ناو هواپیمابر

ناو هواپیمابر (به انگلیسی: Aircraft carrier) یک کشتی جنگی است که برای حمل کردن و پوشش دادن هواپیما‌ها و بالگردهای جنگی طراحی شده‌است و به عنوان یک فرودگاه شناور عمل می‌کند، و این‌گونه هواپیماها می‌توانند بدون سوخت‌گیری و توقف، عملیات در مسافت‌های دور را انجام دهند. این قابلیت باعث می‌شود نیاز به پایگاه های هوایی کمتر شود چون یک ناوهواپیمابر می‌تواند نقش یک پایگاه متحرک را ایفا کند. ناوهای هواپیمابر آمریکا قادر هستند ۱۵ سال بدون توقف حرکت کنند.

تصویری هوایی از سه ناو هواپیمابر پیشرفته یواس‌اس جان سی. استنیس، شارل دوگل، یواس‌اس جان اف. کندی (سی‌وی-۶۷) و ناو بالگرد بر اچ‌ام‌اس اوشن (ال۱۲) و کشتی های پشتیبانی در خلیج فارس (۲۰۰۲)
نقشهٔ کشورهای دارای ناو هواپیمابر؛ آبی پررنگ: دارندگان کنونی ناو هواپیمابر (۸ کشور)، سبز: دارندگان ناو بالگردبر (۶ کشور)، آبی کم‌رنگ: دارندگان پیشین ناو هواپیمابر (۴ کشور)

ناوهای هواپیمابر آمریکایی و ناو هواپیمابر شارل دوگل فرانسوی‌ها از یک نیروگاه هسته‌ای برای تأمین انرژی مورد نیازشان استفاده می‌کنند که به آن‌ها اجازه می‌دهد مدت‌ها دور از آشیانه بی نیاز از سوخت‌گیری بمانند اما بقیه ناوها از سوخت‌های متعارف استفاده می‌کنند.

ناو هواپیمابر یک جنگ‌افزار بسیار گران‌قیمت است که بهای آن گاه تا ۴٫۵ میلیارد دلار و برای ناو جدید جرالد فورد آمریکا به ۱۳ میلیارد دلار می‌رسد. از این رو در سال ۲۰۲۱ تنها ۲۵ ناو هواپیمابر در حال فعالیت هستند که از این تعداد ۱۲ ناو متعلق به ایالات متحده آمریکا (۱۱ ناو فعال و ۱ ناو ذخیره) است. کشورهای ایتالیا، چین و هند هر کدام دارای دو فروند ناو هواپیمابر و هفت کشور،روسیه، بریتانیا، فرانسه، برزیل، تایلند و اسپانیا هر کدام یک ناو هواپیمابر در اختیار دارند.

کشورهای ژاپن (۲۰ ناو)، کانادا (۳ ناو)، استرالیا، (۳ ناو)، آرژانتین (۲ ناو) و هلند (۱ ناو)، هم در گذشته صاحب ناو هواپیمابر بودند.

سبک‌ترین ناو هواپیمابر فعال نیز ناو چاری ناروبت تایلند با ۱۱۴۰۰ تن و یکی دیگر از سنگین ترین ناو هواپیمابر،ناو دریادار کوزنتسف روس‌ها با ۵۵ هزار تن وزن است.

در اوایل سدهٔ ۲۱ ناوهای هواپیمابر در سرتاسر جهان گنجایش حمل ۱۲۵۰ هواپیما را داشتند.

ناوهای هواپیمابر معمولاً با چند کشتی دیگر به صورت گروهی حرکت می‌کنند. این کشتی‌ها می‌توانند تجهیزات پدافندی یا لوازم یدکی برای هواپیماها را تأمین کنند. معمولاً چند کشتی دیگر وظیفه محافظت از ناو اصلی را دارند مانند سامانه‌های پیش‌اخطار یا دفاع موشکی.

ناو هواپیمابر را نباید با ناو که کشتی جنگی کاملاً متفاوتی است اشتباه گرفت.

عرشه پرواز
نخستین پرواز و فرود یک هواپیمای جت بر عرشه یک ناو هواپیمابر را جنگنده هاویلند ومپایر در دسامبر ۱۹۴۵ انجام داد.

عرشه پرواز ناوهای هواپیمابر به‌طور کلی به دو صورت کلی است:

نوع اول که توسط ایالات متحده آمریکا استفاده می‌شود به صورت زیر کار می‌کند:

بیشتر ناوهای موجود دارای عرشه تختی هستند که به عنوان محل فرود و پرواز هواپیماها عمل می‌کند.

هواپیما‌ها برای به پرواز در آمدن باید به سرعت معینی برسند ولی باندهای پرواز در ناوهای هواپیمابر به نسبت کوتاه هستند و این امکان را برای هواپیماها فراهم نمی‌آورند. از این رو در ناوهای هواپیمابر از وسیله‌ای به نام منجنیق (به انگلیسی: Catapult) استفاده می‌شود. منجنیق‌ها که با موتور بخار کار می‌کنند به هواپیما شتاب لازم برای پرواز را می‌دهند. قدرت این منجنیق‌ها به قدری است که در طول تنها ۲ ثانیه سرعت هواپیما را از ۰ به ۱۶۵ مایل در ساعت می‌رسانند. این کار باعث می‌شود که هواپیما سرعت لازم برای پرواز را کسب کند همچنین برای فرود آمدن هواپیمایی که ۱۵۰ مایل بر ساعت سرعت دارد مجهز به یک دم زنجیری است که باید آن را به یکی از ۴ کابل موجود روی باند گیر بیندازد که بعد از ۹۶ متر مسافت متوقف می‌شود در ناوهای هواپیمابر ، برعکس فرودگاه‌ها برای فرود آمدن هواپیما نباید سرعت خود را به کمترین حالت برساند بلکه باید دارای سرعت کافی باشد که در صورت ناتوانی خلبان در درگیر کردن دم زنجیری و کابل‌ها هواپیما با سرعتش بتواند از سوی دیگر ناو دوباره به پرواز در آید به علت مشکل بودن این کار معمولاً از برجسته‌ترین خلبانان برای ناوهای هواپیمابر استفاده می‌شود.

نوع دوم ناوهای هواپیمابر که ایالات متحده از آن استفاده نمی‌کند به گونه‌ای طراحی شده‌است که به منجنیق نیازی ندارد. در عوض دارای یک سکوی پرواز است. این نوع ناوها بیشتر هواپیماهای عمودپرواز VTOL یا STOVL (هواپیماهایی که به صورت عمود فرود می‌آیند و با طی مسافت کمی پرواز می‌کنند) را حمل می‌کند.

نسل جدید ناوهای هواپیمابر

ناو هواپیمابر فوق پیشرفته و ۱۳ میلیارد دلاری یواس‌اس جرالد آر. فورد (سی وی ان-۷۸) به طول ۳۳۷ متر، که نام خود را از سی و هشتمین رئیس جمهور ایالات متحده گرفته و از سال ۲۰۱۷ به خدمت نیروی دریایی ایالات متحده در آمده است، به عنوان نسل جدید ناوهای هواپیمابر ارتش ایالات متحده، به مرور جایگزین ناوهای کلاس نیمیتز خواهد شد. که از آنجمله ناو جان اف کندی " CVN-79 " (سال ورود: ۲۰۲۰): قرار است تا با ناو نیمیتز " CVN-68 " و ناو اینترپرایز " CVN-80 " (سال ورود: ۲۰۲۵): قرار است با ناو آیزنهاور " CVN-69 " جایگزین شوند.

نکات جالب درباره ناوهای هواپیمابر

- ناو های هواپیما بر از زمان جنگ جهانی دوم موجود بودند.

- طول ناوهای هواپیمابر گاه به ۳۵۰ متر میرسد.

- سرعت ناو هواپیمابر گاه به ۶۵ کیلومتر بر ساعت میرسد.

- مساحت عرشه ناو نیمیتز در حدود ۲ هکتار است.

- در ناو هواپیمابر نیمیتز بیش از ۶۲۵۰ نفر خدمت میکنند.

- ناوهای هواپیمابر به همراه شاتل های فضایی پیچیده ترین ماشینهای ساخت دست بشر هستند.

- داخل هر ناو همانند یک شهر دارای خیابان، کوچه و آدرس پستی میباشد.

- ناو نیمیتز به اندازه شهر هامبورگ آلمان برق مصرف میکند.

- بزرگترین آشپزخانه جهان در دل ناو نیمیتز قرار دارد. در این ناو روزانه بیش از ۲۵۰۰۰ وعده غذا، ۱۳۰۰۰ عدد تخم مرغ و حدود ۴ تن استیک مصرف میشود.

- ناوهای هواپیمابر همانند شهرها دارای بیمارستانهای بسیار مجهز با پزشکان و جراحهای بسیار زبده و ... میباشند.

پیوند به بیرون
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ ناو هواپیمابر موجود است.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.