الدوایی

صنعت یا فرهنگ اُلْدُوایی، صنعت ساختن ابزارهای سنگی مبتنی بر تراشه و ابزارهای ساطوری است. تراشه‌ها و ساطورها از کوفتن چکشی سخت بر قلوه‌سنگی کوچک حاصل می‌آید.[1] صنعت الدوایی کهن‌ترین صنعت شناختهٔ ساختن ابزار سنگی است. آغاز آن حدود ۲٫۶ میلیون سال پیش در شرق آفریقا بود و به یک معنا تا ۲۰٬۰۰۰ سال پیش در بخش‌هایی از دو قارهٔ آفریقا و آسیا برجای می‌بود.[2] ولی به معنای دقیق کلمه دورهٔ الدوایی با آغاز دورهٔ آشولی یعنی ۱٫۶ میلیون سال پیش پایان یافت و تنها منحصر به آفریقا بود.[3] لذا صحیح‌تر آن است که گونه‌های متأخر ابزارهای الدوایی‌وَش به انبودهٔ[4] ابزارهای ساطوری بازخوانده شود.[1] این ابزارها، در فن تولید، مشابه ابزارهای الدوایی‌است. واژهٔ الدوایی برگرفته از تنگ الدوای در شمال تانزانیا ست.

ساطور الدوایی

ظهور صنعت الدوایی هم‌زمان با پدیدار شدن سردهٔ انسان بود. پس جای شگفتی نیست که به‌سنت، انسان را سازندهٔ ابزارهای سنگی الدوایی دانسته‌اند؛ ولی امروزه، با توجه به قرائن، فناوری الدوایی خاص انسان دانسته نمی‌شود و گمان می‌رود که پرامردم نیز ابزار الدوایی می‌ساخته‌اند.[5]

پانویس
  1. Roger Lewin, Human Evolution, 255
  2. Encyclopedia of Anthropology → Oldowan Culture; Roger Lewin, Human Evolution, 255
  3. Encyclopedia of Anthropology → Oldowan Culture
  4. Assemblage. این کلمه از assembly به معنی گردآوردن یا هم‌گذاری گرفته شده‌است. Assemblage در معنای تخصصی به معنی مجموعهٔ آثار فرهنگی‌است. (نک. صادق ملک‌شهمیرزادی، واژه‌نامهٔ باستان‌شناسی ← Assemblage). واژهٔ انبوده، صفت مفعولی از انبودن است و از معانی آن انباشته و گردآمده است. (نک. لغتنامهٔ دهخدا ← انبوده)
  5. برای نمونه رجوع کنید به Sarmiento, 133–138

فهرست منابع و مآخذ
  • ملک‌شهمیرزادی، صادق (۱۳۸۴)، واژه‌نامهٔ باستان‌شناسی (انگلیسی-فارسی، فارسی-انگلیسی)، به کوشش ویراستهٔ مهرآذر فارسی.، تهران: مرکز نشر دانشگاهی، شابک ۹۶۴-۰۱-۰۸۴۴-۸

انگلیسی
  • Brix, H. James (Editor) (2006), Encyclopedia of Anthropology, Sage Publication, ISBN 0-7619-3029-9
  • Lewin, Roger (2005), Human Evolution: An Illustrated Introduction (5th ed ed.), Blackwell Publishing, ISBN 1-4051-0378-7
  • Sarmiento, Esteban; et al. (2007), The Last Human: A guide to twenty-two species of extinct humans, New Haven and London: Yale University Press, ISBN 978-0-300-10047-1
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.