دیمتریوس یکم

دیمتریوس یکم سوتر (به یونانی: Δημήτριος Α' Σωτήρ) پادشاه سلوکی میان سال‌های ۱۶۲-۱۵۰ (پیش از میلاد) بود. از زمان پادشاهی پدرش سلوکوس چهارم او در روم گروگان بود. هنگامی که در ۱۷۵ پدرش مرد، آنتیوخوس چهارم از نبود او بهره‌برد و بر تاج تخت دست‌یازید. دیمتریوس نیز در از بند گریخت و خود را به در ۱۶۳ به سوریه رساند و شاه‌خواند و این زمانی بود که پسرعمویش آنتیوخوس پنجم از تخت نگونسار و کشته شده بود.

دیمتریوس یکم
دراخمای یونان coin depicting Demetrius I
سلطنت	۱۶۱–۱۵۰ پیش از میلاد
پیشین	آنتیوخوس پنجم
جانشین	الکساندر بالاس
زاده	۱۸۵ پیش از میلاد
درگذشته	۱۵۰ پیش از میلاد (۳۴ یا ۳۵ سال)
همسر	Apama, Laodice V
فرزند(ان)	دیمتریوس دوم آنتیوخوس هفتم Antigonus
دودمان	سلوکیان
پدر	سلوکوس چهارم
مادر	Laodice IV

تصویر دیمتریوس یکم بر روی سکه دراخما

طرح گرافیکی سکهٔ دیمتریوس یکم

در سال ۱۶۲ پیش از میلاد پادشاهی دیمتریوس یکم و به عبارتی انحطاط سلوکیان آغاز می‌گردد.[1]

لقب سوتر به معنای نجات‌دهنده را بابلیان بدو دادند زیرا که او ایشان را از ستم تیمارخوس ساتراپشان رهانیده‌بود. تیمارخوس توانسته بود ماد را از پیشروی اشکانیان نگاه‌دارد ولی در این زمان می‌خواست تا بر بابل دست یابد و خود را پادشاه بخواند؛ ولی سپاهیان او به اندازه نیروهای پادشاه راستین سلوکی نبود، پس در ۱۶۰ از دیمتریوس شکست‌خورد و کشته شد. دیمتریوس همچنین آریاراد پنجم فرمانروای کاپادوکیه را کنار زد و بار دیگر سرزمین سلوکی را همپیمان ساخت، اگرچه این پیوستگی گذرا بود.

دیمتریوس در تاریخ یهود برای پیروزیش در برابر مکابیان سرشناس‌است.

سرنگونی دیمتریوس را به برادر تیمارخوس شورشی- هراکلیدس- پیوند می‌دهند. او از الکساندر بالاس جوانی که خود را فرزند راستین آنتیوخوس چهارم می‌خواند پشتیبانی کرد و سنای روم را انگیزاند که پشت او را نگاه‌دارند. هوده آنکه در ۱۵۰ پیش از زایش مسیح دیمتریوس شکست خورده و کشته شد.

منابع

1. CHRONOLOGY OF IRANIAN HISTORY PART 1 iranicaonline.org

• نویسندگان ویکی‌پدیای انگلیسی، Demetrius I Soter. (نسخه ۲ آوریل ۲۰۰۸)