ملا عمر
محمد عُمر معروف به مُلّا عمر (زاده: ۱۳۳۹ در روستای چاههمت ولسوالی خاکریز، ولایت قندهار - درگذشتهٔ: ۴ ثور/اردیبهشت ۱۳۹۲)[2][4][5] رهبر طالبان افغانستان بود که از سال ۱۹۹۶ تا اواخر سال ۲۰۰۱ حکومت را در افغانستان در اختیار داشتند. وی با عنوان امیرالمؤمنین امارت اسلامی افغانستان شناخته میشد.
ملا عمر | |
---|---|
یازدهمین رئیسجمهور افغانستان (در زمان طالبان) | |
مشغول به کار ۲۷ سپتامبر ۱۹۹۶ – ۱۳ نوامبر ۲۰۰۱ | |
معاون رئیسجمهور | محمد ربانی عبدالکبیر |
پس از | برهانالدین ربانی |
پیش از | برهانالدین ربانی |
اطلاعات شخصی | |
زاده | محمد عُمر ۱۳۳۹ خورشیدی روستای چاههمت در ولسوالی خاکریز ولایت قندهار |
درگذشته | ۴ ثور/اردیبهشت ۱۳۹۲ (به نقل از دولت افغانستان)[1][2] بیمارستانی در کراچی، پاکستان |
ملیت | افغانستان |
حزب سیاسی | حرکت انقلاب اسلامی افغانستان طالبان |
روابط | فرزند مولوی غلام نبی آخوند فرزند ملا محمد رسول آخوند فرزند مولوی محمد أیاز |
فرزندان | ملا محمد یعقوب[3] (فرزند ارشد) |
پیشه | ملا، نظامی، سیاستمدار |
دین | اسلام سنی حنفی |
قومیت | پشتون |
خدمات نظامی | |
درجه | رهبر طالبان افغانستان |
جنگها/عملیاتها | جنگ بر ضد اتحاد جماهیر شورویجنگهای داخلی افغانستانجنگ افغانستانجنگ در شمالغرب پاکستان |
حمله ائتلاف بینالمللی به رهبری ناتو در سال ۲۰۰۱ به افغانستان برای نابودی القاعده به دلیل حمله ۱۱ سپتامبر موجب سقوط حکومت زیر رهبری او شد و ملا عمر پس از آن در اختفا به رهبری طالبان ادامه داد. دولت آمریکا ۱۰ میلیون دلار پاداش برای دستگیری او گذاشته بود.[6] نام او در لیست ده رهبر خطرناکترین گروههای تروریستی وجود داشت.[7]
او یگانه رهبر گروه طالبان است که سالها، هیچ خبری از محل بود و باش و نشانی زندگیاش نبود.
زندگینامه
محمد عمر در ۱۳۳۹ خورشیدی (۱۹۶۰ میلادی) در جنوب افغانستان و در روستایی به نام چاههمت در ولسوالی خاکریز ولایت قندهار به دنیا آمد[8] و با این حساب آن طور که خود طالبان میگوید در سن ۵۵ سالگی درگذشته است. هرچند گزارشهای دیگر حاکی است که او در زمان مرگ ۵۲ یا ۵۳ سال داشت.[9] در اوایل جهاد افغانستان علیه شوروی، ملاعمر به عنوان یک سرباز پیاده و عادیِ مجاهدین، دو هفته به پاکستان سفر کرد. گفته میشود در جریان یکی از جنگها یک چشم ملاعمر بر اثر برخورد ترکش زخمی شد و به شدت آسیب دید، وی بدون استفاده از مواد بیهوش کننده و ضد عفونی کننده، به وسیله چاقو این چشمش را درآورد و پلکهایش را به هم دوخت. پس از عقبنشینی ارتش شوروی از افغانستان، بین سالهای ۱۹۸۹ تا ۱۹۹۴ ملاعمر امام مسجدِ یک روستا در یک شهرستان/ولسوالی در غرب قندهار شد. در اکتبر ۱۹۹۴ ملاعمر، امیر طالبان شد. در ۱۹۹۶ اجلاس بزرگی که شورا خوانده میشد و متشکل از ۱۵۰۰ طالب دینی بود در قندهار برگزار شد و به ملا عمر لقب «امیرالمؤمنین» اعطا کرد. تا این زمان، طالبان تقریباً ۹۰ درصد خاک افغانستان را اشغال کرده بود. در نهایت در پی حملات ارتش آمریکا و همزمان نیروهای پیمان اتلانتیک شمالی (ناتو) در اکتبر ۲۰۰۱، حکومت تحت رهبری ملا عمر پس از مقاومت کوتاهی سقوط کرد.[10]
مرگ
پس از سقوط رژیم طالبان در سال ۲۰۰۱ میلادی، وی هیچگاه در انظار عمومی ظاهر نشد تا سرانجام خبر مرگش منتشر شد.[9]
در تاریخ چهارشنبه ۷ مُرداد/اسد ۱۳۹۴ (۲۹ ژوئیه ۲۰۱۵ میلادی) اداره امنیت ملی افغانستان مرگ ملاعمر، رهبر گروه طالبان را تأیید کرد. در بیانیه رسمی که از دفتر اشرف غنی، رئیسجمهوری افغانستان منتشر شده آمدهاست که ملا عمر در آوریل ۲۰۱۳ میلادی در بیمارستانی در شهر کراچی درگذشته است.[11] سخنگوی طالبان نیز مرگ وی را تأیید کرد و ملا اختر محمد منصور، فرد شماره دو این گروه، بعنوان رهبر جدید آن انتخاب شد.[12] این تصمیم در جلسه چهارشنبه شب شورای طالبان گرفته شدهاست.[13] اما بستگان ملا عمر، از جمله پسر و برادر او، رهبری منصور را رد کردند و خواهان انتخابات جدید شدند.[14]
دولت افغانستان برگزاری مراسم یادبود برای ملا عمر را ممنوع ساخت و گفت این عمل، موجب رنجش و تحقیر هزاران قربانی طالبان خواهد شد.[14]
پانویس
- «طالبان پس از شش سال، 'تاریخ مرگ' ملا عمر را تایید کرد».
- «افغانستان مرگ ملا محمد عمر را تأیید کرد همسر سابق وی الرحیل الممة نام داشت که به ایران گریخت». BBC Persian. ۲۰۱۵-۰۷-۱۵. دریافتشده در ۲۰۱۵-۰۸-۰۵.
- «مخالفت یک فرمانده ارشد طالبان با رهبر جدید؛ هشدار دربارهٔ 'انشعاب بیشتر' میان طالبان». BBC Persian. ۲۰۱۵-۰۲-۰۷. دریافتشده در ۲۰۱۵-۰۸-۰۵.
- Rosenberg, Matthew (2014-12-28). "Around an Invisible Leader, Taliban Power Shifts". NYTimes.com. Retrieved 2015-08-05.
- Shane, Scott (10 October 2009). "Dogged Taliban Chief Rebounds, Vexing U.S." Retrieved 6 September 2014.
- «ملا محمد عمر: ما قدرت انحصاری نمیخواهیم». BBC Persian. ۲۰۱۳-۰۸-۱۳. دریافتشده در ۲۰۱۵-۰۸-۰۵.
- "Leaders of deadliest terrorist groups". CNN. 2013-10-28. Retrieved 2015-08-05.
- «زندگینامه ملا محمدعمر رهبرطالبان منتشر شد - آوا». خبرگزاری صدای افغان (آوا) | اخبار افغانستان و جهان | Afghan voice agency. ۲۰۱۵-۰۴-۰۶. دریافتشده در ۲۰۱۸-۱۱-۲۲.
- خموش، کاوون (۲۰۱۵-۰۷-۱۵). «ابهامات مرگی مرموز؛ ملاعمر کی و کجا مرد؟». BBC Persian. دریافتشده در ۲۰۱۵-۰۸-۰۵.
- ملا عمر چشمش را با چاقو درآورد، فردانیوز
- «مرگ ملا عمر تأیید شد». euronews. ۲۰۱۵-۰۷-۲۹. دریافتشده در ۲۰۱۵-۰۷-۳۱.
- «طالبان مرگ ملا محمد عمر، رهبر این گروه را تأیید کرد». BBC Persian. ۲۰۱۵-۰۷-۱۵. دریافتشده در ۲۰۱۵-۰۷-۳۱.
- «فرد شماره دو طالبان جانشین ملا عمر شد». euronews. ۲۰۱۵-۰۷-۳۰. دریافتشده در ۲۰۱۵-۰۷-۳۱.
- «طالبان افغانستان خواهان حمایت از رهبر جدید گروه شد». صدای آمریکا. ۲۰۱۵-۰۸-۰۵. دریافتشده در ۲۰۱۵-۰۸-۰۵.
منابع
مجموعهای از گفتاوردهای مربوط به ملا عمر در ویکیگفتاورد موجود است. |