ورزش فوتبال
ورزش فوتبال شامل ورزشهایی میشود که با پا به توپ برای شوت کردن توپ به دروازه ضربه میزنند که شکل معروف و جهانی آن را فوتبال مینامند و شکلهای دیگر آن مانند فوتبال آمریکایی یا فوتبال استرالیایی یا فوتبال کانادایی یا فوتبال گیلیک در کشورهای مختلف مورد توجه است که قواعد بازی آنها با فوتبال تفاوت دارد که در اصطلاح به آنها کدهای فوتبال گفته میشود.
واژهشناسی و نام
ورزشهای شبیه به فوتبال در کشورهایی که آغازگر فوتبال بودند، نامهای مختلف داشت. این بازیها در چین «تسو چو»، در ژاپن «کِمَری» و در یونان و امپراتوری روم «هارپاستوم» نامیده میشدند.[1]
اصطلاح فوتبال (به انگلیسی: Football) را برای نخستینبار مردم بریتانیا ابداعکردند. ریشهٔ واژهٔ فوتبال به اواخر سال ۱۸۰۰ میلادی و از هنگامی که این ورزش در مدارس انگلستان راهاندازیشد، باز میگردد. مقررات این رشته ورزشی نخستین بار در سال ۱۸۶۳ در اتحادیه فوتبال انگلستان تنظیم شد و نام «اتحادیه فوتبال» (association football) هم برای تمایز این بازی از انواع دیگر فوتبال (به ویژه راگبی فوتبال) انتخاب شد. «اتحادیه فوتبال» همچنان نام رسمی این رشته ورزشی است و سازمانهای اصلی ادارهکننده ورزش فوتبال مثل فیفا و یوفا از این نام در عنوان خود استفاده کردهاند. واژه ساکر (به انگلیسی: Soccer) نیز مخففی از کلمه association همراه با پسوند انگلیسی er است که در دهه ۱۸۸۰ در انگلستان ابداع شد.[2] امروزه در ایالات متحده آمریکا این رشته را بیشتر ساکر مینامند. در بریتانیا این ورزش در ردههای سنی بزرگسالان، تا مدتی با نام ساکر شناخته میشد. پس از مدتی، در ردهٔ سنی ۱۸ سال برای نخستینبار فوتبال نامیدهشد و این اصطلاح به تدریج بر واژه ساکر تسلط پیدا کرد و در پایان به فوتبال تغییر نام یافت.[3]
پیشینه
فوتبال از آسیا ظهورکرد و در این قارهٔ کهن آغازگردید.[4] شواهد تاریخی نشان میدهد که قدمت بازی فوتبال به سدهٔ دوم و سوم پیش از میلاد در چین بازمیگردد. پرچمدار این ورزش دودمان هان بودند که به توپی چرمی پرشده از پر و مو لگد میزدند. دور این توپها حدود ۴۰–۳۰ سانتیمتر بودهاست.[5] این بازی چینی «تسو چو» نامداشت و امپراتوری هان در دوران زمامداری خود، این بازی را در سراسر چین گسترشداد.[1] نوع دیگری از این ورزش حدود ۶۰۰–۵۰۰ سال بعد در ژاپن آغازگردید؛ اما هیچ مسابقهٔ رقابتی میان ژاپن و دودمان هان صورتنگرفت. در آن زمان، بازیکنان در دایرهای نسبتاً کوچک میایستادند و توپ را از یکدیگر عبور میدادند.[5] «کمری» نام ژاپنی این بازی بود و در مقایسه با فوتبال امروزی بسیار متفاوت بود.[1] سپس فوتبال در یونان و به شکل ورزش هارپاستوم در روم نیز رواجپیداکرد. فوتبال در بازیهای یونانیان و رومیان تغییرات عمدهای یافت؛ بهطوری که دوتیم در یک میدان مستطیلشکل که خط میانی میدان نیز داشتهاست، بازی میکردند.[5][6] مردمی که هارپاستوم بازی میکردند، اغلب مردم خشنی بودند، به توپ لگد میزدند تا آن را از خط دروازه عبور دهند یا به کس دیگری پاس بدهند که وی چنین عملی انجام دهد. تیم دیگر نیز قصد متوقفکردن روند تیم حریف و بازپسگیری توپ را به هر طریق ممکن انجام میداد! هیچ طول و عرض خاصی برای میدان بازی در نظر گرفته نمیشد؛ بازیکنان شمارهای نداشتند و کمبود قوانین احساس میشد.[7]
مدرنترین نسخهٔ فوتبال در سدهٔ دوازدهم میلادی از انگلستان سرچشمه گرفتهاست. این بازی در انگلستان بسیار محبوبشد؛ اما پادشاهان هنری دوم و هنری چهارم انگلستان فوتبال را ممنوعکردند. آنها معتقد بودند که محبوبیت فوتبال به محبوبیت ورزشهای سنتی انگلستان مانند شمشیربازی و تیراندازی با کمان لطمه میزند.[7]
جستارهای وابسته
منابع
- Rebecca Blain (۱۲ ژانویه ۲۰۱۱). «The World's Most Beloved Sport - The History of Soccer». soccerholics.com. بایگانیشده از اصلی در ۲۹ ژانویه ۲۰۱۳. دریافتشده در ۴ دسامبر ۲۰۱۴.
- Transcript of The Yanks are Coming: A U.S. World Cup Preview بایگانیشده در ۲۱ اوت ۲۰۰۹ توسط Wayback Machine U.S. Embassy in London
- "The Origin of the Word "Soccer"". todayifoundout.com. 23 June 2009. Archived from the original on 19 January 2013. Retrieved 5 December 2012.
- "Soccer History". Oracle Thinkquest. 16 February 2009. Archived from the original on 18 May 2012. Retrieved 18 December 2012.
- "History of Football - The Origins". Fifa.com. Archived from the original on 4 January 2013. Retrieved 12 December 2012.
- "History of Football - Britain, the home of Football". Fifa.com. 1 July 2007. Archived from the original on 4 January 2013. Retrieved 12 December 2012.
- "A Brief History of the Game". hornetfootball.org. 10 December 2002. Archived from the original on 4 January 2013. Retrieved 18 December 2012.
- ویکیپدیای انگلیسی