لیزر رفع موهای زائد

دستگاهی برای از بین بردن موهای زائد
تکنسین مشغول کار است

برداشتن مو یا لیزر جهت رفع موهای زائد، دستگاهی است که فرآیندِ از بین بردن مو‌های ناخواسته و زائد را، با استفاده از قرار گرفتن در معرض پالس لیزر نور انجام می‌دهد که منجر به از بین بردن فولیکول مو و عدم رشد مجدد مو می‌شود.

این دستگاه‌ها از اواسط دهه ۹۰ میلادی، به صورت تجاری در دسترس قرار گرفته‌اند.[1] اولین مقالات منتشر شده در خصوص لیزر رفع موهای زائد، توسط گروهی در بیمارستان عمومی ماساچوست در سال ۱۹۹۸ نوشته شده‌ است.[2][3] لیزر جهت برداشتن موهای زائد به‌طور گسترده‌ای در کلینیک‌ها و حتی در خانه، به صورت گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرد. بسیاری از متدهای استفاده از لیزر برای برداشتن مو، روش‌های ایمنی و تأثیرات آن‌ها منتشر شده ‌است.[4]

تاریخچه

در ابتدا، جهت پاکیزگی و به دلیل مد بودن از این لیزرها استفاده می‌شد. اگر کسی موها را کوتاه می‌کرد یا از بین می‌برد، نشانه‌ای از جذاب بودن و عضویت در طبقه بالای جامعه بود. در مصر باستان، موها فقط برای زیبایی حذف نمی‌شدند، بلکه به عنوان یک درمان برای شپش نیز صورت میگرفت. پس از آن، برای جایگزینی مو از کلاه گیس استفاده می کردند زیرا از نظر نگهداری و رعایت بهداشت و همچنین حفظ زیبایی انتخاب مناسبی بود. به موهایی که در نواحی مانند صورت، پشت لب، پیشانی، گوش‌ها، گردن، شکم و ناحیه تناسلی، پوست صورت، چانه، زیر چانه و گونه‌ها رشد می‌کند، موی زائد گفته می‌شود زیرا از بین بردن موهای این نواحی کاری دشوار است و از این رو، برای افراد خوشایند نیست.

بشر تاکنون، روش‌های زیادی برای رفع موهای زائد ابداع کرده‌ است، برخی روش‌ها که موقتی و قدیمی هستند عبارتنداز: دستگاه‌های مو کن خانگی، اپیلاسیون، کرم‌ها و پودرهای موبر، بند انداختن و استفاده از موچین، تیغ اصلاح، محلول‌های شیمیایی. پس از استفاده از روش‌های مذکور، موهای زائد دوباره رشد خواهند کرد و حتی هر کدام از این روش‌ها می‌توانند عوارضی مانند حساسیت نیز ایجاد کنند. امروزه، با توجه به موقتی بودن و دردناک بودن و عوارض روش‌های قدیمی، دیگر این روش‌ها استفاده نمی‌شوند و روش‌های جدید و کارآمدتری جایگزین آن شده‌ است.

با حضور تکنولوژی‌های جدید، شخصی به نام راکس اندرسون که فارغ‌التحصیل دکترای دانشگاه MIT در رشته مگنا بود[5]؛ کشف کرد که می‌توان به صورت انتخابی کروموفور را با هدف از بین بردن فولیکول‌های مو مورد اصابت تابش فوتون های لیزر قرار داد. این روش، توانست به اثبات برسد و در سال ۱۹۹۶ میلادی برای اولین بار استفاده شد.

در سال ۱۹۹۷ میلادی، اداره غذا و دارو ایالات متحده آمریکا (FDA) این روش را برای حذف مو مورد تأیید قرار داد. با توسعه این تکنولوژی و تحقیقات بیشتر، مشخص شد که استفاده از لیزر، برای حذف و برداشتن مو مؤثر و کارآمد‌ است؛ به همین دلیل، در حال حاضر این روش، روشی معمول برای از بین بردن مو برای مدت زمان طولانی، مورد استفاده قرار می‌گیرد.

چگونه کار می‌کند
دستگاه لیزر رفع موهای زائد

اصل اولیه در استفاده از لیزر مو استفاده از یک طول موج از فوتون و پالس مدت‌دار برای به دست آوردن اثر مطلوب در بافت هدف و حداقل اثر منفی بر بافت اطراف است.

لیزر می‌تواند باعث آسیب موضعی و گرمایشی در بخش‌های تیره‌ای که باعث رشد مو هستند و به آن‌ها ماده ملانین می‌گویند در ناحیه فولیکول مو می‌شود در حالی که هنوز بقیه پوست گرم نشده‌اند. نور توسط بخش‌های تیره جذب می‌شود بنابراین، در بخش‌های تیره مورد نظر پوست با سرعت بیشتر و با شدت جذب صورت می‌گیرد. این ماده می‌تواند طبیعی یا مصنوعی باشد[می‌تواند رنگ شده باشد].

ملانین، نقش اصلی و اولیه کروموفور را در همه نوع دستگاه لیزری حذف مو که حال حاضر در بازار هستند، دارد. ملانین به‌طور طبیعی در پوست عامل تعیین رنگ پوست و رنگ مو است و دو نوع ملانین در مو وجود دارد. ملانین نوع Eu melanin به رنگ قهوه‌ای یا سیاه است در حالیکه photo melanin در موهای بلوند یا قرمز رنگ است. به دلیل جذب انتخابی فوتون‌های لیزر معمولاً فقط موهای سیاه و سفید یا قهوه‌ای مو می‌تواند برداشته شود. لیزر با بخش تیره و درشت مو بهتر کار می‌کند. پوست روشن و موهای تیره یک ترکیب ایده‌آل برای مؤثر بودن و تولید بهترین نتایج در کار با لیزر هستند، اما در حال حاضر لیزرهای جدید قادر به هدف قرار دادن موهای سیاه با پوست تیره هستند.[6]

لیزر حذف مو از سال ۱۹۹۷ و پس از تأیید شدن برای «کاهش دائمی» در ایالات متحده توسط غذا و داروی آمریکا (FDA) مورد استفاده قرار می‌گیرد.[7] تحت FDA تعریف «دائمی» کاهش طولانی مدت و پایدار در کاهش تعداد موهایی که مجدداً رشد می‌کنند پس از یک رژیم درمان است. در واقع بسیاری از بیماران تجربه رشد مجدد مو در سال‌های پس از آخرین دوره استفاده را دارند. این به این معنی است که اگر چه درمان لیزر با این دستگاه به‌طور اساسی موجب کاهش تعداد موهای بدن می‌شود ولی این یک روش دائمی برای رفع همیشگی رشد مو نیست.[8]

پیش از این، از روش درمانی لیزر برای رفع موهای زائد تنها برای افراد با رنگ پوست روشن استفاده می‌شد اما با پیشرفت تکنولوژی، امروزه این جراحی برای بیماران با رنگ پوست تیره هم انجام می‌شود و برای آن‌ها امن بوده و خطری ندارد. برای از بین بردن موهای زائد در بیشتر افراد، باید چند مرحله لیزر انجام شود. در برخی موارد ممکن است که زمان از بین رفتن موهای زائد چندین سال زمان ببرد. باید به مراقبت‌هایی که پس از انجام لیزر نیاز است توجه داشت. تشخیص این که چه کسی به انجام لیزر نیاز دارد و تا چه میزان باید این کار را انجام دهد تا کاملاً موها رفع شوند، غیرممکن است. بهترین و مؤثرترین شیوه برای درمان موهای زائد موجود در قسمت بازو، سینه، پشت و شانه است. دوره درمان لیزر به دلیل متفاوت بودن افراد و الگوی رشد موها، در هر فرد متفاوت است اما به‌طور میانگین برای برطرف شدن موها بین ۳ تا ۷ جلسه نیاز است.[9]

این روش، اصلی ترین روش برای از بین بردن موهای زائد در دنیا است. در حذف موهای زائد با لیزر سه ویژگی از لیزر بسیار اهمیت داد. طول موج و توان لیزر و قطر لکه لیزر. طول موج این لیزرها در ناحیه قرمز و مادون قرمز نزدیک است و هرچه طول موج لیزر بلندتر شود نفوذ آن در پوست بیشتر می‌شود. نکته دیگر این که با تیره شدن رنگ پوست، جذب طول موج‌های کوتاهتر در پوست بیشتر می‌شود به این معنا که لیزر با طول موج کوتاهتر درد بیشتری نسبت به لیزر با طول موج بلند برای بیمار پوست تیره ایجاد می‌کند.[10] برای از بین بردن موهای زائد با لیزر ۳ طول موج اصلی وجود دارد. طول موج اول 1064 نانومتر است. منبع تولید این لیزر بلور یا دایود لیزر است. این طول موج مناسب برای تایپ پوست‌های ۴ و ۵ مناسب است. قطر لکه این لیزر حدود ۱۰ میلی‌متر و توان مؤثر آن حدود 20-50 J/cm² و طول پالس آن حدود ۱۵ تا ۳۰ میلی‌ثانیه است. دوره درمان با این لیزر ۶ جلسه به فواصل ۲ هفته می‌باشد. این لیزر بیشتر موهای با عمق زیاد و ریشه‌های بسیار عمیق و سیاه رنگ در پوستهای بسیار تیره را از بین می‌برد.[11] طول موج مورد استفاده دیگر طول موج 755 نانومتر است. توان مورد استفاده معمولاً بین 10-40 J/cm² بوده و برای تایپ پوست یک و دو مناسب است؛ و مدت درمان با این لیزر ۶ جلسه به فاصله ۲ تا ۳ هفته است. این لیزر برای موهای سطحی و رنگ روشن در پوست‌های روشن مورد استفاده قرار می‌گیرد. تایپ پوست موجود در ایران بیشتر از نوع ۳ و ۴ است در نتیجه طول موج مناسب برای کار در ایران 808 نانومتر دایود است. به دلیل نازک شدن و کرکی شدن موها بعد از ۳ جلسه استفاده از این طول موج بهتر است از لیزری با طول موج 755 نانومتر استفاده شود.

مقایسه با سایر روش‌های حذف

در مقایسه با نور شدید پالسی

در سال ۲۰۰۶ مقاله‌ای به نقد و بررسی در مجله «لیزر در علوم پزشکی» با مقایسه پالس نور شدید تهرمبلنکت و دو نوع لیزر الکساندریت و دیود لیزر انجام گرفت. بررسی هیچ تفاوت آماری در کوتاه مدت نشان نداد اما در سطح دیگر نشان داد عوارض جانبی با دیود لیزری مبتنی بر درمان بیشتر است. کاهش موهای زاید پس از ۶ ماه دوره درمانی، ۶۸٫۷۵ درصد برای لیزر، ۷۱٫۷۱٪ لیزر دیود و ۶۶٫۹۶٪ برای نور شدید پالسی را نشان داد. عوارض جانبی گزارش شده ۹٫۵٪ برای لیزر، ۲۸٫۹٪ لیزر دیود و ۱۵٫۳ درصد برای نور شدید پالسی گزارش شده‌است. همه عوارض جانبی به‌طور موقت بوده‌اند و حتی تغییرات رنگدانه‌ها در عرض ۶ ماه به حالت اول بازگشته‌اند.[12]

نور شدید پالسی هر چند، از لحاظ فنی یک لیزر نیست، گاهی اوقات به اشتباه به عنوان "لیزر مو" استفاده می‌شود. نور شدید پالسی که از فلش زنون لامپ که کاملاً طیف نور است استفاده می‌کند. دستگاه‌های نور شدید پالسی به‌طور معمول خروجی با طول موج بین 400 نانومتر تا 1200 نانومتر کار می‌کنند. فیلتر اعمال می‌شود برای جلوگیری از طول موج‌های کوتاه‌تر؛ در نتیجه تنها با استفاده از این دیگر "رنگ قرمز" طول موج برای کاربردهای بالینی است.[13][14][15]

مقایسه با الکترولیز

الکترولیز یکی دیگر از روش حذف مو است که استفاده شده‌است برای بیش از ۱۳۵ سال است.[16] بر خلاف لیزر اپیلاسیون الکترولیز استفاده می‌شود برای حذف ۱۰۰٪ از موها در یک منطقه و مؤثر در مو از همه رنگ در صورت استفاده در یک کافی سطح قدرت با روش مناسب است. مو بیشتر ممکن است رشد در برخی از مناطق که در معرض هورمون ناشی از رشد (به عنوان مثال یک زن چانه و گردن) را بر اساس فرد سطح هورمون‌ها یا تغییرات در آن و در یک زمینه ژنتیکی برای رشد موهای جدید است.

یک مطالعه انجام شده در سال ۲۰۰۰ در مرکز لیزر در آنکاراهای ترکیه مقایسه الکساندریت لیزر و الکترولیز برای رفع موهای زائد در ۱۲ بیمار به این نتیجه رسیدند که لیزر مو ۶۰ بار سریع تر و کمتر دردناک و قابل اعتماد تر از الکترولیز است. این مهم است که توجه داشته باشید که این نوع از الکترولیز انجام شده در این مطالعه گالوانیکی الکترولیز به جای ترمولیسیز یا ترکیبی از این دو است.[17]

مقایسه با تراشیدن

تراش یک روش که در آن حذف مو از سطح بدن با تیغ است و یک راه از بین بردن مو برای یک دوره کوتاه مدت است.

ژان ژاک برای اولین بار به ابداع یک تیغ ایمنی در 1762[18] پرداخت. پس از مدت کوتاهی در سال ۱۸۹۵ یک مرد به نام پادشاه سی، ژیلت را اختراع کرد که یک تیغ تیز، نازک و یکبار مصرف و ارزان است.[19]

مقایسه با اپیلاسیون / موم

اپیلاسیون یک راه مؤثر برای از بین بردن موهای نیمه دائمی است. مصریان باستان طراحی و توسعه این مکانیسم به نام sugaring که در آن یکی را مخلوط روغن و عسل و سپس اعمال آن به پوست است.[20][21]

به عنوان اپیلاسیون تکامل یافته دو نوع اپیلاسیون وجود دارد. گرم کردن موم و استفاده از آن روی پوست و سپس قرار دادن یک پارچه بر روی آن و کشیدن ناگهانی آن.[22]

مقررات

در برخی از کشورها از جمله ایالات متحده آمریکا، حذف مو را هر کسی می‌تواند انجام دهد. در بعضی کشورها فقط پزشکان و پرسنل تحت نظارت پزشک می‌تواند آن را انجام دهد، در حالی که در موارد دیگر نیاز به مجوز حرفه‌ای به‌طور منظم برای پرستاران، دستیاران پزشک دارد.[23]

در ایران نیاز به مجوز وزارت بهداشت هم می‌باشد[24]

هزینه لیزر موهای زائد

هزینه متداول از بین بردن موهای زائد به مقدار و ناحیه‌های بدن بستگی دارد. در بیشتر موارد هرچه مقدار ناحیه کوچکتر باشد به‌طور طبیعی هزینه کمتر می‌شود. ناحیهٔ زیر بغل در نسبت به سایر قسمت‌های بدن هزینه‌های کمتری دارد و قسمت‌های مثل صورت، گردن، کمر نیز هزینه بیشتری دارد. البته هزینه‌های لیزر موهای زائد نیز بستگی به مرکز لیزر موهای زائد نیز دارد

انواع لیزر برداشتن مو

در دستگاه‌های لیزر، برای حذف مو از نور مرئی تا نزدیک به مادون قرمز تابش با چندین طول موج انرژی استفاده می شود. طول موج لیزر مورد استفاده به صورت نانومتر اندازه‌گیری می‌شود:[25]

نوع لیزر طول موج (نانومتر) منبع نور تیپ پوستی
آرگون 488 نانومتر یا 514.5 نانومتر فیروزه/فیروزه‌ای یا سبز دیگر استفاده نمی‌شود
یاقوت ruby 694.3 نانومتر عمیق قرمز رنگ پریده
دایود 808 نانومتر نزدیک به مادون قرمز آسیایی
Nd:YAG 1064 نانومتر نزدیک به مادون قرمز رنگ تیره‌تر
پالس نور شدید

در ایران انواع مختلفی از این نوع لیزرهای خانگی عرضه شده‌اند.

 قابلیت تغییر با فیلتر مخصوص لامپ زنون تقویت شده رنگ پریده به متوسط

عرض پالس (یا مدت) یکی از نکات مهم است. زمان حرارت دادن پالس به‌طور مستقیم با زمان آسیب در فولیکول در ارتباط است. هنگامی که در تلاش برای از بین بردن فولیکول مو که هدف اصلی جوانه سلول‌های زنده در سطح شفت مو است، انرژی نور جذب شده توسط ملانین داخل مو نفوذ کرده و گرما تولید می‌شود.[26] برای رسیدن به این شرایط سیستم باید قادر به تولید قدرت خروجی مورد نیاز باشد.

عرض پرتو به‌طور مستقیم بر عمق نفوذ انرژی با توجه به پراکندگی عوارض در لایه درم متناسب است. پرتو با قطر بزرگتر در نتیجه عمیق‌تر، رسوب انرژی بیشتر و دماهای بالاتر را موجب می گردد.

اثرگذاری یا چگالی انرژی یکی دیگر از نکات مهم است.

در اصل مهم خروجی پارامتر در هنگام درمان (و دیگر شرایط پوست) است و تراکم قدرت ترکیبی از انرژی نقطه قطر و پهنای پالس است.

تعداد جلسات

رشد مو در چند مرحله (آناژنهای تلوژنهای کاتاژن: مرحله پسرفت) صورت می‌گیرد و یک لیزر می‌تواند رشد فولیکول‌های مو (اوایل آناژن) را تحت تأثیر قرار دهد. از این رو نیاز به چندین جلسه برای کشتن مو از بین بردن مو در تمام مراحل رشد وجود دارد.[27]

بسته به نوع مو و رنگ پوست دوران درمان طول می‌کشد، در بسیاری از موارد حداقل به هفت جلسه نیاز است. زمان درمان بین سه تا هفت جلسه است و به نوع دستگاه و قدرت آن و نظر پزشک نیز بستگی دارد. طول زمان درمان و تعداد جلسات به پارامترهای مختلفی از جمله منطقه از بدن که تحت درمان است یا رنگ پوست، درشتی مو، تیرگی مو، جنس مو و عواملی مانند مواد و کرم‌هایی که بعد از جلسات زده می‌شود و به میزان تحمل افراد و قدرت لیزر برای درمان بستگی دارد.

معمولاً اگر موها سیاه و تیره باشند و رنگ پوست روشن بیشترین نتیجه در زمان کوتاه بدست می‌آید.

لیزرها روی موهای به رنگ قرمز و سفیدکار نمی‌کند و برای کسانی که پوست تیره‌تر دارند با دستگاه‌های کلینیکی مخصوص و زیر نظر پزشک باید لیزر انجام شود.

عوارض جانبی و خطرات
لیزر برداشتن مو / لیزر رفع موهای زائد

برخی مواقع ممکن است پس از درمان حذف مو توسط لیزر، عوارض جانبی مانند خارش پوست، صورتی و قرمز و تورم شدن اطراف منطقه درمان یا التهاب فولیکول به وجود بیاید. این عوارض جانبی به ندرت بیش از دو یا سه روز طول می‌کشد.

دو تا از عوارض جانبی جدی آکنه و تغییر رنگ پوست است و بنابراین باید از دستگاه‌های لیزر استاندارد استفاده شود.

کرم‌های بی‌حسی یا پیش از درمان، میزان درد در زمان درمان با لیزر را کاهش می‌دهند ولی استفاده زیاد از برخی کرم‌های بیحس‌کننده صدمات زیادی به پوست می‌زند و اگر دستگاه تنظیم نباشد به پوست آسیب می‌رسد.[28] به‌طور معمول باید حدود ۳۰ دقیقه قبل از عمل از کرم استفاده شود. استفاده از شکر و تخم مرغ در این منطقه پس از درمان برای از بین بردن عوارض جانبی سریعتر کمک می‌کند.[29]

عوارض جانبی ناخواسته مانند کم‌کاری یا بیش از حد رنگدانه‌ها یا در موارد شدید، سوزش پوست تماس برای تنظیم در لیزرهای انتخاب یا تنظیمات. خطرات شامل احتمال سوختن پوست یا تغییر رنگ پوست (لکه‌های سفید), شعله‌ور شدن آکنهو تورم در اطراف فولیکول مو (به عنوان یک واکنش طبیعی) و زخم تشکیل پورپورایو عفونتاست. این خطرات را می‌توان با درمان مناسب نوع لیزر مورد استفاده در تنظیمات مناسب برای فرد و نوع پوست و درمان منطقه است.

برخی از بیماران ممکن است عوارض جانبی از یک آلرژی یا حذف مو ژل با استفاده از برخی از انواع لیزر یا به یک کرم بیحس‌کننده یا به سادگی به این منطقه بیش از حد به زودی در رابطه با درمان. عوارض جانبی این عمل روی بیمار تنها در صورتی بروز پیدا می‌کند که توان مورد استفاده بالاتر از حد تحمل بیمار باشد. این عوارض شامل صورتی یا قرمز شدن پوست، تورم در محل و اطراف محل لیزر است. این عوارض بیش از دو یا سه روز ادامه پیدا نمی‌کند. از این عوارض می‌توان با استفاده از ژل یا پایین آوردن توان لیزر اجتناب نمود.[30] در صورت استفاده نکردن از عینک محافظ برخورد لیزر به چشم، این طول موج توسط کرنا (cornea) جذب شده و باعث سوزش چشم و ناتوانای در بینایی به مدت چند روز می‌شود.[31] در صورتی که اپراتور از الزامات امنیتی استفاده از دستگاه پیروی کند هیچ گونه خطری وی را تهدید نخواهد نمود. به علت من بودن توان دستگاه، این لیزر هیچ تأثیر سویی روی بخش‌های داخلی و پوست اپراتور در طولانی مدت نخواهد گذاشت و در صورت استفاده از عینک محافظ، چشم اپراتور نیز ایمن خواهد بود[32]

جستارهای وابسته

منابع
  1. "Hair Removal Methods: Laser History and Current Issues". Quackwatch.
  2. Dierickx, CC; Grossman, MC; Farinelli, WA; Anderson, RR (1998). "Permanent hair removal by normal-mode ruby laser". Archives of dermatology. 134 (7): 837–42. doi:10.1001/archderm.134.7.837. PMID 9681347.
  3. Gold, MH (2007). "Lasers and light sources for the removal of unwanted hair". Clinics in dermatology. 25 (5): 443–53. doi:10.1016/j.clindermatol.2007.05.017. PMID 17870522.
  4. Eremia, S; Li, CY; Umar, SH; Newman, N (2001). "Laser hair removal: Long-term results with a 755 nm alexandrite laser". Dermatologic Surgery. 27 (11): 920–4. doi:10.1046/j.1524-4725.2001.01074.x. PMID 11737124.
  5. "The Wellman Center for Photomedicine: Faculty: Rox Anderson, MD". wellman.massgeneral.org. Retrieved 2017-05-08.
  6. "Laser Facts". FDA.gov.
  7. Draelos, Zoe Diana (2015-10-08). Cosmetic Dermatology: Products and Procedures. John Wiley & Sons. ISBN 978-1-118-65548-1.
  8. "Radiation-Emitting Products: Laser Facts". FDA.
  9. «Laser History and Current Issues». www.quackwatch.org. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۱-۰۴.
  10. «Laser hair removal with alexandrite versus diode laser using four treatment sessions: 1-year results». NCBI. ۲۰۰۱.
  11. Evaluation of Long-pulsed 1064 nm Nd:YAG Laser-assisted Hair Removal vs Multiple Treatment Sessions and Different Hair Types in Indian Patients
  12. Toosi, Parviz (2006-04-01). "A comparison study of the efficacy and side effects of different light sources in hair removal". Lasers in medical science. 21 (1): 1–4. doi:10.1007/s10103-006-0373-2. PMID 16583183.
  13. Drosner Michael; et al. (2008). "Comparison of intense pulsed light (IPL) and pulsed dye laser (PDL) in port-wine stain treatment". Medical Laser Application. 23 (3): 133–140. doi:10.1016/j.mla.2008.05.004.
  14. "Split-face comparison of intense pulsed light with short- and long-pulsed dye lasers for the treatment of port-wine stains". Lasers Surg. Med. 42 (8): 720–7. 2010. doi:10.1002/lsm.20964. PMID 20886506.
  15. Behrooz Barikbin, Azin Ayatollahi, Somayeh Hejazi, Zahra Saffarian, Sara Zamani. (2011) The Use of Intense Pulsed Light (IPL) for the Treatment of Vascular Lesions, Journal of Lasers in Medical Sciences, 2: 2, Spring
  16. Michel, CE (Oct 1875). "Trichiasis and distichiasis; with an improved method for radical treatment". St. Louis Clinical Record. 2: 145–148.
  17. "Comparison of alexandrite laser and electrolysis for hair removal". Dermatol Surgery. 26 (1): 37–41. January 2000. doi:10.1046/j.1524-4725.2000.99104.x. PMID 10632684.
  18. "From Perret to Kampfe: Origins of the Safety Razor". www.shaveworld.org. Retrieved 2017-05-09.
  19. Tarantola, Andrew. "A Nick in Time: How Shaving Evolved Over 100,000 Years of History". Gizmodo. Retrieved 2017-05-09.
  20. "Back in time - History of Hygiene - Hair Removal". www.hygieneforhealth.org.au. Archived from the original on 19 August 2017. Retrieved 2017-05-09.
  21. "Marzena - The Home of Hair Removal". depilatories.com. Archived from the original on 18 June 2017. Retrieved 2017-05-09.
  22. "The advantages of waxing, potential side effects and how hot wax works". www.hairfinder.com. Retrieved 2017-05-09.
  23. "The Lowdown on Hair Removal | National Laser Institute". National Laser Institute. 2012-05-09. Retrieved 2017-05-08.
  24. "Laser regulations by state | HairFacts | Hair Removal Information". www.hairfacts.com. Retrieved 2017-05-08.
  25. "Laser Hair Removal: Background, History of the Procedure, Problem". 2016-06-28.
  26. Murphy M.J. , Torstensson P.A. Thermal relaxation times: an outdated concept in photothermal treatments.
  27. "Laser Hair Removal History - Serenity Rejuvenation Center". Serenity Rejuvenation Center. Archived from the original on 31 August 2017. Retrieved 2017-05-08.
  28. Public Health Advisory: Life-Threatening Side Effects with the Use of Skin Products Containing Numbing Ingredients for Cosmetic Procedures, FDA
  29. "Long-term clinical evaluation of an 800-nm long-pulsed diode laser with a large spot size and vacuum-assisted suction for hair removal". Dermatol Surgery. 38 (6): 912–917. June 2012. doi:10.1111/j.1524-4725.2012.02380.x. PMID 22455549.
  30. Public Health Advisory: Life-Threatening Side Effects with the Use of Skin Products Containing Numbing Ingredients for Cosmetic Procedures, FDA
  31. Laser safety: Risks, hazards, and control measures
  32. «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۳ ژانویه ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۳ ژانویه ۲۰۱۸.

پیوند به بیرون
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.