علی‌نقی کمره‌ای

علی‌نقی کمره‌ای
علی‌نقی کمره‌ای
	برگی دست‌نوشته و دست‌ساخته از دیوان علی‌نقی کمره‌ای به سال ۱۰۳۳ق/۱۶۲۴م، موزه ملک
زادهٔ	۱۵۴۶م/۹۵۳ق; کمره
درگذشت	۱۶۲۱م/ ۱۰۳۰ق; اصفهان
پیشه	نویسنده، شاعر
عنوان	شیخ

علی‌نقی بن ابوالعلاء کمره‌ای همچنین مشهور به شیخ نقی/علینقی کمره‌ای (۱۵۴۶–۱۶۲۱م) نویسنده و شاعر ایرانی عصر اول صفوی بود.[1][2][3][4][5][6][7]

زندگی

علی‌نقی بن ابوالعلاء کمره‌ای در سال ۹۵۳ق/۱۵۴۶م در خانواده‌ای دین‌مدار در کمره (در شهرستان خمین کنونی) زاده شد. در کاشان به تحصیل پرداخت. در سرودن انوع شعر به‌ویژه ماده‌تاریخ در زمان پادشاهی عباس یکم شهرت یافت و نزد او گرامی داشته می‌شد، کمره‌ای نیز در مدح او و حاتم‌بیگ اعتمادالدوله سروده‌است. کمره‌ای سپس از نزدیکان اعتمادالدوله گشت، با وحشی بافقی، محتشم کاشانی، میرداماد و شیخ بهائی معاشرت‌هایی نیز داشته‌است.[1]
کمره‌ای در سال ۱۰۳۰ق/۱۶۲۱م در ۷۸ سالگی در اصفهان درگذشت؛ ماده‌تاریخ آن از نظمی تبریزی:[1]

الحق از دولت شیرین‌سخنی		قدر شعر و ادب افزود نقی
همچو خورشید، کله گوشهٔ خود		از فضیلت، به فلک سود نقی
از سرای ستم‌آباد جهان		راه آن خانه چو پیمود نقی
فاضلی گفت پی تاریخش:		مرد پاکیزه‌صفت بود نقی

شعر او

دیوان اشعار او بیش از چهار هزار بیت قصیده، غزل و رباعی است با مقدمه‌ای به نثر. بر پایهٔ بررسي ذبیح‌الله صفا «وی را همهٔ نویسندگان احوالش به نیک‌خویی و صفا و انصاف و نیک‌رفتاری با خاص و عام وصف کرده و سلیقه‌اش را در سخنوری ستوده‌اند.» و بنا به دیدگاه او، «سخنش روان و دور از ابهام‌ها و تعقیدهای لفظی و معنوی است مقصود خود را به سادگی و رها از هرگونه تکلف بیان می‌کند. هم قصیده‌سراست و هم غزل‌گوی، واگرچه تعلیمات مدرسه‌ای او در کلامش بی‌تأثیر نمانده‌است ولی در غزلش شور و حال و بیت‌های مضمون‌دار پرمعنی بسیار است.» قصایدش در مدح پیامبر اسلام و امامان شیعه و عباس یکم و حاتم‌بیگ، مرشد قلی‌خان و امام‌قلی‌خان و بعضی از سران صفوی معاصرش است.[7]

آثار

حدوث العالم
مناسک حج
همم الثواقب
دیوان اشعار: که شامل غزل، قصیده، قطعه، رباعی ترکیب‌بند و مراثی است.[1]

جستارهای وابسته

مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط به علی‌نقی کمره‌ای در ویکی‌گفتاورد موجود است.

فهرست شاعران فارسی‌زبان

منابع

نظمی تبریزی، علی (۱۹۷۶). دویست سخنور؛ تذکرةالشعرای منظوم و منثور. تابش. ص. ۴۴۶.
هدایت، رضاقلی‌خان. مجمع الفصحاء. چهارم. ص. ۱۰۳.
محمدعلی مدرس تبریزی (۱۳۶۹). ریحانة الادب. چهارم. تهران: کتابفروشی خیام. صص. ۲۳۲.
سامی, شمس‌الدین (1311). قاموس الأعلام (به ترکی عثمانی). چهارم. p. ۳۱۹۹.
آذر بیگدلی، لطفعلی بیگ (۱۳۳۷). آتشکده آذر. انتشارات علمی. ص. ۲۱۴.
نصرآبادی، محمدطاهر (مهر ۱۳۱۷). تذکرة الشعراء. چاپخانه ارمغان. ص. ۲۳۴.
ذبیح‌الله صفا (۱۳۸۹). تاریخ ادبیات ایران. چهارم. تهران: انتشارات فردوس. صص. ۳۶۷–۳۶۸. شابک ۹۷۸۹۶۴۳۲۰۴۷۵۴.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.

[دویست_سخنور-1] نظمی تبریزی، علی (۱۹۷۶). دویست سخنور؛ تذکرةالشعرای منظوم و منثور. تابش. ص. ۴۴۶.

[2] هدایت، رضاقلی‌خان. مجمع الفصحاء. چهارم. ص. ۱۰۳.

[3] محمدعلی مدرس تبریزی (۱۳۶۹). ریحانة الادب. چهارم. تهران: کتابفروشی خیام. صص. ۲۳۲.

[4] سامی, شمس‌الدین (1311). قاموس الأعلام (به ترکی عثمانی). چهارم. p. ۳۱۹۹.

[5] آذر بیگدلی، لطفعلی بیگ (۱۳۳۷). آتشکده آذر. انتشارات علمی. ص. ۲۱۴.

[6] نصرآبادی، محمدطاهر (مهر ۱۳۱۷). تذکرة الشعراء. چاپخانه ارمغان. ص. ۲۳۴.

[تاریخ_ادبیات_ایران،_صفا-7] ذبیح‌الله صفا (۱۳۸۹). تاریخ ادبیات ایران. چهارم. تهران: انتشارات فردوس. صص. ۳۶۷–۳۶۸. شابک ۹۷۸۹۶۴۳۲۰۴۷۵۴.