سیخگردانی
سیخگردان کردن (به انگلیسی rotisserie) یا (spit-roasted) یک روش پخت از نوع فر پزی است، البته این روش میتواند در فر یا در فضای باز هم انجام شود. مرغ یا گوشت در این روش توسط یک محور گردان (سیخ ضخیم) میچرخند و یک منبع حرارتی از کنار به غذا حرارت میدهد، این منبع حرارتی میتواند آتش مستقیم (در فضای باز) یا فر (فضای بسته) باشد. این روش پخت عمدتاً برای سیخ گردان کردن کل یک حیوان مثل خوک، بوقلمون، بز یا توده بزرگ گوشت استفاده میشود.[1]
ویژگی
یکی از ویژگیهای این روش، یکنواخت کباب شدن است، همچنین در این روش، روغن استخراج شده حین چرخیدن به شکل یکنواخت به کل غذا مالیده میشود.
از قرون وسطی تا عصر حاضر
در قرون وسطی سیخ گردان کردن روشی جدا نشدنی از میان شیوههای آشپزی بود. در آشپزخانههای قرون وسطایی یک پیشخدمت که معمولاً یک پسر بود، کنار سیخ گردان مینشست و بر جریان کار نظارت میکرد. در گذشته برای چرخاندن سیخ از سیستم ماشین بخار و امروزه از سیستم موتور الکتریکی استفاده میکنند.
انواع
سیخ گردان کردن به صورت عمودی و افقی انجام میشود. کباب ترکی یا دونر کباب به صورت عمودی و انواع پرنده و حیوانات به شکل افقی کباب میشوند.
سیخ گردان کردن در کشورها
از انواع غذاها که به روش سیخ گردان تهیه میشود میتوان تاکو آل پاستور مکزیکی، دونر کباب ترکیهای، جیروس یونانی و شاوارما عربی را نام برد.
واژه شناسی
واژه روتیسری ریشه فرانسوی دارد و به فردی اطلاق میشود که در رستورانهای فرانسوی مسئول کباب کردن، غذاهای تهیه شده درفر و سیخ گردان کردن میباشد.
منابع
- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «rotisserie». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۲ سپتامبر۲۰۱۰.