روان‌شناسی انسان‌گرایانه

انسان‌گرایی مکتبی در روان‎شناسی است. انسان‌گرایان و هستی‌گرایان هر دو به معنی زندگانی می‌اندیشند. خودآگاهی در مرکز جست‌وجوی انسان‌گرایان برای پیدا کردن معنای زندگی قرار دارد. اصطلاح انسان‌گرایی معنی‌های بسیار و تاریخچه‌ای طولانی دارد. نظریهٔ انسان‌گرایی در دهه‌های ۱۹۶۰-۱۹۵۰ و در پاسخ به روان‎کاوی و الگوهای رفتارگرایی، به نیروی سوم روان‎شناسی آمریکا تبدیل شد. روان‎کاوی انسان را اسیر تعارض‌های ناهشیار می‌داند و رفتارگرایی بر این باور است که انسان به واسطهٔ محیط شکل می‌گیرد. اما انسان‌گرایی، انسان و خودآگاهی را در مرکز توجه می‌داند و باور دارد که اشخاص حق آزادی، خودشکوفایی و رفتار اخلاقی دارند.[1][2][3]

روان‌شناسی
The Greek letter 'psi', a symbol for psychology
شاخه‌های پایهٔ روان‌شناسی
شاخه‌های کاربردی
رویکردهای روان‌شناسی
  • درگاه روان‌شناسی

واژه‌های کلیدی در ادبیات روانشناسان انسان‌گرا
  • اراده‌ی آزاد
  • خودآگاهی
  • رشد و کمال
  • خودشکوفایی
  • رفتار اخلاقی
  • خلاقیت
  • توانمندی‌های بالقوه و بالفعل انسانی[4]

ماهیت انسان در نظریه های روانشناسی انسان‌گرا

با توجه به اینکه روانشناسان متعددی در حوزه‌ی روانشناسی انسان گرایانه فعالیت کرده‌اند و نظریه‌های متفاوت و متنوعی هم ارائه کرده‌اند، نمی‌توان یک پروفایل یکسان در مورد ماهیت انسان را به همه‌ی آنها نسبت داد.[5]

با این حال شاید تصویر زیر، تا حدی تصویر کلی ماهیت انسان در نظریه های روانشناسی انسان گرا را ترسیم کند:

.

.

به عبارتی می‌توان گفت:

روانشناسی انسان‌گرا، الزاماً بر اراده‌ی مطلقاً آزاد اصرار نمی‌کند. اما معتقد است مکاتب گذشته، سهم جبر را بیش از آنچه که باید در نظر گرفته‌اند.

همچنانکه نقش وراثت را انکار نمی‌کند. اما برای تربیت سهم بیشتری قائل می‌شود.[6]

ویژگی‌ها و صفات فراگیر میان انسان‌ها را هم می‌پذیرد. اما بر این باور است که هر کس می‌تواند تا حد زیادی خود را از دیگران متمایز کند. به شرط آنها برای رشد و خودشکوفایی تلاش کند.

در کل، می‌توان روانشناسی انسان گرا را به عنوان مکتبی در نظر گرفت که نسبت به انسان، خوش‌بین است.

دانشمندان مطرح در روانشناسی انسان‌گرا

گوردون آلپورت، آبراهام مزلو، کارل راجرز و ویکتور فرانکل را جزو مطرح‌ترین روانشناسان انسان‌گرا در نظر می‌گیرند؛ اگر چه بسیاری از روانشناسان معاصر و متأخر دیگر را هم می‌توان در این مکتب طبقه‌بندی کرد.

جستارهای وابسته

منابع
  1. دکتر حمزه گنجی. ارزشیابی شخصیت. ساوالان.
  2. «Our Treatment Services & Programming». Acadia Healthcare (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۳۱.
  3. «oxfordreference». humanistic psychology n." A Dictionary of Psychology. Edited by Andrew M. Colman. Oxford University Press 2009. Oxford Reference Online. Oxford University Press. 25 May 2010
  4. «Association for Humanistic Psychology – AHP – Association for Humanistic Psychology – AHP» (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۳۱.
  5. Kress, Oliver. "Oliver Kress - A new approach to cognitive development: ontogenesis and the process of initiation".
  6. Arnold, Kyle. "Behind the Mirror: Reflective Listening and its Tain in the Work of Carl Rogers". The Humanistic Psychologist. 42 (4): 354–369. ISSN 1547-3333.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.