روغن کلزا
روغن کُلزا روغنی است که از دانه‌های کلزا به دست می‌آید.
روغن کلزا به دلیل داشتن اسیدهای چرب اشباع نشده و نداشتن کلسترول از کیفیت تغذیه‌ای بالایی برخوردار است و بین ارقام و در شرایط مختلف تنوع زیادی در ترکیب اسیدهای چرب آن مشاهده می‌شود.[1] کلزا به عنوان یکی از گیاهان دانه روغنی مهم در مناطق معتدله و دارای طیف نسبتاً وسیعی از سازگاری اقلیمی است. دانه کلزا دارای ۲۵ تا ۵۵ درصد روغن، ۱۸ تا ۲۴ درصد پروتئین و ۱۲ تا ۲۰ درصد پوست است[2]. کلزاهایی که از آنها روغن استخراج می‌شود را کانولا می‌نامند.
برخی از انواع کلزا که در گروه کانولا قرار دارند دارای کمتر از ۳۰ میکرومول گلوکوزینولات در هر گرم کنجاله بوده و روغن دانه آنها دارای مقدار زیادی اسیدهای چرب غیر اشباع و حدود ۲ درصد یا کمتر دارای اسید اروسیک می‌باشند و روغن آنها به صورت خوراکی مصرف می‌شود[3].
تاریخچه
به علت میزان روغن موجود در دانه‌های گیاه کلزا، این گیاه برای سده‌های پی در پی کشت می‌شود. محل رویش این گیاه در ابتدا در کرانهٔ شرقی دریای مدیترانه بوده است گرچه استفاده از آن سابقه‌ای بسیار طولانی دارد. شواهدی موجود است که این گیاه و روغن آن، در ۲۰۰۰ سال پیش از میلاد مسیح در هند استفاده می شده است. در اروپای میانه این گیاه از قرن چهاردهم کشت می‌شود. از قرن هفدهم میلادی، این گیاه در مقیاس‌های بزرگ در اروپا کشت می‌شود.
منابع
- شهیدی، ۱۳۷۶
- خواجه پور، ۱۳۷۷
- خواجه پور ۱۳۷۷