آرایشگاه مردانه
آرایشگاه مردانه[1] یا پیرایشگاه[2] به مکانی گفته می‌شود که اصلاح و آرایش موی مردان صورت می‌گیرد که جنبه آرایشی و بهداشتی دارد. واژه آرایشگر به شخصی که این کار را انجام می‌دهد اطلاق می‌گردد.[2] به این مکان سلمانی نیز گفته می‌شود.
.jpg.webp)
در گذشته امر تراشیدن و اصلاح ریش و سبیل مردان نیز برعهدهٔ آنان بود که امروزه با رونق تیغ‌های ریش‌تراش و ریش‌تراش برقی، این کار کمتر به آنان سپرده می‌شود. آرایشگری در ایران به‌عنوان «هنر دهم» به ثبت رسیده‌است.
وسایل اصلی آرایشگاه‌ها عبارتند از: قیچی کوتاه کردن مو، شانه، کلیپس، برسِ سر، قیچی ابرو، پیش‌بند، ماشین آرایشگری، موچین، برس ابرو، تیغ و دسته تیغ، موپَران، حوله و کیف نگهداری وسایل.[3]
تاریخچه
قدیمی‌ترین وسایل اصلاح برنزیِ کشف‌شده، مربوط به ۳۵۰۰ سال پیش از میلاد مسیح در مصر باستان است.
در گذشته، در بسیاری از نقاط دنیا، سلمانی‌ها نیز، به‌مانند دلاکان در برخی امور پزشکی و دندانپزشکی دخالت می‌کردند.
در ایران، اموری مانند جراحی، زخم‌بندی، دندان‌کشی و حجامت برعهدهٔ سلمانی بود و شغل دوم وی به‌شمار می‌آمد. همچنین، برخی از مداواهای اورژانس، مانند بریدگی‌ها، جراحت‌ها، عقرب‌گزیدگی و مارگزیدگی بدون اجرت انجام شده و در هر محل از وظایف سلمانی بوده‌است.[4]
علاوه بر سلمانی‌هایی که دکان داشتند، سلمانی‌هایی نیز بوده‌اند که فاقد محل ثابت کسب بوده و به‌صورت سیار و دوره‌گرد کار می‌کردند. پاتوق این قبیل سلمانی‌ها، میدان‌های پرتردد و قهوه‌خانه‌ها بوده‌است. این سلمانی‌ها معمولاً مهارت همکاران دکان‌دار خود را نداشتند، ولی گاهی برای تبلیغ و ترغیب مردم به اصلاح، با دیشلمه و چای دارچین از آنان پذیرایی می‌کردند. اصطلاح «اصلاح چای دارچینی» نشانگر آرایش نامطلوب بوده‌است.[4]
| سرم را سرسری متراش ای استادِ سلمانی | که این سر در سرای خود سری دارد و سامانی |
آرایشگاه‌های مدرن
امروزه برخی از آرایشگاه‌ها مجهز به رایانه و ژورنال دیجیتال برای نمایش و انتخاب مدل موی مطلوب شده‌اند. دستگاه‌های استریل برقی، تجهیزات آنان را استریل می‌کنند. صندلی‌های برقی جایگزین چهارپایه‌های قدیمی شده و استفاده از وسایل بهداشتیِ مشترک در آن‌ها منسوخ شده‌است.[4]
خدمات ارائه شده در آرایشگاه های مردانه
امروزه خدمات آرایشگاه های مدرن به اصلاح موی سر به صورت ساده خلاصه نشده و شامل موراد بسیار زیادی می‌شود. از این دسته اقدامات می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- پیتاژ یا خرد کردن مو که شیوه ای جدید از کوتاه کردن مو است.
- کوتاه کردن موی سر با تیغ که در آن بجای قیچی از تیغ برای کوتاه کردن مو (نه کچل کردن) استفاده می‌شود.
- سایه زدن دور مو، که طی آن موهای دور سر سفید(صفر) شده و کم کم با حرکت به سمت بالا بلند تر می‌شود.
ضمناً در آرایشگاه های مدرن خدمات جانبی همچون گریم، آرایش داماد، ماسک گذاری صورت، ماسک گذاری مو، رنگ کردن و صاف یا فر کردن مو، بافت مو، اپیلاسیون و موراد بسیاری انجام می شود که شاید در سالیان دور فقط برای بانوان انجام می‌شده است.
آرایشگاه زنانه
مکانی که در آن خدمات زیبایی زنان ازقبیل آرایش، اصلاح ابرو، اصلاح صورت، پیرایش و کوپ و کوتاهی مو، آرایش صورت، شنیون، براشینگ، میکاپ، رنگ و مش و لایت، فر و بافت مو، خدمات ناخن، اپیلاسیون، گریم و آرایش عروس و… انجام می‌گیرد. همچنین امروزه آرایشگاه‌های زنانه به صورت اینترنتی نیز فعالیت می‌کنند.
ریشه كلمه سلمانی
سلمانی از نام سلمان فارسی صحابی ایرانی پیامبر اسلام برگرفته شده است . او بود که در آغاز اسلام موهای سر پیامبر را کوتاه می کرد و دیگران از این کار زیبای ایرانیان خوششان آمد و نام سلمانی به معنای پیرایشگر یا در اصطلاح آرایشگر مردانه جا افتاد.[5]
منابع
- «آموزشگاه آرایش و پیرایش سپهر | دوره های تخصصی اصلاح و گریم درکرج». آموزشگاه آرایش و پیرایش سپهر. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۳-۰۵.
- واژه‌یاب، سلمانی
- خبرگزاری فارس، بازدید: ژانویهٔ ۲۰۱۲.
- جعفر شهری‌باف. «از سلمانی دوره‌گرد تا آرایش با لپ‌تاپ». روزنامهٔ ایران. دریافت‌شده در ۱۹ آبان ۱۳۸۸.
- تبیان، موسسه فرهنگی و اطلاع رسانی. «ریشه كلمه سلمانی به معنی ارایشگر». سایت موسسه فرهنگی و اطلاع رسانی تبیان. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۱۴.
 |
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ آرایشگاه مردانه موجود است. |