شبکه مهاباد

صدا و سیمای مرکز مهاباد یکی از مراکز صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران است که در شهرستان مهاباد استان آذربایجان غربی فعالیت می‌کند.[1]

شبکه مهاباد
کشور ایران
گستره پخشآسیا
ستادمهاباد
برنامه‌سازی
زبان(ها)فارسی، کردی
مالکیت
مالکصدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران(IRIB)
شبکه‌های خواهرکردستان، زاگرس، ایلام
تاریخچه
راه‌اندازی‌شده۱۳۵۰
پیوندها
وبگاهhttp://mahabad.irib.ir
دسترسی
ماهواره‌ای
بدر ۵۱۲۲۸۴ عمودی ۳۰۰۰۰

تاریخچه

فرستندهٔ تلویزیونی مهاباد در تاریخ ۱۸/۷/۱۳۵۰ دایر و افتتاح شده بود که اوایل بیشتر به رله و تقویت برنامه‌های شبکه می‌پرداخت و به ندرت اقدام به ساخت و تهیهٔ برنامهٔ محلی می‌کرد. اما پس از پیروزی انقلاب اقدام به تهیه و ساخت برنامه‌های محلی برای پخش از محل و شبکه‌های سراسری نمود. در سال ۱۳۵۳ مسئولان وقت صداوسیما اقدام به گسترش ساختمان و طرح توسعهٔ مرکز نموده و در جوار ساختمان تلویزیون «ساختمان طرح توسعه» را احداث نمودند که تا سال ۱۳۵۷ قسمت‌هایی از آن ساخته و احداث گردید. با پیش‌آمدن انقلاب اسلامی و جریان‌های داخلی منطقه و حملهٔ رژیم بعثی به ایران کار احداث طرح توسعه برای مدتی متوقف شد ولی در سال ۱۳۶۳ دوباره پیگیری گردید و ساختمان عظیم و مجهز آن در سال ۱۳۷۰ به پایان رسید و مورد بهره‌برداری قرار گرفت. این ساختمان در هفت طبقه با ده‌ها اتاق و استودیوهای مجهز رادیو–تلویزیون، یکی از تأسیسات بزرگ صداوسیما در غرب کشور می‌باشد. در سال ۱۳۵۷ قطعهٔ زمینی به مساحت ۲۰ هکتار (۵۰۰‌ در ۴۰۰) در جادهٔ مهاباد - ارومیه در حوالی روستای دریاس خریداری شد تا فرستندهٔ نو (۵۰ کیلوواتی) در آنجا نصب شود که اکنون کارهای مقدماتی آن آغاز شده و به محل فرستندهٔ دریاس معروف شده‌است.

تاریخچهٔ رادیو تلویزیون مهاباد

براساس بعضی اقوال شفاهی، در سال ۱۳۲۴ فرستندهٔ رادیویی در مهاباد دایر بوده و تا سال ۱۳۲۵ گاهی اقدام به پخش برنامه به زبان کردی کرده و عوامل و گردانندگان در آغاز آن گویا عبدالرحمن شرفکندی (استاد هه‌ژار)، علی خسروی و رحمان اویسی بوده‌اند. پس از خاتمهٔ وضعیت ویژهٔ منطقه در سال ۱۳۲۵ فرستنده مذکور نیز برچیده شده‌است و تا سال ۱۳۳۰ مهاباد فاقد فرستنده رادیویی بوده‌است. در سال ۱۳۳۰ توسط ستاد ارتش فرستندهٔ رادیویی با اهداف ویژه‌ای در مهاباد دایر بوده‌است که به رادیو ۳۰ مشهور است. آن رادیو یک فرستندهٔ بی‌سیم ۴۰۰ واتی بود که مهاباد و روستاهای اطراف را تحت پوشش قرار می‌داد و بودجهٔ آن از طریق ستاد ارتش در مهاباد اداره می‌شد. برنامه‌های آن فرستنده هر شب از ساعت ۲۰ الی ۲۲ به زبان کردی و به صورت زنده پخش می‌گردید. برنامه‌های فرستندهٔ «۳۰» مشتمل بر اخبار منطقه، مطالب سیاسی در رابطه با کشورهای همجوار استان کردستان و آوازهای محلی، طنز و لطیفه (گالته و گه‌پ) و داستان شب بوده‌است.

عوامل فرستنده «۳۰»

۱. سرهنگ رادپور مسئول رادیو

۲. استوار مونس مسئول فنی فرستنده

۳. محمد کریمی

۴. بیوک خانباغی (بازیگر و مجری طنزها و لطیفه‌ها)

۵. محمد ماملی و ملاحسین عبداله زاده خواننده

۶. ابراهیم افخمی نویسنده، مترجم و گوینده

تجهیزات سادهٔ آن فرستنده عبارت بودند از یک کانتینر ارتشی که اطراف آن را پتو پیچیده بودند به صورت سیار هر چند گاهی در محلی قرار داشت. محل‌های ثابت این فرستنده عبارت بودند از:

۱. ساختمان دژبان ارتش (محل کنونی بانک سپه)

۲. فرمانداری (محل کنونی شهرداری)

۳. ساختمان [زهرا یهودی] (محل کنونی قنادی خمایزی)

۴. ساختمان ستاد ارتش (محل کنونی دانشگاه آزاد) در میدان شهرداری

۵. آخرین محلی که فرستنده در آن قرار داشت ضلع شرقی میدان آهنگر بود که کلیهٔ تجهیزات آن در داخل یک کانتینر ارتش قرار داده شده بود. این فرستنده در سال ۱۳۳۵ منحل گردید.

مخاطبان

در آن هنگام مردم مهاباد به ندرت دارای دستگاه رادیویی بودند و برای اینکه مردم از برنامه‌های آن استفاده نمایند، در میدان چهارچراغ (شهرداری کنونی)، چهار راه عباس‌آقا (چهار راه آزادی کنونی) و جلوباغ ملی (میدان ملاجامی کنونی) بلندگوهایی را نصب نموده بودند و مردم در اطراف آن‌ها گرد می‌آمدند و برنامه‌های رادیو را گوش می‌دادند. پس از انحلال آن فرستنده، مهاباد تا سال ۱۳۴۸ فاقد فرستندهٔ رادیویی بود. اما در آن سال از طرف ادارهٔ کل انتشارات و تبلیغات فرستندهٔ آزمایشی در مهاباد دایر گردید که تا سال ۱۳۵۱ برنامه‌های خود را به صورت آزمایشی با همان کادر سابق‌الذکر ادامه داد و در این میان ساختمان نویی برای تلویزیون در ضلع جنوبی گورستان ملاجامی (محل کنونی صداوسیما) احداث و در ۱۵ تیر ۱۳۵۱، آن ساختمان اتمام و افتتاح و آماده بهره‌برداری گردید و فعالیت‌های رادیو نیز به آن ساختمان منتقل شد. درازای مدت برنامه‌های رادیو مهاباد در بدو تأسیس و راه‌اندازی در ساختمان نو، به‌طور متوسط روزانه ۳ الی ۳٫۵ ساعت بود که اخبار، برنامه‌های ادبی، خانواده، ترانه‌های محلی و داستان شب از آن جمله بودند و که از یک فرستندهٔ ۱۰ کیلوواتی پخش می‌شدند.

فرستندهٔ رادیو

محل فرستندهٔ رادیو نیز در زمینی به مساحت تقریبی دو هکتار در حوالی پادگان شهر احداث گردید که ساختمان آنتن آن حدود یکصد متر مربع است. ساختمان تلویزیون که به مرور مجهز به تأسیسات لازمه می‌شد در زمینی به مساحت ۵/۱ هکتار احداث شد و زیر بنای ساختمان آن حدود ۱٬۲۰۰ متر مربع بود. حکومت وقت در سال ۱۳۵۱ با تصویب لایحه‌ای مبنی بر ادغام رادیو و تلویزیون به سازمان رادیو تلویزیون ملی ایران این فرصت را پیش آورد که صداوسیما در محل معینی مستقر شود.

فرستندهٔ تلویزیونی

فرستندهٔ تلویزیونی مهاباد نیز در تاریخ ۱۸/۷/۱۳۵۰ دایر و افتتاح شده بود که اوایل بیشتر به رله و تقویت برنامه‌های شبکه می‌پرداخت و به ندرت اقدام به ساخت و تهیهٔ برنامهٔ محلی می‌کرد. اما پس از پیروزی انقلاب اسلامی راساً اقدام به تهیه و ساخت برنامه‌های محلی برای پخش از محل و شبکه‌های سراسری نمود. سیمای مهاباد روزهای جمعه هر هفته جنگ سه ساعته‌ای را به زبان‌های فارسی و کردی تهیه و پخش می‌نمود و در ایام ویژه نیز اغلب شب‌ها برنامه‌های ویژه‌ای را تدارک دیده و پخش می‌کرد. سیمای مهاباد در تاریخ ۱۳۹۱/۰۱/۰۱ با روزانه شش ساعت کار خود را به‌طور آزمایشی آغاز کرد و بالاخره در پاییز همان سال با افزایش ساعت پخش از شش ساعت به هشت ساعت رسماً افتتاح شد. این شبکه در مورخهٔ ۹۴/۳/۳ با پیگیری آقای قوی بنیه مدیر کل وقت مرکز با افزایش به ۱۲ ساعت پخش برنامه و پخش ماهواره‌ای برنامه‌هایش عملاً تبدیل به شبکهٔ جهانی شد. هچنین به همت همکاران مرکز ومدیر کل آن (آقای بهرام قوی بنیه) در تاریخ ۹۶/۳/۳ اتفاق بزرگ دیگری را رقم زده و پخش ۲۴ ساعته برنامه‌هایش را شروع نمود. هم‌اکنون این مرکز یکی از پر مخاطب‌ترین شبکه‌های تلویزیونی است.

در سال ۱۳۵۳ مسئولان وقت صداوسیما اقدام به گسترش ساختمان و طرح توسعهٔ مرکز نموده و در جوار ساختمان تلویزیون «ساختمان طرح توسعه» را احداث نمودند که تا سال ۱۳۵۷ قسمت‌هایی از آن ساخته و احداث گردید. با پیش‌آمدن انقلاب اسلامی و جریان‌های داخلی منطقه و حملهٔ رژیم بعثی به ایران کار احداث طرح توسعه برای مدتی متوقف شد ولی در سال ۱۳۶۳ دوباره پیگیری گردید و ساختمان عظیم و مجهز آن در سال ۱۳۷۰ به پایان رسید و مورد بهره‌برداری قرار گرفت. این ساختمان در هفت طبقه با ده‌ها اتاق و استودیوهای مجهز رادیو – تلویزیون، یکی از تأسیسات بزرگ صداوسیما در غرب کشور می‌باشد. در سال ۱۳۵۷ قطعهٔ زمینی به مساحت ۲۰ هکتار (۵۰۰ در ۴۰۰) در جادهٔ مهاباد - ارومیه در حوالی روستای دریاس خریداری شد تا فرستندهٔ نو (۵۰ کیلوواتی) در آنجا نصب شود که اکنون کارهای مقدماتی آن آغاز شده و به محل فرستندهٔ دریاس معروف شده‌است.

وضعیت کنونی

در حال حاضر صدا و سیمای مرکز مهاباد متشکل از واحد سیما با پخش روزانه ۲۴ ساعت برنامه به صورت ماهواره‌ای و واحد صدا با پخش ۲۴ ساعته و واحد انیمیشن با تولید سالانه حدود ۱۰ ساعت انیمیشن می‌باشد. از مهم‌ترین برنامه‌های سیمای مرکز مهاباد می‌توان به برنامه‌های شباهنگ - خاووخیزان و گولان و مانگه شه و و کاتی موسیقا و کاتی ورزش و گرداب و دریچه اشاره کرد .[2][3][4][5] شبکهٔ مهاباد هم‌اکنون برنامه‌های خود را به صورت زنده و به زبان کردی پخش می‌کند. این شبکه همچنین قابل مشاهده به صورت آنلاین می‌باشد.[6]

جستارهای وابسته

منابع
  1. «صدا و سیمای مراکز». وبگاه معاونت امور مجلس و استان‌ها. دریافت‌شده در ۹ ژانویهٔ ۲۰۱۰.
  2. «صدا و سیمای مراکز». وب سایت صدا و سیمای مرکز مهاباد=http://mahabad.irib.ir/index.php?option=com_content&view=article&id=13481. پیوند خارجی در |ناشر= وجود دارد (کمک); پارامتر |پیوند= ناموجود یا خالی (کمک); پارامتر |تاریخ بازیابی= نیاز به وارد کردن |پیوند= دارد (کمک)
  3. «صدا و سیمای مراکز». وب سایت سینما خبر=http://cinemakhabar.ir/NewsDetails.aspx?ID=44196. پیوند خارجی در |ناشر= وجود دارد (کمک); پارامتر |پیوند= ناموجود یا خالی (کمک); پارامتر |تاریخ بازیابی= نیاز به وارد کردن |پیوند= دارد (کمک)
  4. «صدا و سیمای مراکز». وب سایت پایگاه اطلاع‌رسانی صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران=http://www.pririb.ir/persian/ModulesPage.aspx?modulename=news2&action=viewtext&news=14119. پیوند خارجی در |ناشر= وجود دارد (کمک); پارامتر |پیوند= ناموجود یا خالی (کمک); پارامتر |تاریخ بازیابی= نیاز به وارد کردن |پیوند= دارد (کمک)
  5. «صدا و سیمای مراکز». وب سایت صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران مرکز مهاباد=http://mahabad.irib.ir/component/content/article/16219-گولان-مهابادی/. پیوند خارجی در |ناشر= وجود دارد (کمک); پارامتر |پیوند= ناموجود یا خالی (کمک); پارامتر |تاریخ بازیابی= نیاز به وارد کردن |پیوند= دارد (کمک)
  6. http://mahabad.irib.ir/-/به-ره-و-هه-لبژار-5

پیوند به بیرون

منابع

    جستارهای وابسته
    This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.