اکساندرولون
اکساندرولون یا اگزاندرولون (به انگلیسی: Oxandrolone)
 | |
| اکساندرولون | |
| نام آیوپاک | ۱۷b-hydroxy-17a-methyl-2-oxa-5a-androstan-3-one |
|---|---|
| شمارهٔ CAS | ۵۳-۳۹-۴ |
| فرمول شیمیایی | C19H30O۳ |
| گروه دارویی | استروئید آنابولیک
نسبت اثر آنابولیک به آندروژنیک آن ۲۴:۶۳۰–۳۲۲ |
| PubChem | ۵۸۷۸ |
| جرم مولی (گرم بر مول) | ۳۰۶٫۴۴ گرم در مول |
| نیمه عمر | ۳۵ دقیقه تا ۹ ساعت
مدت زمان مؤثر ۱۲–۸ ساعت (Active Time) |
| متابولیسم | کبدی |
| دفع | به‌طور عمده از طریق ادرار (۹۰ درصد) و به مقدار کم از طریق مدفوع (۶ درصد) |
| زیست فراهمی | ۹۷٪ |
| مکانیسم اثر | تحریک آنابولیسم پروتئینها و تحریک اشتها |
| عوارض جانبی | بی خوابی، تهوع، استفراغ، آکنه، افزایش چربی و کلسیم خون، آتروفی بیضه‌ها، بزرگ شدن کلیتوریس Gynecomastia و آکنه و ضخیم شدن تون صدا و طاسی، احتباس آب و نمک، ویریلیزاسیون درزنان |
| موارد مصرف | درمان کمکی جهت افزایش وزن، تسکین دردهای استخوانی ناشی از پوکی استخوان، جبران کاتابولیسم پروتئینها بدنبال تجویز طولانی مدت کورتیکواستروئیدها |
| راه استعمال | خوراکی |
| اشکال دارویی | قرص ۲٫۵ میلی‌گرمی |
| مصرف در بارداری | گروه X |
نام‌های تجارتی: Anavar- Oxandrin
رده درمانی: درمان کمکی جهت افزایش وزن.
رده فارماکولوژیک: استروئید آنابولیک
اشکال دارویی: قرص ۲٫۵ میلی‌گرمی
مکانیسم اثر
اکساندرولون از مشتقات صناعی تستوسترون و جزو آندروژنهای سنتتیک است و دارای خواص آندروژنیک می‌باشد. این دارو باعث تحریک آنابولیسم پروتئینها و تحریک اشتها می‌شود.
موارد مصرف
- درمان کمکی جهت افزایش وزن، به دنبال کاهش وزن ناشی از: تروماهای شدید، جراحی‌های وسیع، عفونت‌های مزمن، مصرف دراز مدت کورتیکواستروئیدها، سوختگی‌های وسیع
- تسکین دردهای استخوانی ناشی از پوکی استخوان
- جبران کاتابولیسم پروتئینها به دنبال تجویز طولانی کورتیکواستروئیدها [بیان دیگری برای کاربرد نخست]
- درمان هیپرتری گلیسریدمی در مردان.
- ترمیم تسریع زخم‌های پوستی و بهبود عملکرد ریوی در ورزشکاران
نکته از کتاب کاتزونگ: یکی از کاربردهای آندروژن‌ها، از جمله آندروژنهای سنتتیک مثل اگزاندرولون و استانوزولول، افزایش وزن در سندرم‌های تحلیل برنده (نظیر ایدز) می‌باشد.
طریقه مصرف
- دربالغین: ابتدا، روزانه ۲٫۵ میلی‌گرم از راه خوراکی، ۲ تا ۴ بار در روز تجویز می‌شود و سپس دوزهای بعدی بر مبنای پاسخ بالینی بیمار تعیین و بین ۲٫۵ تا ۲۰ میلی‌گرم در روز تنظیم و تجویز می‌گردد.
دورهٔ درمانی ۲ تا ۴ هفته‌است و در صورت لزوم می‌توان این دوره را تکرار نمود. دوز مؤثر Anavar در ورزشکاران مذکر ۲۰ تا ۱۰۰ میلی‌گرم در روز و در ورزشکاران مؤنث ۵/۲ تا ۲۰ میلی‌گرم در روز می‌باشد.
- در کودکان روزانه ۰٫۱ میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن از راه خوراکی تجویز می‌شود. در صورت لزوم می‌توان این دوره را تکرار نمود.
موارد منع مصرف
- حساسیت مفرط نسبت به این دارو
- سرطان پستان
- سرطان پروستات
- هیپرپلازی خوش‌خیم پروستات
- هیپرکلسمی
- اختلال شدید عملکرد کبد
- اختلال شدید عملکرد هیپوفیز
- حاملگی
- دوران شیردهی
توجه: استفاده از این دارو در افراد مسن، نوجوانان، اختلال عملکردکلیه و سابقه آنفارکتوس میوکارد، باید با احتیاط باشد.
تداخلات دارویی
- داروهایی که باعث تحریک فعالیت آنزیم‌های کبدی می‌شوند، متابولیسم اکساندرولون را افزایش و سطح سرمی آن را کاهش می‌دهند.
- در صورت مصرف همزمان این دارو با داروهای ضد دیابت خوراکی (سولفونیل اوره‌ها، نیاز به این داروها کاهش می‌یابد.
- در صورت مصرف همزمان این دارو با داروهای ضد انعقاد خوراکی، خطر بروز خونریزی افزایش می‌یابد.
عوارض جانبی
جستارهای وابسته
- سندرم کارسینوئید
منابع
- راهنمای کاربرد داروهای ژنریک ایران، رامین خدّام، چاپ هفتم، ۱۳۸۸، صفحات:۶۹۸ و ۶۹۹
- داروهای ژنریک ایران و دسته‌بندی داروها، مصطفی صابر، چاپ هفتم، صفحه :۲۳۶
- ویکی‌پدیای انگلیسی (تکمیل اطلاعات جدول)