روان‌شناسی جنایی

روان‌شناسی جنایی شاخه‌ای از دانش روان‌شناسی است که به عوامل روانی مربوط به جرم و بزهکاری می‌پردازد. روانشناسی جنایی علم مطالعه شخصیت بزهکاران و نیز روش‌های بازاجتماعی شدن آنان و بررسی نقش محیط (به معنای عام) بر رفتار مجرمانه است.[1] به بیان جامع‌تر می‌توان این‌گونه بیان کرد که علم مطالعهٔ شخصیت تبهکار و شناخت دلایل و انگیزه‌های تبهکاری است که این دلایل و انگیزه‌ها به شیوه‌های جامعه‌پذیری، اجتماعی شدن، تجربه‌های دوران کودکی و محیط زندگی و همچنین نقش ژنتیک و اختلالات روان شناختی در ایجاد شخصیت فرد تبهکار در هنگام اعمال جرم اشاره می‌کند. در یک جمله روانشناسی جنایی را می‌توان «مطالعهٔ علمی رفتار جنایی و فرایندهای ذهنی‌ای که در ارتکاب جرم نقش دارند»، تعریف کرد.[2]

روان‌شناسی
The Greek letter 'psi', a symbol for psychology
شاخه‌های پایهٔ روان‌شناسی
شاخه‌های کاربردی
رویکردهای روان‌شناسی
  • درگاه روان‌شناسی

کار روان‌شناسان جنایی معمولاً یافتن روش‌هایی برای پیشگیری از جنایت دوبارهٔ مجرمین باسابقه یا جنایتکاران دارای اختلال روان است. از وظایف دیگر این گونه روان‌شناسان، تهیه کردن پرونده‌های روان‌شناختی برای بزهکاران باسابقه و پرسابقه و بررسی دلایل روحی و روانی این جنایت‌ها است.

اهداف

بازسازی، بازپروری و درمان مجرمان

بازپذیری اجتماعی وادامهٔ درمان

تلاش در برطرف نمودن عوامل اجتماعی مولد جرم

گذشته

مدت طولانی بود که حقوق جزای کلاسیک تنها به جرم و اجرای مجازات توجه داشت اما روانشناسان جدید با طرح پیشگیری از وقوع جرم، توجه به شخصیت مجرم و شیوه‌های بهسازی او باب تازه ای در مباحث جزایی گشودند. برخی روانشناسان نیز متوجه شدند که قضاوت دادگستری نباید در رسیدگی به رفتارهای جنایی و صدور رأی فقط نفس جرم را در نظر بگیرد. زیرا با این عمل مسئله اصلی که پیشگیری از تکرار جرم در جامعه است حل نمی‌شود؛ بلکه باید به مطالعه و شناخت علل و انگیزه‌های جرم، شخصیت اختصاصی جنایت کار و وضعیت جسمانی و روانی به ویژه تجربه‌های تلخ کودکی و محیط اجتماعی او اقدام کرده و انگیزه‌های آشکار و پنهانی که او را به تبهکاری کشانده مورد بررسی قرار دهند و حکمی صادر کنند که مبتنی بر این اطلاعات باشد و تاحد ممکن اقدام‌های صورت گرفته به منظور بهسازی روانی، اصلاح و تهذیب اخلاق شخص تبهکار باشد و نه برای کینه جویی و انتقام. از این‌جا بود که روانشناسی اجتماعی آغاز به کار کرد و راه برای پاسخگویی به سوالاتی همانند: ۱_چرا آدمی تبهکار می‌شود؟ ۲_چگونه می‌توان از وقوع جرم جلوگیری کرد؟ ۳_چگونه می‌توان به علل تبهکاری پی برد؟ و اینطور سوالات به وجود آمد.

نیم‌رخ جنایی

تکنیکی که بر پایه آن خصیصه‌های روان و شخصیت یک بزهکار یا بزهکاران بر ریشه رفتارهای فعلیت یافته در ارتکاب بزه پیش‌بینی می‌شود.[3]

پی‌نوشت و منبع
  1. گسن، ریموند(1988) ترجمه مهدی کی نیا، مقدمه‌ای بر جرم‌شناسی؛ تهران 1370
  2. بارتول،1995 به نقل از ستوده و همکاران(1384)-ص؛21
  3. Rossi, D. (1982). Crime scene behavioral analysis: Another tool for the law enforcement investigator. Police Chief, 18(4),152–155.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.