پزشکی شخصی
پزشکی شخصی یا پزشکی شخصی شده (عنوان انگلیسی: Personalized medicine) به معنی ارائه خدمات پزشکی متناسب با ویژگیهای مولکولی فرد می‌باشد.
در این مدل، به عنوان مثال، پزشک با آگاهی از اطلاعات نهفته شده در پروفایل مولکولی (امیکس) فرد می‌تواند به او داروی مؤثر (با حداقل آثار سوء جانبی) و در دوز مناسب را تجویز نموده و سفارش مناسب را برای تغییر در سبک زندگی و رژیم غذایی (محیط) به منظور پیشگیری و درمان بیماریها و تغییر صفات ارائه دهد.
به لحاظ تئوری، پروفایل مولکولی هر فرد می‌تواند به او یا پزشکش اطلاعاتی در زمینه‌های زیر را بدهد:
- ریسک ابتلا به بیماریها
- پاسخ فرد به داروها چگونه است،
- آیا پروفایل مولکولی فرد، وی را مستعد به پیدایش صفات خاصی می‌نماید: نظیر ناسازگاری با لاکتوز، سازگاری با رژیم غذایی خاص
تاریخچه و چگونگی پیدایش
در گذشته امکان اینکه بتوان از وجود یا عدم وجود این موتاسیونهای در ژنوم یک فرد اطمینان حاصل کرد وجود نداشت، چرا که استفاده از تکنیکی مانند PCR بسیار زمانبر و عملاً غیرممکن بود، ضمن اینکه بسیاری از صفات و بیماریها چند ژنی و حاصل برهم کنش با محیط بودن و مدل‌های ریاضی برای اندازه‌گیری ریسک ژنتیکی توسعه نیافته بود.
از آغاز قرن 21 به بعد دنبال پیشرفتهایی که در زمینه تکنولوژی مایکرواری، علوم کامپیوتر و آمار صورت گرفت امکان این فراهم شد که در زمان کوتاه و هزینه پایین ژنوتایپ فرد را در تمام موتاسیونهای شناخته شده تعیین و برای فرد پروفایل ژنتیکی ایجاد کرد. به موازات ژنومیک در زمینه های دیگر امیکس نیز در سالهای اخیر پیشرفتهای فراوانی صورت گرفته که امید است با ترکیب این اطلاعات و بررسی برهم کنش آنها بتوان به سلامت افراد کمک بهتری نمود.
|
