگذاری حوضه‌های آبریز و محدوده‌های مطالعاتی در سطح کشور. شرکت مدیریت منابع ایران. دی ۱۳۸۳. ص. ۱۱۲–۱۱۳. دریافت‌شده در ۱۰ مرداد ۱۳۹۶.