ناوشکن
ناوشکن (به انگلیسی: Destroyer) نوعی کشتی جنگی سریع، با تناژ بین ۷هزار تا ۱۰هزار تن، با توان مانور بالا و برد عملیاتی بالا است که برای همراهی و دفاع از گروه‌های رزمی و کشتی‌های بزرگتر و کشتی‌های تجاری در برابر تهدیدات کوتاه برد و شناورهای کوچک و سبک به کار می‌رود.
پیش از جنگ جهانی دوم بیشتر ناوشکن‌ها شناورهایی سبک بدون توانایی اقیانوس‌پیمایی بودند. اما پس از جنگ جهانی دوم ورود موشک‌های هدایت‌شونده به صحنهٔ نبردهای دریایی زمینه‌ساز تحولات وسیعی در طراحی و کاربردهای کشتی‌های جنگی شد. ناوشکن‌ها توانستند به لطف موشک‌های دوربرد نقش‌هایی را بر عهده بگیرند که پیشتر تنها به رزم‌ناوهای جنگی و نبردناوها تعلق داشت. این وضعیت باعث شد تا ناوشکن‌های بزرگتر و قدرتمندتری با توانایی شرکت در عملیات‌های منفرد ساخته شود. در این دوران حفاظت از ناوهای هواپیمابر و مدیریت پدافند هوایی ناوگروه‌ها اصلی‌ترین مأموریت ناوشکن‌ها شد و برخی از وظایف سنتی ناوشکن‌ها همچون اسکورت کاروان‌های دریایی و گشت ساحلی به ناوچه‌ها واگذار شد.
در آغاز سدهٔ ۲۱ ناوشکن‌ها به متداول‌ترین واحدهای سنگین جنگ سطحی برای استفاده عمومی تبدیل شده‌اند. تنها دو کشور (آمریکا و روسیه) رزمناو در خدمت دارند و عملاً کشور (روسیه) فقط نبردناو در خدمت دارد.
ناوشکن‌های مدرن، که به نام ناوشکن موشک‌انداز شناخته می‌شوند، قدرت آتش برتری فوق‌العاده‌ای دارند مجهز به انواع رادارهای هوایی، سطحی، زیرسطحی و البته موشک‌های پدافند هوایی و سطحی و اژدر زیردریایی و توپ‌های ضد ساحل و دفاع نزدیک حتی تا ۹۰ موشک هم شلیک می‌کنند و قادر به شلیک موشک‌های دارای کلاهک اتمی نیز هستند.
ناوشکن کلاس آرلی برک آمریکا، از کامل‌ترین و پرتعدادترین (۶۶فروند) ناوشکن‌های فعلی در جهان است.
تاریخ آغازین
پدیدار شدن ناوشکن‌ها و بهینه‌سازی آنان تا جنگ جهانی دوم، با اختراع اژدر در ارتباط بوده‌است. اختراع اژدرهای ملخ‌دار خودپیشران (به انگلیسی: Self-propelled torpedo) در دهه ۱۸۶۰ به یک طرف درگیر این امکان را داد که تنها با یک پرتاب‌کننده که اژدر از آن رها می‌شد یک ناوگان قوی دشمن را نابود کند.
قایق‌های تندرو برای حمل اژدر ساخته‌شدند که قایق اژدرافکن نام دارند. این قایق‌ها در دهه ۱۸۸۰ به کشتی‌های کوچک ۵۰–۱۰۰ تُنی تبدیل شدند که به اندازه کافی تند و سریع بودند که از دست قایق‌های مراقبتی دشمن بگریزند.
نخستین پاسخ به پدیدار شدن قایق‌های اژدرافکن، ساخت قایق‌های محافظتی سریع تر با آتشبار سنگین‌تر بود که شکارچی (به انگلیسی: Catchers) نام گرفتند.
در ابتدا تهدید با اژدرها تنها زمانی بود که ناوها در بندر لنگر انداخته بودند؛ ولی به مرور ساخت اژدرها با برد بیشتر و سریع تر سبب تهدید ناوبری در دریا نیز شد. پس از این که نیاز به اسکورت ناوگان‌ها توسط شکارچی در دریا نیز احساس شد، این قایق‌ها می‌بایست تحمل و توانایی سفرهای دریایی را نیز می‌داشتند، در نتیجه به طول آنان افزوده‌شد و بزودی به‌طور رسمی قایق اژدرافکن شکن نام گرفتند و پس از آن شکننده (ناوشکن) نامیده‌شدند.
زمانی رسید که ناوشکن‌ها خیلی بیشتر از یک شکارچی حفاظتی بودند، این ایده مطرح شد که خود آنان می‌توانند نقش اژدرافکن را نیز داشته‌باشند، بنابراین لوله‌های پرتاب اژدر به آنان افزوده‌شد. در آن زمان و حتی در زمان جنگ جهانی اول تنها عملکرد ناوشکن‌ها حفاظت از ناوگان خودی از حمله اژدرافکن‌ها و انجام حمله متقابل به رزم‌ناوهای دشمن بود. وظیفه اسکورت کشتی‌های بازرگانی در آینده به آنان افزوده‌شد.
جستارهای وابسته
- ناوشکن آرلی برک
- ناوشکن کلاس کلکته
- ناوشکن کلاس آتاگو
- ناوشکن لویانگ تیپ۵۲ دی
- ناوشکن تیپ۴۵ دیرینگ
- ناوشکن هورایزن
منابع
Wikipedia contributors, "Destroyer," Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Destroyer&oldid=208144183
 |
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ ناوشکن موجود است. |