سرآب گیان
این چشمه در شهرستان نهاوند و ۱۸ کیلومتری جنوب غربی شهر نهاوند و ۲ کیلومتری تپه باستانی گیان و در شمال شهر گیان قرار گرفتهاست و دارای درختان چنار است. تپه گیان درختان زیاد دارد.
سرآب گیان سی و یکمین اثر طبیعی ملی است که توسط سازمان میراث فرهنگی در ۲۶ اسفند ۱۳۸۷ در فهرست میراث طبیعی ایران قرار گرفت.
وسعت این جنگل طبیعی 150 هکتار تخمین زده شده است. در تمام فصول سال از چشمه سراب گیان آب با دبی 1/5 متر مکعب در ثانیه خارج می گردد که پس از عبور از میان جنگل سراب گیان به صورت نهرهایی در زمین های کشاورزی دشت گیان و روستا های همجوار جریان دارد و در فصل بهار و تابستان به صورت کامل از آن بهره برداری می شود . علاوه بر این منبع آب آشامیدنی شهر گیان است.
منبع تامین آب سراب گیان:
در ارتفاعات سراب گیان یک منطقه وسیع و مسطح به اسم سرتختی مشهود است که در بالای آن گودال های عظیمی (حتی با عمق بیشتر از 200 متر ) وجود دارد که پر از برف هستند و با ذوب شدن تدریجی آن ها سرچشمه های اصلی سراب گیان در پایین دست شکل می گیرد. برف موجود در این چاله ها هم بوسیله تند بادهای کوهستانی پر می شود . این منطقه که احتمالا مخزن تامین آب سراب می باشد در بین مردم محلی به گاچال معروف است.
توضیحاتی در رابطه با متن حکاکی شده در سرچشمه سراب گیان :
در سال 1292 هجری قمری و در اواسط سلطنت ناصرالدین شاه قاجار و بدستور وی در محل سرچشمه سراب سنگی را صاف نموده و قسمت آخر آیه 2 و قسمت اول آیه 3 سوره مبارکه طلاق را بر روی این سنگ حجاری و به یادگار گذاشته اند که متن عربی و فارسی آن دقیقا به شرح دقیقا به شرح زیر است : هوالمعز او عزیز و پرقدرت است
و من یتق الله یجعل له من الرحمه مخرجا
هرکس تقوا پیشه کند خداوند راه خروج (از گناهان ، حوادث و بلایای سخت عالم) را بر او می گشاید
یرتقب و لا یخلف الله و عدالله
منتظر باشید که خداوند خلف وعده ندارد
ویرزق من حیث لایحتسب
و خداوند روزی او را از جایی که گمان نمی برد به او عطا می کند
نظمه وان الله بار
و کار او را منظم می کند و خداوند به بندگانش نیکوکار است
منابع
کتاب آمایش سراب گیان، واحد کیانی، 1392
کتاب نگاهی به گیان نهاوند، ملک اقبال کیانی، 1383