۱۳ (عدد)
۱۳ (سیزده) عددی طبیعی است که بعد از ۱۲ و قبل از ۱۴ قرار دارد.
| ||||
---|---|---|---|---|
'"`UNIQ--nowiki-۰۰۰۰۰۰۰۰-QINU`"' '"`UNIQ--nowiki-۰۰۰۰۰۰۰۰-QINU`"' '"`UNIQ--nowiki-۰۰۰۰۰۰۰۰-QINU`"' '"`UNIQ--nowiki-۰۰۰۰۰۰۰۰-QINU`"' '"`UNIQ--nowiki-۰۰۰۰۰۰۰۰-QINU`"' '"`UNIQ--nowiki-۰۰۰۰۰۰۰۰-QINU`"' '"`UNIQ--nowiki-۰۰۰۰۰۰۰۰-QINU`"' '"`UNIQ--nowiki-۰۰۰۰۰۰۰۰-QINU`"' '"`UNIQ--nowiki-۰۰۰۰۰۰۰۰-QINU`"' '"`UNIQ--nowiki-۰۰۰۰۰۰۰۰-QINU`"' '"`UNIQ--nowiki-۰۰۰۰۰۰۰۰-QINU`"' '"`UNIQ--nowiki-۰۰۰۰۰۰۰۰-QINU`"' | ||||
اصلی | سیزده | |||
ترتیبی | سیزدهمین | |||
تجزیه | اول | |||
یونانی | ΙΓ´ | |||
رومی | XIII | |||
پایه ۲ | ۱۱۰۱۲ | |||
پایه ۳ | ۱۱۱۳ | |||
پایه ۴ | ۳۱۴ | |||
پایه ۵ | ۲۳۵ | |||
پایه ۶ | ۲۱۶ | |||
پایه ۸ | ۱۵۸ | |||
پایه ۱۲ | ۱۱۱۲ | |||
پایه ۱۶ | D۱۶ | |||
پایه ۲۰ | D۲۰ | |||
پایه ۳۶ | D۳۶ |
در زبانشناسی
این واژه در زبان پارسی از ترکیب "سه+ از + ده " تشکیل شده که طی تغییرات زبانی، تبدیل به "سیزده" شدهاست.
در ریاضیات
سیزده، ششمین عدد اول و سومین عدد خوشاقبال اول[1] است.
عدد ۱۳کوچکترین عدد emirp است. (emirp عدد اولی است که اگر ارقام آن را معکوس کنیم باز هم عددی اول خواهد بود مثلاً اعداد ۱۳، ۱۷٬۳۱، ۳۷،.....)[2]
تاریخ
هخامنشیان
در زمان ایرانیان باستان، عمر جهان هستی را ۱۲ هزار سال می دانستند، از همین رو عدد ۱۳ به عنوان نمادی نو و شروع دورانی جدید مطرح بوده است. دلیل اینکه نوروز را ۱۲ روز را جشن می گرفتند، و حسن ختامش که روز سیزدهم با عنوان سیزدهبدر در طبیعت می گذراندند همین بوده است.
در اساطیر افسانهای، آرش کمانگیر در روز سیزدهم گسترش سرزمین ایزدان و رهایی از تورانیان به وسیله تیر آرش صورت می گیرد، روز سیزدهم را تیرگان می نامند.
یهودیت
در یهودیت برای پسری که به سن ۱۳ میرسد جشن Bar Mitzvah (بار میتزوا) یا پسر تحت فرمان میگیرند که نشاندهندهٔ آن است که او به سن بلوغ رسیده و یک عضو کامل در دین یهود بهشمار میآید.[4]
مسیحیت
در زمان مسیح شخصی به نام یهودا اسخریوطی که یکی از دوازده حواریون مسیح بوده، نقشه شومی را برای تسلیم نمودن مسیح در برابر مخالفانش کشیده بود. مسیحیان به این باور رسیدن که با سیزده نفره شدن جمعشان مسیح گرفتار و تصلیب شد. از همین رو آنان عدد ۱۳ را نحس می دانستند.
اسلام
عدد ۱۳ در کتاب های تاریخی دوران اسلامی به عدد سعد تعبیر شده و تبدیل به عددی نحس شده است.
ایالات متحده
سیزده در ایالات متحده عدد به علت سرآغاز از مستعمرات سیزدهگانه، مورد ستایش بوده است. در نشان بزرگ ایالات متحده، عقاب سرسفیدی دیده میشود که در چنگالهای سمت چپ خود ۱۳ تیر و در چنگالهای سمت راست خود یک شاخه زیتون را نگاه داشتهاست.
معاصر
خرافات درباره نحسی ۱۳ تا جایی بالا گرفته است که در بعضی از هواپیما ها، صندلی شماره سیزده وجود ندارد و بعد از صندلی ۱۲ در هواپیما، صندلی ۱۴قرار رفته است. حتی در بسیاری از کشورهای جهان طبقه ۱۳ وجود ندارد و در آسانسور این کشور ها بعد از عدد ۱۲ ما شاهد عدد ۱۴ بوده ایم.
جستارهای وابسته
منابع
- OEIS Foundation (۲۰۱۸-۱۰-۳۱). «A000959 Lucky numbers. (Formerly M2616 N1035)».
- Wells, D. The Penguin Dictionary of Curious and Interesting Numbers, London: Penguin Group. (1987): 67–71
- «آلومینیوم». دانشنامه رشد.
- «معرفی نمادهای قوم یهود». جوان آنلاین. ۱۳۸۹.
![]() |
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ ۱۳ (عدد) موجود است. |