محمدمهدی کتیبه
محمد مهدی کتیبه (زاده ۱۳۱۸ در شیراز – درگذشته ۶ مهر ۱۳۹۹ در تهران) سرهنگ توپخانه نیروی زمینی ارتش و رئیس اداره دوم ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران بود. وی در انفجار در دفتر نخست‌وزیری جمهوری اسلامی ایران حضور داشت، اما علی‌رغم جراحات زیاد، از این حادثه جان سالم به در برد. وي در روز ٦ مهر ٩٩ در گذشت و دو روز بعد در شيراز به خاك سپرده شد.[1]
محمدمهدی کتیبه | |
|---|---|
| زاده | ۱۳۱۸ شیراز، ایران |
| درگذشته | ۶ مهر ۱۳۹۹ |
| وفاداری | ایران |
| شاخه نظامی | ارتش شاهنشاهی ایرانارتش جمهوری اسلامی ایران |
| سال‌های خدمت | ۱۳۳۹–۱۳۶۶؛ ۱۳۷۲–۱۳۷۳ |
| درجه | سرهنگ |
| جنگ‌ها و عملیات‌ها | جنگ ایران و عراق |
زندگی
او در خانواده‌ای مذهبی در شیراز چشم به جهان گشود وی در سال ۱۳۳۹ پس از قبولی در آزمون ورودی وارد دانشگاه افسری شد که بعد از سه سال از این دانشگاه فارغ گشت.
سوابق نظامی
وی در سال ۱۳۳۹ وارد دانشکده افسری شد و بعد از ۳ سال فارغ‌التحصیل گردید. او علاوه بر ریاست اداره دوم کمیته مشترک در سال ۵۹؛ در مرکز توپخانه اصفهان، رکن دو ارتش، تیپ ۵۵ هوابرد در شیراز، لشکر سنندج و دانشگاه افسری نیز خدمت کرده است.کتیبه یکی از اعضای اصلی گروه بی‌نام بود که برای مقابله با شاه در ارتش فعالیت می‌کرد و ارتش شاهنشاهی بعد از انقلاب توسط این گروه اداره شد.
سرهنگ کتیبه در زمان ریاست قاسمعلی ظهیرنژاد سمت ریاست رکن دوم ارتش را بر عهده داشت. او در کنار زندگی نظامی خود فعالیت‌های مذهبی در انجمن حجتیه داشت و طی دوران فعالیت خود در ارتش از رهبران این انجمن شناخته می‌شد.[2]
اعلان حمله عراق به ایران
کتیبه به عنوان بالاترین رکن اطلاعات ارتش ایران دو ماه قبل از حمله عراق احتمال و موارد مربوطه را به اطلاع رهبر ایران می‌رساند و او در این مورد موضوع را به بهشتی و هاشمی رفسنجانی ارجاع می‌دهد.[3]
او همچنین در جلسه‌ای در نیمه اول شهریور ۱۳۵۹ در مجلس شورای اسلامی خطر حمله نظامی عراق را برای نمایندگان توضیح داد. سخنان وی با عدم استقبال و انکار موضوع و امکان حمله عراق به ایران توسط نمایندگان مجلس روبرو شد.[4] کتیبه صراحتا می‌گوید یک هفته قبل از شروع جنگ به مقامات گفته صدام می خواهد از خوزستان به ایران حمله کند. شاهد ادعایش را هم بیشتر از ۲۰۰ نماینده مجلس شورای اول می گیرد.[5]
حادثه دفتر نخست‌وزیری
او در هنگام انفجار نخست‌وزیری به عنوان رئیس اداره دوم ارتش، یکی از اعضای جلسه شورای عالی امنیت ملی بود که پس از انفجار، علی‌رغم جراحات زیاد، از این حادثه جان سالم به در برد. احتمالات و حدس و گمان وی این است که مسعود کشمیری که همراه خود همیشه ضبط صوتی به همرا ه داشته و احتمالاً مواد منفجره داخل همان ضبط بوده مسئول این انفجار و حادثه است.[6]
دستگیری و بازنشستگی
فعالیت‌های نظامی سرهنگ کتیبه در سال ۱۳۶۶ با بحث حمایت‌های وی و سایر رهبران ارتش از نامه احمد کاشانی و مخالفت وی با اداره جنگ توسط سپاه و حمایت از علی صیاد شیرازی و تلاش برای جلوگیری از عزل وی از فرماندهی نیروی زمینی به پایان می‌رسد. این مخالفت‌ها که با نشر بیانیه همراه بود به دستگیری وی و احمد کاشانی و ۱۵ نفر از سران ارتش به دستور وزارت اطلاعات در دوره میرحسین موسوی منجر شد که برای سرهنگ کتیبه به انفصال و سپس تحمل یک سال زندانی شدن می‌انجامد.[7][8]
کتیبه در سال ۱۳۷۲ مجدداً به خدمت دعوت شده و در سمت معاونت طرح و برنامه وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح فعالیت می‌کند و یک سال بعد بازنشسته می‌شود.[9]
او تا قبل از درگذشت به عنوان قائم مقام مؤسسه خیریه حضرت زهرا (س) در تهران مشغول به کار بود. وی در ۸ مهر ۹۹ در دارالرحمه شیراز به خاک سپرده شد.[10]
پانویس
- «سرهنگ محمدمهدی کتیبه درگذشت- اخبار فرهنگ حماسه و مقاومت - اخبار فرهنگی تسنیم - Tasnim». خبرگزاری تسنیم - Tasnim. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۲۸.
- «دستگیری یک نماینده و کشف توطئه علیه سپاه در حساس‌ترین مقطع جنگ». دریافت‌شده در ۲۷ نوامبر ۲۰۱۷.
- «آیا ارتش ایران در جنگ با عراق ناکارآمد بود؟». دریافت‌شده در ۲۷ نوامبر ۲۰۱۷.
- «ارتش ایران در روزهای نخستین چگونه جنگید». روزنامه شرق. بایگانی‌شده از اصلی در ۴ نوامبر ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۲۷ نوامبر ۲۰۱۷.
- روایتی از آغاز‌جنگ؛ از تصمیم‌عجیب غرضی تا کج‌سلیقگی بازرگان
- «رئیس سابق اداره دوم ارتش: کشمیری در انفجار دفتر نخست‌وزیری کشته نشد». دریافت‌شده در ۲۷ نوامبر ۲۰۱۷.
- «بازماندگان جلسه خونین هشتم شهریور چه سرنوشتی یافتند؟». دریافت‌شده در ۲۷ نوامبر ۲۰۱۷.
- «پاسخ به یک دوست دانشجو - محمد شهبازی». محمد شهبازی. دریافت‌شده در ۲۷ نوامبر ۲۰۱۷.
- خاطرات سرهنگ محمدمهدی کتیبه -شابک: ۹۶۴-۸۱۳۴-۴۱-۳ - محمدرضا سرابندی
- «گفت‌وگوی تفصیلی فارس با سرهنگ کتیبه از بازماندگان انفجار 8 شهریور». دریافت‌شده در ۲۷ نوامبر ۲۰۱۷.
کتاب زندگی‌نامه محمد مهدی کتیبه خبرگزاری فارس http://www.farsnews.ir
| مناصب نظامی | ||
|---|---|---|
| پیشین: ؟ |
فرمانده لشکر ۲۸ سنندج ۱۳۵۷ |
پسین: ماشاءالله صفری |
| پیشین: هدایت‌الله حاتمی |
رئیس اداره دوم ستاد مشترک ارتش ۱۳۵۹ – ۱۳۶۵ |
پسین: ؟ |
| مناصب سیاسی | ||
| پیشین: ؟ |
معاون طرح و برنامه وزیر دفاع ۱۳۷۲ – ۱۳۷۳ |
پسین: ؟ |