شهرستان آبدانان

شهرستان آبدانان (به کردی: ئاودانان) با مرکزیت آبدانان در استان ایلام و در غرب ایران واقع در جنوب ایلام واقع شده‌است. از نظر جغرافیایی این شهرستان در میان دو کوه کبیر کوه و دینارکوه قرار گرفته که این جغرافیا از عوامل مهم عدم پیشرفت صنعتی شهرستان آبدانان است. راه ارتباطی این شهر به دره شهر و مرکز استان یک مسیر بسیار پرپیچ و خم و خطرناک است که از دل کبیرکوه می‌گذرد. شهرستان آبدانان از بخشهای مرکزی، سرابباغ و مورموری تشکیل شده‌است. اما به جز بخش مرکزی دیگر بخشها به دلیل تازه مدنیت یافتن از خصوصیات شهری زیادی برخوردار نیستند. شمال و جنوب شهرستان درای جغرافیای کوهستانی است و بیشتر طبیعت آن پوشیده از جنگل بلوط می‌باشد ولی بخشهای جنوبی به صورت دشت بوده و دارای خاک حاصلخیز برای کشاورزی می‌باشند. به‌طور متوسط شهرستان از نظر آب و هوایی نسبتاً معتدل است و از غرب و جنوب با شهرستان دهلران، از شمال شرقی با شهرستان دره شهر، از جنوب شرقی با شهرستان اندیمشک همسایه است.

جاده دسترسی به شهرستان آبدانان در ایام عید نوروز
آبدانان
دریاچه دوقلوی سیاه گاو آبدانان
اطلاعات کلی
کشور ایران
استانایلام
سایر شهرهاآبدانان، سراب‌باغ، مورموری
بخش‌هابخش مرکزی، سراب‌باغ، کلات
نام‌های پیشینپشتکوه والی، سراب، جولیان
مردم
جمعیت۴۶٬۹۷۷ نفر[1]
مذهبشیعه
جغرافیای طبیعی
مساحت۳۷/۲۳۹۱۲۴ هکتار کیلومتر مربع
ارتفاع از سطح دریا۸۸۰ متر
آب‌وهوا
میانگین دمای سالانهحداکثر +۴۲، حداقل -۱۰
داده‌های دیگر
پیش‌شمارهٔ تلفن۰۸۴
وبگاهآبدانان خبر

از آثار باستانی بخش مرکزی این شهرستان می‌توان به قلعه باستانی هزار در معروف به قلعه سیس اشاره نمود که در انتهای هزار در واقع است. این قلعه به عقیده باستان شناسان از بناهای دوره ساسانی می‌باشد که متأسفانه به دلیل بی‌توجهی مسئولین امر و نیز عدم رعایت مردم منطقه دچار تخریب زیاد گردیده و در محیط اطراف آن به فاصله ۱۰ متر اقدام به ساخت و ساز شده و حتی ساختماهای دولتی نظیر مدارس در آن محل احداث گردیده که مزید بر علت گردیده‌است. همچنین از مناطق باستانی دیگر این شهرستان می‌توان به قلعه معروف به قلعه تپه اشاره نمود که در روستای پشت قلعه واقع در ۳ کیلومتری حومه شهر واقع گردیده‌است. از دیگر مناطق باستانی می‌توان قلعه و شهر تاریخی جولیان واقع در شمال دهستان چم کبود و قلعه هزارانی را نام برد. از دیگر نقاط تفریحی ابدانان می‌توان به مناطق زیبا و دیدنی دهستان چم کبود از جمله کوه زیبای کر و دت. دول پهنه. نثار. تنگهٔ خرسی و اب برده رودخانه‌های دایمی موجلسون وخرینه و آب‌بند چم کبود اشاره کرد. همچنین از نقاط تفریحی و سیاحتی آبدانان هم می‌توان به دریاچه دوقلوی سیاه گاو و تفریحگاه سراب آبدانان اشاره کرد. ساکنین شهرستان در بخشهای کشاورزی، دامداری، خدمات و صنعت اشتغال دارند. این شهرستان دارای معادن نفت و گوگرد و چشمه‌های آبگرم است. شهرستان آبدانان به لحاظ نظامی و کشاورزی و دامداری و گردشگری اهمیت دارد. در این منطقه منابع کانی فراوان مانند نفت و گوگرد و زاج وجود دارد و به خاطر آب فراوان و وجود جنگل‌ها و مراتع دارای زمین‌های مستعد کشاورزی و دام داری است.

تقسیمات کشوری

"آبدانان "باتصویب هیئت دولت درسال ۱۳۷۴ به‌طور رسمی به شهرستان ارتقاء یافت. شهرستان آبدانان چهارمین شهرستان پرجمعیت استان ایلام است و ۲۸۶ امین شهرستان ایران از نظر جمعیت است.[2] این شهرستان دارای سه بخش و شش دهستان است:

شهرک هزارانی

    • دهستان جابرانصار

نقاط شهری: آبدانان

نقاط شهری: سراب‌باغ

نقاط شهری: مورموری

موقعیت جغرافیایی

از شمال شرقی با شهرستان دره شهر، از شمال با شهرستان ملکشاهی و بخش میمه دهلران، از غرب و جنوب با شهرستان دهلران و از جنوب شرقی با شهرستان اندیمشک همسایه‌است.

طبیعیت و دما

آبدانان به دلیل وجود دو کوه کبیرکوه و دینارکوه از مناظر طبیعی بکر و پوشیده از درختان بلوط، بادام کوهی پسته کوهی، زالزالک و انجیر کوهی و گیلاس وحشی و … برخوردار است. مهم‌ترین ارتفاعات این شهرستان کبیر کوه و دینار کوه هستند و این شهرستان را در خود محصور کرده‌اند.

از نظر دما در تمام فصول سال دارای نوسانات تقریباً زیادی می‌باشد. معمولاً تابستان‌هایی نسبتاً گرم و زمستان‌هایی تقریباً سرد را دارا می‌باشد.

عمدهٔ بارش‌ها در این شهرستان به‌صورت باران است و به‌طور میانگین یکبار در سال بارش‌ها در شهر به‌صورت برف می‌باشد. اما قله‌های کبیرکوه و دینارکوه در زمستان اکثر مواقع پوشیده از برف است.

منطقهٔ حفاظت شدهٔ بین‌المللی دینارکوه

منطقه دینارکوه طی مصوبه شماره ۲۱۷ شورای عالی محیط زیست (کمیسیون زیر بنائی دولت) مورخ ۱۳۸۰/۷/۲۵ با وسعت ۴۰۵۷۹ هکتار به عنوان منطقه حفاظت شده جنگلی به مناطق تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست پیوسته‌است این جنگل در سالهای دور زیستگاه حیوانات و پرندگان زیادی بوده‌است که در اثر شکار بی‌رویه اکنون تعداد کمی از حیوانات از جمله دو قلاده پلنگ ایرانی در آن وجود دارد.[3]

مرگ درختان بلوط، لورانتوس و گرد و غبار

بیماری لورانتوس: گیاهی است نیمه انگلی که پوشش جنگلی را به عنوان گزینه میزبان انتخاب نموده و در طولانی مدت مرگ تدریجی درخت را به دنبال خواهد داشت. در منطقه حفاظت شده دینارکوه در مناطق جنگلی سپاه و سرچنار جنگلهای بلوط به گیاه نیمه انگلی لورانتوس آلوده شده‌اند. در سال‌های اخیر خشکسالی و به علاوه پدیده ریزگردها موجب ضعیف شدن درختان جنگل‌های دینارکوه شده‌است. این روند درصورت ادامه تا ۳۰ الی ۴۰ سال آینده باعث نابودی منطقهٔ حفاظتی بین‌المللی دینارکوه خواهد شد.[4]

آثار باستانی

از آثار باستانی بخش مرکزی این شهرستان می‌توان به قلعه باستانی هزار در معروف به قلعه سیس اشاره نمود که در انتهای هزار در واقع است. این قلعه به عقیده باستان شناسان از بناهای دوره ساسانی می‌باشد که متأسفانه به دلیل بی‌توجهی مسئولین امر و نیز عدم رعایت مردم منطقه دچار تخریب زیاد گردیده‌است. مراکز تاریخی و باستانی:

  1. قلعه هزار در
  2. پشت قلعه
  3. قلعه هزارانی
  4. بقایای شهر جولیان
  5. مجموعه تاریخی پنج برادر مورموری
  6. شهر تاریخی تلور
  7. شهر تاریخی سراب
  8. شهر چوره
  9. شهر دیونه
  10. منطقهٔ بسیار قدیمی قدح

معادن

این شهرستان دارای معادن عظیم نفت، گاز، گوگرد، چشمه‌های آبگرم… است.[5]

گردشگری

شهرستان آبدانان دارای مناطق گردشگری زیادی می‌باشد که از جمله آن‌ها می‌توان به سه آبشار زیبای ماهوته، خروزان و تختان اشاره کرد.[6] همچنین زیبایی این شهرستان در ایام عید نوروز منطقه میان وار از توابع روستای ماسپی توجه مسافران رو دوچندان می‌کند.

جاده دسترسی به شهرستان آبدانان در ایام عید نوروز
جاده دسترسی به شهرستان آبدانان در ایام عید نوروز
اطراف جاده دسترسی به شهرستان آبدانان در ایام عید نوروز

ترابری

آبدانان به لحاظ اینکه بین دوکوه دینارکوه و کبیرکوه قرار گرفته از نظر ارتباطی مشکلاتی را برای شهروندان ایجاد کرده‌است راه ارتباطی به دره شهر و تهران، مسیری پر پیچ و خم ولی مطابق اصول مهندسی است که از دل کوه می‌گذرد در بهار منظره‌های جالبی را برای دیدن فراهم می‌سازد و در زمستان بدون داشتن زنجیر چرخ عبور از آن ممکن نیست این جاده در سال ۱۳۵۰ خورشیدی به سفارش ارتش ساخته شده‌است. از دیگر راه‌های ارتباطی می‌توان به جاده مواصلاتی به خوزستان اشاره کرد که در سال ۱۳۷۰ به سفارش اداره راه و ترابری آبدانان ساخته شد.[7]

فرودگاه

فرودگاه نظامی شهرستان آبدانان یکی از فرودگاه‌های فنی و دارای شرایط و استانداردهای ملی است که در سال ۱۳۵۲ به منظور مقاصد نظامی و استفاده‌های ترابری و لجستیکی نیروی هوایی احداث شده‌است. این فرودگاه در چهار کیلومتری شرق شهر آبدانان در دوران جنگ ۸ ساله نیز مورد استفاده‌های تدارکاتی و عملیاتی قرار می‌گرفت.[8] پروازهای شرکت ساها نیز تا سال ۷۴ در این فرودگاه انجام می‌شده.[9] فرودگاه نیروی هوایی ارتش در شش کیلومتری شرق آبدانان قرار گرفته که بلندی باند آن نسبت به دریا دو هزار و ۵۰۰ پا است، طول باند فرودگاه شش هزار و ۶۰۰ مترو عرض آن ۹۸ متر است.[10]


منابع
  1. «پایگاه اینترنتی مرکز آمار ایران» (PDF). بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۳ ژوئیه ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۲۹ اکتبر ۲۰۱۲.
  2. «آبدانان». چهارگوشه - معرفی استان‌ها و شهرهای ایران و جاذبه‌های توریستی. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۲-۰۵.
  3. http://www.irandeserts.com/content/درگاه_کویر/مناطق_تحت_حفاظت/دینار_کوه_،_ایلام.htm
  4. «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۲ ژانویه ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۲ ژانویه ۲۰۱۵.
  5. http://www.tanineyas.ir/?q=node/2451
  6. http://seeiran.ir/tag/جاذبه-های-طبیعی-آبدانان/
  7. «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۲ سپتامبر ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲ ژانویه ۲۰۱۵.
  8. http://www.yjc.ir/fa/news/4299637/وزیردفاع-مجوز-استفاده-از-فرودگاه-آبدانان-را-صادر-کرد
  9. http://www.mehrnews.com/news/3743261راه-اندازی-فرودگاه-آبدانان-دارای-صرفه-اقتصادی-است/
  10. http://www.khabaronline.ir/detail/489675/provinces/ilam

جستارهای وابسته
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.