دانشگاه ارومیه
دانشگاه ارومیه یکی از دانشگاههای وزارت علوم، تحقیقات و فناوری که در شهر ارومیه واقع شده است. این دانشگاه پیش از انقلاب اسلامی دانشگاه رضائیه نام داشته است. ریاست این دانشگاه از ۱۸ دی ۱۳۹۲ بر عهده دکتر رحیم حب نقی میباشد مسئول دفتر آقای معصوم زاده معاونت پشتیبانی دکتر ارجمندزاده مسئول دفتر آقای حمیدرضا نیک سیرت نماینده مقام معظم رهبری حجت الاسلام حاج آقا مهدی قریشی.[2]
نوع | دولتی |
---|---|
بنیانگذاری شده | ۱۳۴۴ |
وابستگی | وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ایران |
رئیس | رحیم حب نقی |
اعضای هیئت علمی | 782 نفر [1] |
کارمندان مدیریتی |
|
دانشجویان | 17000 نفر |
موقعیت | ایران، استان آذربایجان غربی، ارومیه |
وبگاه |
تاریخچه
کالج پزشکی وستمینستر
بنای ابتدایی دانشگاه ارومیه توسط جوزف کاکرن٬ پزشک امریکایی متولد ارومیه٬ در اواخر قرن نوزدهم در محل فعلی پردیس شهر دانشگاه ارومیه بنیان نهاده شد. مؤسسه کاکرن با نام وستمینستر یک کالج پزشکی بود که به آموزش علوم پزشکی به دانشجویان ایرانی می پرداخت. مدارک این دانشجویان بطورت مشترک توسط مظفر الدین شاه و جوزف کاکرن امضا میشد. فعالیتهای این مؤسسه تا زمان مرگ ناگهانی دکتر کاکرن در سال ۱۹۰۵ میلادی ادامه داشت. بعدها پردیس شهر دانشگاه ارومیه در محل کالج پزشکی جوزف کاکرن تأسیس شد.
دانشکده کشاورزی و دامپروری رضائیه
به عنوان یک مرکز آموزش عالی در استان آذربایجانغربی ابتدا در قالب آموزشکده در یک باغ ۱۵ هکتاری در مسیر جاده بند به ریاست مهندس شیبانی در سال ۱۳۴۴ تأسیس گردید. در آن زمان تعداد اعضای هیئت علمی بسیار معدود بوده و در هر دوره تعداد ۲۰ آلی ۳۰ نفر دانشجو برای آموزش در علوم کشاورزی پذیرفته و با درجه کاردانی فارغالتحصیل میشدند. دانشجویانی که مایل بودند میتوانستند تا درجه کارشناسی در دانشکده کشاورزی کرج وابسته به دانشگاه تهران به تحصیلات خود ادامه دهند.
در سال ۱۳۴۸ موافقت نامهای بین بنیاد خاور نزدیک و وزارت فرهنگ وقت جهت افزایش دوره دانشکده از دو سال به برنامه چهار ساله به امضا رسید و جعفر راثی ریاست دانشکده را به عهده گرفتند. نمایندگان بنیاد خاور نزدیک تهیه کتب آموزشی به زبان انگلیسی و تجهیزات آزمایشگاهی برای دوره چهارساله دانشکده کشاورزی و دامپروری را به عهده گرفتند. گرایشهای آموزشی شامل رشتههای کشاورزی، دامپروری و اقتصاد خانه بود که باپایهگذاری پنج گروه آموزشی شامل علوم پایه، علوم گیاهی، علوم دامی، مهندسی کشاورزی و آموزش روستایی حمایت میشد. کتابخانه مرکزی دانشکده به سرعت با کتابهای منتخب تجهیز و تعداد دانشجویان جدید الورود به ۱۵۰ نفر در سال رسید. در آغاز همکاری بنیاد خاورنزدیک با دانشکده کشاورزی و دامپروری، مزرعه وسیعی در نازلو واقع در حومه شهر ارومیه خریداری شد. پردیس نازلو در ۱۱ کیلومتری مسیر جاده مرز سرو با ترکیه و با فاصله ۱۹ کیلومتری از پردیس شهر قرار دارد. در ابتدا ساختمانهای دامپروری جهت نگهداری گاو و گوسفند، خوک، اسب و ماکیان به منظور آموزش عملی دانشجویان و با سرپرستی متخصصین بنیاد خاورنزدیک احداث شد.
دانشگاه رضائیه/ارومیه
به دنبال تأسیس دانشکده کشاورزی و دامپروری رضائیه، دانشکدههای دامپزشکی و علوم در راستای توسعه کمی و کیفی دانشگاه به ترتیب در سالهای ۱۳۵۶ و ۱۳۵۸ افتتاح شدند که منجربه تأسیس دانشگاه رضائیه گردید. پس از آن فعالیت گستردهای برای توسعه پردیس نازلو به عمل آمد و به تدریج هر سه دانشکده به پردیس دانشگاه در روستای نازلو انتقال یافتند. پس از انقلاب اسلامی نام دانشگاه رضائیه به دانشگاه ارومیه تغییر یافت.
در سال ۱۳۵۹ دانشکده پزشکی نیز در دانشگاه ارومیه تأسیس شد و تا سال ۱۳۶۴ به فعالیت خود زیر عنوان دانشگاه ارومیه ادامه داد. در سال ۱۳۶۴ به دنبال طرح تقکیک دانشکدههای پزشکی از وزارت علوم دانشکده پزشکی دانشگاه ارومیه مستقل از دانشگاه ارومیه تحت نام دانشگاه علوم پزشکی ارومیه به فعالیت خود ادامه داد.
دانشگاه ارومیه در سالهای بعد با افتتاح دانشکده ادبیات و علوم انسانی در سال ۱۳۶۷ و دانشکده فنی در سال ۱۳۶۸ توسعه بیشتری یافت و در حال حاضر با داشتن ۹ دانشکده، یک پردیس خودگردان ، مرکز آموزش عالی شهید باکری در شهر میاندوآب و دانشکده فنی در شهر خوی، ۵ پژوهشکده ، دو مرکز تحقیقاتی ، پارک علم و فناوری و مرکز آیسیتی، کتابخانه مرکزی، یک موزه و یک مرکز تحقیقات سازه در حال تأسیس، به فعالیت آموزشی و تحقیقاتی خود ادامه میدهد. در تابستان سال ۱۳۹۲ هیت امنای دانشگاه با کسب مجوز از وزارت علوم با تأسیس سه دانشکده دیگر دانشکدهٔ مهندسی برق و کامپیوتر و دانشکدهٔ پتروشیمی و دانشکدهٔ شیمی موافقت به عمل آورد.
دانشکدهها و گروههای آموزشی
دانشکدهٔ دامپزشکی
این دانشکده در سال ۱۳۵۴ تأسیس شدهاست و افرادی چون پروفسور محمد باقر ابراهیمی فارغالتحصیل این دانشکده میباشند. این دانشکده از نظر قدمت سومین دانشکده دامپزشکی کشور پس از دانشکدههای دانشگاه تهران و شیراز میباشد. گروههای آموزشی این دانشکده عبارتند از:
- علوم پایه
- پاتوبیولوژی
- بهداشت و کنترل کیفی مواد غذایی
- جراحی و تصویربرداری تشخیصی
- بیماریهای داخلی و کلینیکال پاتولوژی
- مامایی و طیور
- میکروبیولوژی
دانشکدهٔ ادبیات و علوم انسانی
این دانشکده با هدف تأمین نیروی انسانی متخصص به عنوان چهارمین دانشکده دانشگاه ارومیه با راه اندازی گروه زبان و ادبیات فارسی در سال ۱۳۶۷ تأسیس گردید. اولین گروه دانشجویان پذیرفته شده شامل کارشناسی دبیری ادبیات فارسی در سال ۱۳۶۷ و دبیری تربیت بدنی در سال ۱۳۶۸ بودهاند. گروههای آموزشی دایر در این دانشکده به شرح زیر میباشد:
- علوم تربیتی
- تاریخ
- جغرافیا
- فقه و حقوق اسلامی
- معارف اسلامی
- زبان و ادبیات فارسی
- زبان انگلیسی
- زبان و ادبیات ترکی استانبولی[3]
دانشکدهٔ علوم
دانشکده علوم در سال ۱۳۵۸ با پذیرش دانشجو در دو رشته علوم گیاهی و دبیری فیزیک آغاز بکار کرد و بعدها به رشتههای بیشتر علوم گسترش دادهشد. گروههای آموزشی دانشکده علوم بشرح زیر میباشند:
- ریاضیات
- فیزیک
- زیست شناسی
- زمین شناسی
- نانو فناوری
دانشکدهٔ مهندسی پتروشیمی
با حمایت هیات رییسه و همچنین تأسیس واحدهای پتروشیمی مختلف در استان و صنایع مرتبط تأسیس این دانشکده در هیات امنا تصویب شد دانشکده در چشمانداز دارای گروههای مهندسی شیمی مهندسی پلیمر مهندسی انرژی و مهندسی نفت خواهد بود و تلاش بر این است با جذب هیات علمی تبدیل به قطب تحصیلات تکمیلی شود و بتواند به دانشکده بسیار قوی تبدیل شود این رشتهها و دانشکده و نیز جذب هیات علمی این گروهها نیز با تلاش دکتر جمشید باقرزاده از استادان گروه کامپیوتر تأسیس شد.
دانشکدهٔ فنی و مهندسی
دانشکده مهندسی دانشگاه ارومیه در سال ۱۳۶۹ با کوشش استادان فنی ارومیه از جمله دکتر مهدی ثابت تأسیس شد. محل اولیه این دانشکده در کیلومتر ۱.۵ جاده سرو بود که در دهه ۱۳۸۰ به مکان کنونی این دانشکده در پردیس نازلو منتقل گردید. دانشکده فنی دانشگاه ارومیه هماکنون دارای زیرگروههای زیر میباشد:
دانشکده برق و کامپیوتر
دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر که در حال حاضر در مقطع کارشناسی در رشته های مهندسی برق با گرایشهای الکترونیک، قدرت، مخابرات و مهندسی کامپیوتر گرایش نرم افزار فعالیت میکند. در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری رشته مهندسی برق در گرایشهای مدارهای مجتمع، میکروماشین، مخابرات میدان و سیستم، سیستمهای قدرت و الکترونیک قدرت و رشته مهندسی کامپیوتر در گرایش شبکههای کامپیوتری به پرورش متخصص و پژوهشگر ممتاز و متعهد میپردازد. در سال ۱۳۶۲ گروه الکترونیک به همراه گروه عمران در مقطع کاردانی در آموزشکده فنی دانشگاه ارومیه فعالیت خود را آغاز کرد که با همت اساتید محترم و اخذ مجوز مقطع کارشناسی الکترونیک و تأسیس برخی رشتههای دیگر آموزشکده فنی تبدیل به دانشکده فنی گردید. به همراه توسعه گروه الکترونیک گروههای قدرت و مخابرات نیز شکل گرفتند و رشته مهندسی کامپیوتر نیز در سال ۸۱ فعالیت خود را آغاز کرد. در سال ۹۶ این دو رشته به دلیل توسعه و در جهت بهروری بیشتر در امر آموزش و پژوهش تبدیل به یک دانشکده مجزا با نام دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر گردید. این دانشکده در حال حاضر دارای رشتههای مهندسی برق در گرایشهای الکترونیک، مخابرات، قدرت و مهندسی کامپیوتر است و در برنامه توسعه آن گروههای دیگری نیز پیشبینی شدهاست. این دانشکده دارای مراکز تحقیقاتی آپا، مرکز تحقیقات آنتن، پژوهشکده میکروماشین و پژوهشکده میکرو الکترونیک است.
- مهندسی برق الکترونیک (در سه مقطع کارشناسی، ارشد و دکتری)
- مهندسی سیستم های میکرو و نانو الکترومکانیک (در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری)
- مهندسی برق قدرت (در سه مقطع کارشناسی، ارشد و دکتری)
- مهندسی برق مخابرات (در سه مقطع کارشناسی، ارشد و دکتری)
- مهندسی کامپیوتر-گرایش نرمافزار در مقطع کارشناسی و ارشد
- مهندسی کامپیوتر-گرایش شبکههای کامپیوتری در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری
دانشکدهٔ کشاورزی
این دانشکده جزو قدیمیترین دانشکدههای این دانشگاه میباشد. گروههای آموزشی مستقر در این دانشکده:
- مهندسی آب
- زراعت و اصلاح نباتات
- علوم دامی
- مکانیک بیو سیستم
- گیاه پزشکی
- علوم و صنایع غذایی
- علوم خاک
- باغبانی
- اقتصاد کشاورزی
- اصلاح و بیوتکنولوژی
دانشکدهٔ تربیت بدنی و علوم ورزشی
دانشکده تربیت بدنی در سال ۱۳۸۹ تأسیس شدهاست.
- آسیبشناسی و حرکات اصلاحی
- رفتار حرکتی
- فیزیولوژی ورزشی
- مدیریت ورزشی
دانشکدهٔ منابع طبیعی
- مرتع و آبخیزداری
- جنگلداری
- شیلات
دانشکدهٔ اقتصاد و مدیریت
تاسیس دانشکده اقتصاد و مدیریت دانشگاه ارومیه در سال 1385 در راستای کمک به توسعه اقتصادی - اجتماعی استان آذربایجان غربی توسط هیات امنای این دانشگاه تصویب شد. لازم به ذکر است که گروه اقتصاد به عنوان هسته اصلی و مادر این دانشکده در سال 1370 به همت دکتر مسعود منصوری با پذیرش 40 نفر در دوره کارشناسی علوم اقتصادی - اقتصاد بازرگانی شروع به فعالیت نموده است. در حال حاضر این دانشکده در رشته های زیر اقدام به پذیرش دانشجو می کند:
- علوم اقتصادی (در مقاطع کارشناسی ، کارشناسی ارشد و دکتری)
- حسابداری (در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد)
- مدیریت (در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد) [4]
بر اساس رتبه بندی سایت IDEAS دانشکده اقتصاد دانشگاه ارومیه رتبه پنجم را در بین موسسات آموزشی ، پژوهشی و اجرایی اقتصاد در ایران کسب کرده است [5].
دانشکدهٔ شیمی
پژوهشکدهها و مراکز تحقیقاتی
پژوهشکدهٔ میکرو الکترونیک
در سال ۱۳۷۵ گروه تحقیقی در زمینه میکروالکترونیک به سرپرستی دکتر خیر ا... حدیدی در دانشگاه ارومیه شکل گرفت. سال ۱۳۷۹ تحت عنوان (مرکز تحقیقات میکروالکترونیک) از وزارت علوم، تحقیقات و فناوری مجوز اصولی دریافت نمود.در سال ۱۳۸۳ این مرکز به پژوهشکدهٔ میکروالکترونیک ارتقا یافت. همچنین این پژوهشکده برای هفت سال پیاپی عنوان بهترین و تنها پژوهشکدهٔ میکروالکترونیک کشور ایران را کسب کردهاست. گروههای پژوهشی موجود:
- گروه پژوهشی مدارهای مجتمع آنالوگ
- گروه پژوهشی مدارهای مجتمع دیجیتال
- گروه پژوهشی مدارهای مجتمع فازی
- گروه پژوهشی سیستم های میکرو و نانو الکترومکانیک (آزمایشگاه مرکزی MEMS/NEMS)
این پژوهشگاه در پردیس شهر دانشگاه ارومیه، واقع در خیابان دانشکده، قرار دارد.[6]
پژوهشکدهٔ زیست فناوری
تأسیس پژوهشکدهٔ زیست فناوری دانشگاه ارومیه در سال ۱۳۷۹ با دریافت مجوز از وزارت علوم تحقیقات و فناوری، با هدف انجام تحقیقات پیشرفته، بومیسازی و گسترش فناوری، تولید مواد بیولوژیک و آموزش محققین و پژوهشگران ارشد در سطح منطقهای و ملی در حوزه زیست فناوری میباشد. هماکنون این مجموعه در قالب سه گروه تخصصی بیوتکنولوژی کشاورزی ،بیوتکنولوژی سلولی و مولکولی ، بیوالکتروشیمی و بیوتکنولوژی گیاهان دارویی و صنعتی به کار خود ادامه میدهد.[7]
پژوهشکدهٔ مطالعات دریاچه ارومیه
فعالیتهای تحقیقاتی مرتبط با آرتمیا و اکوسیستم دریاچه ارومیه در دانشگاه ارومیه از سال ۱۳۷۳ با تأسیس آزمایشگاه تحقیقاتی آرتمیا در سال ۱۳۷۵ آغاز گردید . طی مدت کوتاهی مرکز تحقیقات آرتمیا با سرعتی باورنکردنی توسعه یافته و عملاً به مرکز رفرانس آرتمیا در ایران و کل منطقه خاورمیانه و آسیای میانه تبدیل شود. بخش تحقیقات کمسیون اروپا در سال ۱۳۸۰ مرکز تحقیقات آرتمیا و جانوران آبزی دانشگاه ارومیه را به عنوان نماینده خاورمیانه و آسیای مرکزی جهت مشارکت در یک پروژه مطالعاتی بینالمللی با همکاری ۱۴ دانشگاه و مراکز تحقیقاتی برجسته از ۵ قاره دنیا برگزید. بحرانی شدن وضعیت دریاچه ارومیه در سالهای اخیر و تشکیل ستاد ملی احیای دریاچه ارومیه در سال ۱۳۹۲ لزوم شکلگیری یک مرکز تخصصی را در دانشگاه ارومیه را می طلبید که در همین راستا پژوهشکده آرتیمیا به پژوهشکدهٔ مطالعات دریاچه ارومیه تغییر نام یافت تا شرایط لازم برای برنامهریزی در زمینهٔ احیای این دریاچه فراهم شود.[8]
پژوهشکدهٔ میکرو ماشین
این مرکز در سال ۱۳۸۳ با سرمایهگذاری سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران از طریق شرکت نیمه هادی عماد ایجاد شدهاست. این کارخانه از جمله طرحهای با فناوری پیشرفته کشور میباشد که در فضایی به وسعت ۱۰۰۰۰ مترمربع و با زیر بنای ۲۲۰۰ متر مربع در جوار دانشگاه ارومیه ساخته شدهاست و در آن تأسیسات و تجهیزات کامل یک اتاق تمیز نیمه صنعتی جهت بهرهبرداری در سیستمهای میکروالکترومکانیکی (MEMS) قرار گرفتهاست.[9]. خدمات قابل ارائه به مراکز تولیدی و تحقیقاتی داخل کشور[9]: طراحی و مدلسازی ادوات MEMS، طراحی ماسک، طراحی مدارات Signal conditioning، ساخت ماسکهای نوری با دقت یک میکرومتر، انجام کلیه فرایندهای ساخت شامل اکسیداسیون، لایه نشانی، لیتوگرافی، نفوذ، برش، اتصال سیم به تراشه و زدایش تر و خشک میباشد. این مرکز دارای امکانات و تجهیزات کم نظیر شامل: انواع دستگاههای لایه نشانی، دستگاه mask maker و دستگاه Mask aligner، کورههای اکسیداسیون و نفوذ و غیره میباشد.
اهدافی که این مرکز دنبال میکند عبارتند از:آموزش دانشجویان در رشته میکروماشین در سطح تحصیلات تکمیلی، فعالیتهای پژوهشی، طراحی و نمونهسازی ساختارهای میکروماشینی. ادوات ساخته شده در مرکز میکروماشین ارومیه میتوانند کاربردهای گوناگونی داشته باشند، ازجمله:صنعت خودروسازی ( سنسور فشار روغن، سنسور فشار لاستیک، سنسور دمای روغن، …)،مهندسی پزشکی (سنسور اندازهگیری قند خون، میکروپمپ، …)،مصارف صنعتی ( سنسور تشخیص دهنده نوع گاز، سنسور اندازهگیری میزان شار گاز، …)،مخابرات (میکروسوییچ ها، آنتنهای میکروماشینی، …) و چندین کاربرد دیگر.
برخی از رؤسای دانشگاه
نام رییس | دروهٔ ریاست | دانشگاه محل فارغ التحصیلی | رشتهٔ تحصیلی |
---|---|---|---|
جوزف کاکرن | ۱۲۷۸ - ۱۲۵۷ | کالج پزشکی نیویورک | پزشکی |
شبانی | ۱۳۴۸ - ۱۳۴۴ | ||
جعفر راثی | ۱۳۴۸-۱۳۵۷ | دانشگاه کرنل | آموزش |
جواد فرهودی | ۱۳۶۱ - ۱۳۵۹ | دانشگاه ساوت همپتون | مهندسی آب |
علی سرافرازیزدی | ۱۳۶۰ - ۱۳۶۵ | دانشگاه بیرمنگام | شیمی |
سید مهدی رضوی روحانی | ۱۳۷۶- ۱۳۶۵ | دانشگاه تهران | دامپزشکی |
رحیم حب نقی | ۱۳۸۰ - ۱۳۷۶ | دانشگاه تهران | دامپزشکی |
گودرز صادقی | ۱۳۸۴ - ۱۳۸۰ | دانشگاه اوترخت | دامپزشکی |
حسن صدقی | ۱۳۹۲ - ۱۳۸۴ | دانشگاه نیو ساوت ولز | فیزیک |
رحیم حب نقی | ۱۳۹۲ - تاکنون | دانشگاه تهران | دامپزشکی |
|- | پویا صمدی مقدم || ۱۳۹۶ - در حال دوره || {{IRN|flagicon دانشگاه آکسفورد || داروسازی
مشاهیر و دانش آموختگان
- علی صفایی
- عیسی کلانتری، وزیر سابق کشاورزی ایران.
- محمد اوراز، از اولین ایرانیان صعودکننده به اورست.
- سید هادی بهادری، نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی-دوره دهم
- پویا صمدی مقدم
منابع
- «لیست استادان دانشگاه ارومیه». وبسایت دانشگاه ارومیه. دریافتشده در ۲۷ شهریور ۱۳۹۲.
- رییس دانشگاه ارومیه برکنار شد خبرگزاری مهر
- «نسخه آرشیو شده». بایگانیشده از اصلی در ۱۲ اوت ۲۰۱۵. دریافتشده در ۱۰ اوت ۲۰۱۵.
- «معرفی دانشکده | دانشکده اقتصاد دانشگاه ارومیه». egtesad.urmia.ac.ir. دریافتشده در ۲۰۱۹-۰۵-۱۷.
- «Within Country and State Economics Rankings: Iran | IDEAS/RePEc». ideas.repec.org. دریافتشده در ۲۰۱۹-۰۵-۱۷.
- «نسخه آرشیو شده». بایگانیشده از اصلی در ۱۵ ژانویه ۲۰۱۴. دریافتشده در ۲۹ ژانویه ۲۰۱۴.
- http://www.urmia.ac.ir/zistandfanavari/%5Bپیوند+مرده%5D
- «نسخه آرشیو شده». بایگانیشده از اصلی در ۱۶ دسامبر ۲۰۰۵. دریافتشده در ۲۹ ژانویه ۲۰۱۴.
- «نسخه آرشیو شده». بایگانیشده از اصلی در ۲۶ فوریه ۲۰۱۷. دریافتشده در ۶ مارس ۲۰۱۶.