لشکر سوم پیاده‌نظام (ورماخت)
لشکر سوم پیاده‌نظام آلمان (آلمانی: 3. Infanterie-Division) یکی از نخستین و مهم‌ترین لشکرهای پیاده‌نظام رایشسور و ورماخت بود که در جنگ جهانی دوم نیز حضور داشت.
| لشکر سوم پیاده‌نظام ورماخت 3. Infanterie-Division ------------ لشکر سوم پیاده‌نظام موتوریزه ورماخت 3. Infanterie-Division (motorisiert) | |
|---|---|
.svg.png.webp) | |
| فعالیت | اکتبر ۱۹۳۴ تا فوریه ۱۹۴۳ مارس ۱۹۴۳ تا آوریل ۱۹۴۵ |
| کشور | .svg.png.webp){kind=small} آلمان نازی |
| شاخه | نیروی زمینی |
| نوع | پیاده‌نظام پیاده‌نظام موتوریزه |
| اندازه | لشکر |
| نبردها | جنگ جهانی دوم |
تاریخچه عملیاتی
لشکر سوم پیاده‌نظام
با به قدرت رسیدن نازی‌ها در آلمان، پنج پایگاه نظامی جدید در غرب شهر فرانکفورت تأسیس شد. در همین مکان و در ماه اکتبر سال ۱۹۳۴ لشکر سوم پیاده‌نظام با توجه به محدودیت‌های پیمان ورسای، تحت عنوان پوششی «فرماندهی فرانکفورت» به فرماندهی سرهنگ کورت هازه ایجاد گردید. ماه اکتبر سال بعد عنوان اصلی علنی شد.
تهاجم به لهستان
در جریان تهاجم آلمانی نازی به لهستان در سپتامبر ۱۹۳۹ که به آغاز جنگ جهانی دوم منجر شد، لشکر سوم پیاده‌نظام به فرماندهی سرلشکر والتر لیکل متشکل از سه تیپ ۸، ۲۹ و ۵۰ پیاده و یک تیپ ۳ توپخانه در قالب سپاه ۲ از ارتش چهارم از گروه ارتش شمال با گذر از مرز پیشروی خود را به سمت ورشو آغاز کرد و نبرد بر سر این شهر مشارکت نمود.
عملیات در غرب
با پایان عملیات در لهستان، لشکر سوم پیاده‌نظام برای محافظت از مرزهای غربی به منطقه آیفل منتقل شد. در جریان تهاجم به فرانسه و کشورهای سفلی، این لشکر دهم ماه مه سال ۱۹۴۰ به عنوان پیش قراول سپاه ۳ از ارتش دوازدهم وارد خاک لوکزامبورگ شد و با گذر از رود موز در ناحیه نوزونویل، پوشش جناحین نیروی‌های زرهی را که به عنوان سر نیزه زرهی به سمت کانال مانش پیشروی می‌کردند، بر عهده گرفت.
در مرحله دوم عملیات، با چرخش به سمت جنوب تا پایان عملیات خود را به مرز مناطق تحت کنترل دولت فرانسه ویشی رساند. در همین موقعیت به رسته پیاده‌نظام موتوریزه تغییر حالت داد.
عملیات بارباروسا
این لشکر مجدداً سازمان یافته، در جریان حمله آلمان نازی به شوروی موسوم به عملیات بارباروسا در ژوئن ۱۹۴۱ به فرماندهی سپهبد کورت یان در قالب ارتش چهارم زرهی از گروه ارتش شمال از منطقه بالتیک یورش خود را آغاز کرد. لشکر سوم پیاده‌نظام موتوریزه ماه سپتامبر سال ۱۹۴۱ به دمیانسک رسید سپس جهت اقدام برای تصرف مسکو به گروه ارتش مرکز ملحق شد. در عملیات بر سر این شهر، این لشکر خود را تا ۴۰ کیلومتری مسکو رساند.
در این زمان با عدم حصول موفقیت، مجبور به گرفتن موضع تدافعی در بخش مرکزی جبهه شرقی تا ماه آوریل سال ۱۹۴۲ شد. با ثبات یافتن نسبی خط مقدم، لشکر سوم پیاده‌نظام موتوریزه از خط مقدم عقب کشیده شده و پس از سازمان دهی مجدد این بار به قسمت جنوبی جبهه شرقی منتقل شد و به سپاه ۴۷ زرهی از ارتش چهارم زرهی پیوست. در جریان عملیات تابستانی سال ۱۹۴۲ موسوم به مورد آبی هفتم ماه ژوئیه موفق به تصرف وورونژ گردید. برای پیشروی به سمت جنوب، به سپاه 14 زرهی از ارتش ششم ملحق شد. یازدهم اوت با گذر از کالاچ-نا-دونو عملیات خود را در جهت شمال استالینگراد ادامه داد.
ضد حمله ارتش سرخ با عنوان عملیات اورانوس، موجب به محاصره درآمدن ارتش ششم از جمله لشکر سوم پیاده‌نظام موتوریزه حوالی استالینگراد گردید. تنها معدودی از واحدهای این لشکر توانستند از به دام افتادن بگریزند. با عدم موفقیت تلاش آلمانی‌ها در شکست این محاصره، اواخر ژانویه سال ۱۹۴۳ تمامی نیروهای باقیمانده داخل حلقه محاصره از جمله نفرات لشکر سوم پیاده‌نظام موتوریزه به فرماندهی سرهنگ یوبست فرایهر فون هانستاین، تسلیم دشمن شده و به اسارت آن‌ها درآمدند.
با انهدام کامل لشکر سوم پیاده‌نظام موتوریزه، ماه ژوئیه همان سال این لشکر این بار با عنوان لشکر سوم پانزرگرندیر در فرانسه تشکیل و برای مقابله با هجوم متفقین عازم ایتالیا شد و در ماه سپتامبر در خلع سلاح ارتش این کشور مشارکت نمود. با ورود نیروهای آمریکایی به سیسیل و جنوب ایتالیا، این لشکر در جریان عقب‌نشینی تدریجی آلمانی‌ها به سمت شمال حضور داشت. اوایل سال ۱۹۴۴، در نبرد آنزیو در مقابل قوای آمریکایی قرار گرفت و تا اواسط ماه ژوئن همان سال تا شمال رم عقب نشت.
لشکر سوم پانزرگرندیر اواسط ماه اوت سال ۱۹۴۴ از خط مقدم فراخوانده شده و در رده واحدهای ارتش یکم در فرانسه قرار گرفت. اواسط اکتبر همین سال به منطقه عملیاتی حوالی آخن فرستاده شد تا در نبرد بر سر این شهر از ورود دشمنان به خاک آلمان جلوگیری کند. از بیستم ماه دسامبر یکی از واحدهای عملیات تهاجمی در منطقه آردنن بود. در این عملیات به عنوان بخشی از ارتش ششم زرهی حوالی باستون به نبرد پرداخت. پس از شکست عملیات مذکور، ۸۰ تن از سربازان این لشکر که به اسارت نیروهای آمریکایی درآمده بودند، در روز سال نو ۱۹۴۵ در یک جنایت جنگی به قتل رسیدند. مابقی نفرات لشکر در جنوب کلن به سمت رودخانه راین عقب‌نشینی کردند و نهایتاً در شانزدهم ماه آوریل سال ۱۹۴۵، یک ماه پیش از شکست کامل آلمان، تسلیم قوای دشمن گردیدند.
تشکیلات
| لشکر سوم پیاده‌نظام از اوت ۱۹۳۹ |
لشکر سوم پیاده‌نظام موتوریزه از آوت ۱۹۴۰ |
لشکر سوم پانزرگرندیر از ژوئن ۱۹۴۳ |
|---|---|---|
| ||
|
|
|
|
||
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
فرماندهان
(آخرین درجه دریافتی در مقام فرماندهی این لشکر)
لشکر سوم پیاده‌نظام
- سرتیپ کورت هازه، ۴ آوریل ۱۹۳۴ تا ۳ ژوئیه ۱۹۳۶ (انتصاب با درجه سرهنگ و ارتقا به درجه سرتیپ در طول دوره فرماندهی این لشکر)
- سرلشکر والتر پتزل، ۳ ژوئیه ۱۹۳۶ تا ۱۱ اکتبر ۱۹۳۸
- سرلشکر والتر لیکل، ۱۱ اکتبر ۱۹۳۸ تا ۱ اکتبر ۱۹۴۰ (انتصاب با درجه سرتیپ و ارتقا به درجه سرلشکر در اول فوریه ۱۹۴۰ در طول دوره فرماندهی این لشکر)
لشکر سوم پیاده‌نظام موتوریزه
- سرلشکر پاول بادر، ۱ اکتبر ۱۹۴۰ تا ۲۵ مه ۱۹۴۱
- سرلشکر کورت یان، ۲۵ مه ۱۹۴۱ تا ۱ آوریل ۱۹۴۲
- سرلشکر هلموت شلومر، ۱ آوریل ۱۹۴۲ تا ۱۵ ژانویه ۱۹۴۳ (دریافت برگ‌های بلوط صلیب شوالیه آهنین در ۲۲ دسامبر ۱۹۴۲ در طول دوره فرماندهی این لشکر)
- سرهنگ یوبست فرایهر فون هانستاین، ۱۵ تا ۲۸ ژانویه ۱۹۴۳ (تسلیم به ارتش سرخ در استالینگراد) (دریافت صلیب آلمانی طلایی در ۲۵ ژانویه ۱۹۴۳ در طول دوره فرماندهی این لشکر[1])
لشکر سوم پانزرگرندیر
- سرلشکر فریتس هوبرت گرزر، ۱ مارس ۱۹۴۳ تا ۱ ژوئن ۱۹۴۴ (دریافت برگ‌های بلوط صلیب شوالیه آهنین در ۲۶ ژوئن ۱۹۴۴ در طول دوره فرماندهی این لشکر)
- سرلشکر هانس گونتر فون روست، ۱ تا ۲۵ ژوئن ۱۹۴۴
- سرتیپ هانس هکر، ۲۵ ژوئن تا ۳ اکتبر ۱۹۴۴
- سرتیپ کورت کونو، اکتبر ۱۹۴۴
- سرهنگ امانوئل فون کیلیانی، اکتبر ۱۹۴۴
- سرلشکر والتر دنکرت، اکتبر ۱۹۴۴ تا آوریل ۱۹۴۵ (دریافت صلیب آلمانی طلایی در ۸ مارس ۱۹۴۵ در طول دوره فرماندهی این لشکر)
منابع
 لشکرهای پیاده‌نظام نیروی زمینی آلمان (۱۹۴۵–۱۹۳۵) | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| |||||
| |||||
| |||||
| |||||
| |||||
| |||||
| |||||
| |||||
| |||||
| |||||
|