نبرد ساری‌قمیش

نبرد ساری قمیش (به روسی: Сражение при Сарыкамыше. ترکی: Sarıkamış Muharebesi یا Sarıkamış Savaşı) درگیری میان امپراتوری روسیه و امپراتوری عثمانی در میانه جنگ جهانی اول بود که از ۲۲ نوامبر ۱۹۱۴ تا ۱۷ ژانویه ۱۹۱۵ به عنوان بخشی از جبهه قفقاز به درازا انجامید و سرانجام با پیروزی روسیه پایان یافت. استراتژی عثمانی در این نبرد به این صورت بود که نیروهای خود را به شدت متحرک نماید و برای حمله به هدف‌های مشخص در زمان‌های دقیق آماده کند. این رویکرد پایه هم آلمان و هم تاکتیک‌های ناپلئونی بود. [4]سپاه عثمانی که برای زمستان آمادگی نداشت دچار تلفات سنگینی در کوه‌های الله اکبر شد.[4]

نبرد ساری قمیش Сражение при Сарыкамыше-Srazhenie pri Sarykamyshe Sarıkamış Muharebesi
بخشی از جبهه قفقاز در جنگ جهانی اول
سنگرهای روسی در نبرد ساری قمیش.
تاریخ ۲۲ دسامبر ۱۹۱۴ –۱۷ ژانویه ۱۹۱۵ مکان ساری‌قمیش، امپراتوری روسیه ۴۰٫۳۳۸۱°شمالی ۴۲٫۵۷۳°شرقی مختصات: ۴۰٫۳۳۸۱°شمالی ۴۲٫۵۷۳°شرقی نتیجه پیروزی روسیه
طرفین درگیر
امپراتوری روسیه	امپراتوری عثمانی
فرماندهان و رهبران
آلکساندر میشلایوسکی نیکولا یودنچی آرشاک گافاویان	انور پاشا حافظ حاکی پاشا
قوا
ارتش قفقاز روسیه ۱۰۰٬۰۰۰	ارتش سوم عثمانی ۱۱۸٬۰۰۰ [1] [notes 1]
تلفات
~۳۰٬۰۰۰(KIA:۱۶٬۰۰۰, بیماری ۱۲٬۰۰۰[2])	~۶۰٬۰۰۰(KIA:32,000, بیماری:۱۵٬۰۰۰[3])

نگارخانه

• 
  نیکولای یودنیچی
• 
  حافظ حاکی
• 
  اسماعیل انور

منابع

1. Erikson, Ordered to Die. p.57.
2. Hinterhoff, Marshall Cavendish Illustrated Encyclopedia, pp.499-503
3. Erikson, Ordered to Die. p.60.
4. The Encyclopedia Americana, 1920, v.28, p.404

نکته

در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ نبرد ساری‌قمیش موجود است.

1. نیروهای عثمانی بر پایه منابع گوناگون گزارش شده‌اند. نیروی اصلی یعنی ارتش سوم ۱۱۸ هزار تن (حدود ۱۲ هزار نفر) بود. برخی منابع آن را ۷۵٬۶۶۰ تفنگدار (حدود ۸۰ تا ۹۰ هزار تن) برآورد می‌کنند

کتاب شناسی

• Tucker, Spencer (1998). The Great War, 1914-18. Indiana University Press. p. 272. ISBN 978-0-253-21171-2.
• Erickson, Edward J. (2001). Ordered to Die: A History of the Ottoman Army in the First World War. Greenwood Publishing Group. p. 256. ISBN 978-0-313-31516-9.
• Muratoff, Paul (1953). Caucasian Battlefields: A History of the Wars on the Turco-Caucasian Border 1828-1921. Cambridge University. p. 636. ISBN 0-89839-296-9.
• Hinterhoff, Eugene (1984). The Campaign in Armenia. Marshall Cavendish Illustrated Encyclopedia of World War I, vol ii. New York: Marshall Cavendish Corporation. pp. 499–503. ISBN 0-86307-181-3.
• Pasdermadjian, Garegin (1918). Why Armenia Should be Free: Armenia's Rôle in the Present War. Hairenik Publishing Company. p. 45.
• Pollard, A. F. (1920). A Short History of the Great War. London. p. 45. ISBN 1-4264-2248-2.
• Hacobian, Avetoon Pesak (1917). Armenia and the War: An Armenian's Point of View with an Appeal to Britain and the Coming Peace Conference. Hodder and Stoughton. p. 200.