قطع برق در ایران

ایران در چند برههٔ زمانی گوناگون با قطعی برق و خاموشی‌های گسترده روبه‌رو شده‌است. خاموشی‌های گسترده در تاریخ ایران از جنگ این کشور با عراق آغاز شدند و تا خاموشی‌های ۲۰۲۱ ایران ادامه یافتند.

خاموشی‌های گسترده

۱۳۶۹

شهروندان ایران در دوران جنگ ایران و عراق، خاموشی‌های پرشماری را تجربه کردند. پس از پایان جنگ در سال ۱۳۶۷ تا سال ۱۳۶۹، وضع برق این کشور اندکی بهتر شد اما در هفتم مرداد ۱۳۶۹، خاموشی گسترده‌ای رخ داد و چندین استان ایران را دربر گرفت.[1]

۲۰۰۱ (۱۳۸۰)

در ۲۰ مه ۲۰۰۱، برق در چند شهر عمده یعنی تهران، اصفهان، شیراز، تبریز، کرمانشاه، قزوین و همدان قطع شد که یک جمعیت ۳۰ میلیونی را دربرمی‌گرفت.[2][3] به گفتهٔ مدیرعامل شرکت توانیر ایران، متوسط سرانهٔ خاموشی‌ها در ایران در هر شبانه‌روز در سال ۱۳۸۸ حدود ۲ دقیقه بوده‌است.[4]

۱۳۸۲

این خاموشی از ساعت ۲۱ روز ۱۲ فروردین ۱۳۸۲ با رخ دادن انفجاری در خط انتقال ۲۳۰ کیلوواتی میان پست انجیرک اراک و پست اراک ۲ روی داد و مقدمه خاموشی‌های گسترده در بخش‌های دیگر ایران شد.[1]

۱۳۸۷

در سال ۱۳۸۷ نیز بحران خاموشی‌ها به اندازه‌ای گسترش یافت که خاموشی‌های با برنامه در دستور کار شرکت‌های توزیع برق ایران وارد شد. در آن دوران، مقام‌های وزارت نیروی ایران، یکی از چرایی‌های خاموشی‌ها را «افزایش نامتناسب حجم سرمایه‌گذاری با افزایش رشد مصرف» در صنعت برق این کشور دانستند. مقام‌های ایرانی در سال ۱۳۸۷، خاموشی‌ها را نه‌تنها رخداد، بلکه به دلیل برخی سیاست‌ها و کمبودها اعلام داشتند.[1]

۲۰۲۱ (۱۳۹۹)
نوشتار اصلی: خاموشی‌های ۲۰۲۱ ایران

خاموشی‌های ۲۰۲۱ ایران، قطعی برق در ایران ۱۳۹۹ یا بحران برق ۱۳۹۹ ایران اشاره دارد به قطع گستردهٔ برق ایران در سال ۲۰۲۱ میلادی. این خاموشی‌ها از گسترده‌ترین خاموشی‌های تاریخ ایران بوده‌اند. در دی ۱۳۹۹ (ژانویه ۲۰۲۱) بود که قطع شدن برق و مشکلات وابسته به نبود الکتریسیته در چند کلانشهر ایران، مورد توجه رسانه‌ها قرار گرفت. چرایی خاموشی‌ها، دستگاه‌های استخراج رمزارز، کمبود گاز و افزایش مصرف مشترکین خانگی اعلام شد. رضا اردکانیان، وزیر نیروی ایران، افزون بر تأیید گزارش‌ها دربارهٔ استخراج رمزارز در ایران توسط چینی‌ها، خاموشی‌ها را به دلیل فعالیت آنان دانست؛ ادعایی که برخی مسئولان استان تهران نیز آن را تأیید کردند. این خاموشی‌ها، سراسری گزارش شدند؛ با این حال بر پایهٔ گزارش بی‌بی‌سی فارسی، تهران، گلستان، گیلان، البرز، مرکزی، اصفهان، خوزستان، سمنان، قم، اردبیل و آذربایجان شرقی استان‌هایی بودند که دچار خاموشی شدند.[5] بر پایهٔ گزارش‌ها، برق شبکهٔ کارخانهٔ «فرو کروم» با قیمت «بسیار ناچیز» در اختیار شرکت تاپ‌اکوی چین قرار گرفته‌است.[6]

از هفته‌ها پیش، استفاده از سوخت بسیار آلایندهٔ مازوت در نیروگاه‌های ایران آغاز شد که آلودگی خطرناک هوا در شهرهای پرجمعیتی چون تهران را در پی داشت. بر پایه گزارش‌ها، در همین بحران، برق چهار نهاد دولتی «پرمصرف»، از جمله سازمان حفاظت محیط‌زیست قطع شد. در این دوران، برخی از مقامات ایران، مردم این کشور را برای مصرف بالای برق و گاز مورد ملامت قرار دادند؛ هنگامی که برپایهٔ آمارهای رسمی، به‌طور متوسط، یک‌سوم برق و نزدیک به نیمی از گاز این کشور در بخش خانگی مصرف می‌شود.[7]

قطع برق در ایران باعث شکست شطرنج‌بازان این کشور در جریان مسابقات اینترنتی قهرمانی آسیا شده‌است. مسابقات انفرادی شطرنج قهرمانی آسیا به دلیل شیوع کرونا به صورت هیبریدی برگزار می‌شود و امارات میزبان این مسابقات مجازی است. در این روش بازیکنان با حضور داوران و دوربین‌ها به صورت اینترنتی مسابقه می‌دهند. ۸ شطرنج‌باز ایران روز گذشته درگیر دیدارهای روز دوم مسابقات آنلاین قهرمانی آسیا بودند که برق محل مسابقه قطع شد. منابع خبری در ایران می‌گویند قطع ناگهانی برق باعث شکست شطرنج بازان ایران شد. دبیر فدراسیون شطرنج ایران به خبرگزاری ایرنا گفته‌است قطع لحظه‌ای برق در مسابقات آنلاین خطا محسوب می‌شود و دلیل شکست ۲ شطرنج‌باز ایران در مسابقات روز گذشته همین مسئله بوده‌است. محسن سمیع‌زاده گفته‌است «تصمیمات برقی ضربهٔ مهمی به ما زد و به نحوی شطرنج مات این تصمیمات شد.» خبرگزاری ایسنا می‌گوید پرهام مقصودلو نفر اول شطرنج ایران که از او به عنوان بخت نخست قهرمانی یاد شده، به دلیل قطعی برق از حریف مغولستانی شکست خورد. شادی پریدر، قهرمان سابق شطرنج زنان ایران و برگزارکنندهٔ این رقابت‌ها از وزیر نیرو خواسته‌است برق فدراسیون شطرنج در ده روز آینده قطع نشود. خانم پریدر گفته‌است «به دلیل قطعی برق، شطرنج بازان ایران رقابت‌های خود را از دست دادند و شکست خوردند. این بچه‌ها خیلی حیا دارند. شطرنج بازان مظلومانه و با چشمان گریان بدون هیچ اعتراضی به محل هتل خود رفتند. طفلکی‌ها عادت کرده‌اند. بخاطر آبروی کشور در این مسابقات، لطفا در این ۱۰ روز برق فدراسیون شطرنج را قطع نکنید!». در چند روز اخیر در ایران شمار زیادی از شهروندان در نقاط مختلف کشور با قطع برق مواجه شده‌اند. سخنگوی صنعت برق در ایران استخراج غیرمجاز رمزارزها مثل بیت‌کوین و استفاده از کولر در گرمای هوا را دلیل قطع شدن برق اعلام کرده‌است.[8]

بحران آب

در صورت ادامه یافتن بحران آب در ایران، شبکهٔ برق ایران دست کم با کمبود ۵۵۰۰ مگاوات برق روبرو می‌شود و احتمال قطع برق افزایش می‌یابد.[9][10]

منابع
  1. «قطع گسترده برق در ایران؛ گاهشمار خاموشی‌های سراسری». BBC News فارسی. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۲۱-۰۱-۱۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۱۴.
  2. "Power blackout hits Iran". BBC News. May 20, 2001.
  3. "Iran: Unexplained Power Outage". Greenspun.com. May 20, 2001. Retrieved November 7, 2012.
  4. «متوسط خاموشی برق 2 دقیقه در شبانه‌روز». سایت خبری شرکت توانیر. ١٣٨٨-٠٩-٢٩.
  5. «قطع گسترده برق در ایران؛ گاهشمار خاموشی‌های سراسری». BBC News فارسی. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۲۱-۰۱-۱۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۱۴.
  6. «قطع برق در ایران همزمان با استفاده چینی‌ها از برق برای استخراج بیت کوین». ایران اینترنشنال. ۲۰۲۱-۰۱-۱۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۱۴.
  7. «ادامه بحران برق؛ قطع برق چهار نهاد دولتی و «ورود وزارت اطلاعات» به استخراج بیت‌کوین». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۱۴.
  8. «قطع برق در تهران 'باعث شکست شطرنج‌بازان ایران در قهرمانی آسیا شد'». BBC News فارسی. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۳.
  9. ایران با احتمال خاموشی برق مواجه است(بی‌بی‌سی فارسی، ۲۴اردیبهشت۳۸۷)
  10. ذخیره برق کشور تنها ۵۰۰ مگاوات از کمبود را جبران می‌کند؛ آغاز جیره‌بندی تا چند روز دیگر(روزنامه اعتماد ملی، ۱۰خرداد۱۳۸۷)
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.