هالوپریدول
هالوپریدول ، با نام تجاری Haldol در میان دیگر داروها به بازار عرضه می شود ،یک داروی ضد روان پریشی نسل 1 است. [1] هالوپریدول در درمان اسکیزوفرنی ، تیک در سندرم تورت ، شیدایی در اختلال دو قطبی ، حالت تهوع و استفراغ ، هذیان ، تحریک ، روان پریشی حاد و توهم در ترک الکل استفاده می شود . [1] [2] [3] ممکن است از طریق دهان یا تزریق به عضله یا ورید استفاده شود . [1] هالوپریدول به طور معمول طی 30 تا 60 دقیقه کار می کند. [1] یک فرمول طولانی مدت ممکن است به عنوان یک تزریق در هر چهار هفته در افرادی که مبتلا به اسکیزوفرنی یا بیماریهای مرتبط هستند ، استفاده شود که مصرف دارو را از طریق دهان فراموش کرده یا امتناع می ورزند. [1]
سامانهشناسی نام (آیوپاک) | |
---|---|
4-[4-(4-chlorophenyl)-4-hydroxy-1-piperidyl]-1-(4-fluorophenyl)-butan-1-one | |
دادههای بالینی | |
نام تجاری | Haldol |
AHFS/دانشنامه دراگز | monograph |
مدلاین پلاس | a682180 |
رده بارداری | B |
تجویز | Oral, IM, IV, depot (as decanoate ester) |
دادههای فارماکوکینتیکی | |
فراهمی زیستی | Approx. 50–60% (tablets and liquid) |
متابولیسم | hepatic |
نیمهعمر | 10–30 hours |
دفع | Biliary and renal |
شناسه | |
شماره سیایاس | 52-86-8 |
کد ATC | N05AD01 |
پابکم | CID 3559 |
IUPHAR ligand | 86 |
بانکدارو | DB00502 |
کماسپایدر | 3438 |
UNII | J6292F8L3D |
KEGG | D00136 |
ChEBI | CHEBI:5613 |
ChEMBL | CHEMBL54 |
دادههای شیمی | |
فرمول | C21H23ClFNO2 |
وزن مولکولی | 375.9 g/mol |
SMILES | eMolecules & PubChem |
| |
(what is this?) (verify) |
هالوپریدول (به انگلیسی: Haloperidol)
رده درمانی: دارویی آرام بخش از دسته بوتیروفنون
دسته دارویی: آنتی دوپامینرژیک، آنتی سایکوتیک (ضدروانپریشی)
موارد مصرف
- هالوپریدول در آژیتاسیون حاد به همراه علایم متوسط تا شدید سایکوز بکار میرود.
- روانپزشکی حاد ، مانند روان پریشی ناشی از دارو که ناشی از LSD ، psilocybin ، آمفتامین ، کتامین ، [4] و فنسیکلیدین ، [5] و روان پریشی همراه با تب بالا یا بیماری متابولیک است.
- درمان کمکی الکل و ترک مواد افیونی
- آژیتاسیون و سردرگمی مرتبط با اسکلروز مغزی
- روان پریشی ناشی از الکل
- توهم در ترک الکل [6]
- هذیان در دلیریوم هایپراکتیو (برای کنترل مؤلفه آژیتاسیون دلیریوم)
- بیش فعالی ، پرخاشگری
- اختلالات رفتاری غیرقابل کنترل ، شدید در کودکان و نوجوانان
- اسکیزوفرنی [7]
- در تحقیقات بر روی اختلالات شخصیتی مانند اختلال شخصیت مرزی
- درمان مقاوم سکسکه [8] [9]
- درمان اختلالات عصبی مانند اختلالات تیک مانند سندرم تورت و کره
- درمان تهوع و استفراغ شدید در مراقبت های بعد از عمل و تسکینی ، به ویژه برای تسکین اثرات منفی پرتودرمانی و شیمی درمانی در انکولوژی
موارد منع مصرف
- سابقه کما
- سابقه حساسیت به هالوپریدول یا سایر بوتیروفنونها
- مسمومیت با الکل یا سایر ترکیبات سرکوب کننده دستگاه عصبی
- مسمومیت با آنتی کولینرژیک ها
- مسمومیت با فن سیکلیدین
- بیماریهای قلبی که مصرف این دارو احتمال ایست قلبی را افزایش دهد
- بیماری پارکینسون یا سایر اختلالات حرکتی
- مشکل کلیوی و صفراوی
مکانیسم اثر
هالوپریدول اثر درمانی خود را عمدتاً با انسداد گیرندههای دوپامینی اعمال مینماید. گیرندههای آلفا-آدرنرژیک و موسکارینی نیز توسط هالوپریدول تا حدودی مسدود میشوند.[10]
اثر درمانی هالوپریدول در درجه اول به دلیل انسداد گیرندههای D2 دوپامینی میباشد. اثرات آرام بخشی، آنتی کولینرژیک و پایین آوردن فشار خون وضعیتی دارو اندک است ولی دارای اثرات اکستراپیرامیدال قوی است.
فارماکوکینتیک
عوارض جانبی
یکی از شایع ترین عارضه هالوپریدول، حرکات و پرش بی اختیار پلک، دست و پا است. آرامش بیش از حد وخوابآلودگی، بیثباتی خلقی، کابوسهای شبانه، بیخوابی، تحریک و سرخوشی . در مصارف طولانی مدت دیسکینزی دیررس ممکن است ایجاد گردد. آثار ضد موسکارینی نظیر یبوست، خشکی دهان، احتقان بینی، احتباس ادرار و تاری دید نیز به ندرت بروز مینماید. عوارض خارج هرمی خصوصاً واکنشهای دیستونیک و آکاتزی، بهخصوص در تیروئید سمیشایع تر میباشند. عوارضی از قبیل خستگی و ضعف گاهی بروز مینماید.
در ۱۴٪ از مصرف کنندگان هالوپریدول با مصرف بیش از ۶ ماه، افزایش وزن مشاهده شده است. همچنین هالوپریدول ممکن است اثرات نوروتوکسیک داشته باشد.
رایج (در بیش از ۱٪ موارد)
با نرخ شیوع نامعلوم
- کمخونی
- سر درد
- افزایش تعداد تنفس
- سندرم کیوتی
- افت فشارخونِ اُرتوستاتیک
- ناراحتیهای بینایی
نادر (در کمتر از ۱٪ موارد)
- ورم بدن و صورت
- سندرم نورولپتیک بدخیم: سفتی، تب، بی ثباتی اتونوم (تاکیکاردی، تعریق زیاد، فشار خون غیر طبیعی) به اضافه حالت گیجی
- قلبی- عروقی: آریتمی ها
قطع ناگهانی مصرف
علائم ترک ناگهانی میتواند شامل احساس حالت تهوع، استفراغ، کاهش اشتها باشد.
از سایر نشانهها میتوان به احساس بیقراری، افزایش عرق کردن و سخت به خواب رفتن اشاره کرد.
عوارض کمتر شایع میتواند شامل حس گیجی، درد عضلات، کرختی و بیحسی باشد. علائم قطع مصرف به طور کلی در بازه کوتاه زمانی رفع میشوند.[11]
در موارد آزمایشی مشاهده شد قطع ناگهانی داروهای آنتی سایکوتیک میتواند سبب سایکوز شود.[12]
همچنین ممکن است علائمی که برای رفع آنها دارو مصرف شده است با قطع ناگهانی مجدداً ظاهر شوند.[13]
به ندرت ممکن است دیر جنبایی tardive dyskinesia نیز بعد از قطع مصرف دارو ظاهر شود.[11]
تداخلات دارویی
- آمیودارون : طولانی شدن فاصله Q-Tc (تغییر بالقوه خطرناک در ضربان قلب). [14]
- آمفتامین و متیل فنیدیت : با افزایش اثرات نوراپی نفرین و دوپامین در بیماران مبتلا به نارکوپسی یا ADD / ADHD اثرات متفاوتی ایجاد می کند.
- اپی نفرین : عمل تضادی ، کاهش متناقض فشار خون ممکن است منجر شود
- گوانتیدین : آنتی هایپرتانسیو با فعالیت آنتاگونیست
- لوودوپا : کاهش عمل لوودوپا
- لیتیم : موارد نادری از علائم زیر ذکر شده است: انسفالوپاتی ، عوارض جانبی زودرس و دیررس اکستراپیامیدال ، سایر علائم عصبی و کما. [15]
- متیل دوپا : افزایش خطر عوارض جانبی اکستراپیرامیدال و سایر اثرات مرکزی ناخواسته
- سایردپرسانت های مرکزی (الکل ، آرام بخش ، مواد مخدر): اقدامات و عوارض جانبی این داروها (آرام بخش ، افسردگی تنفسی) افزایش می یابد. به طور خاص ، دوز مواد مخدر به طور همزمان مورد استفاده برای درد مزمن می تواند 50٪ کاهش یابد.
- سایر داروهایی که توسط سیستم آنزیم CYP3A4 متابولیزه می شوند: القا کننده هایی مانند کاربامازپین ، فنوباربیتال و ریفامپیسین سطح پلاسما را کاهش می دهند و مهار کننده هایی مانند کینیدین ، بوسپیرون و فلوکستین سطح پلاسما را افزایش می دهند [16]
- داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای : متابولیسم و از بین بردن سه چرخه به طور قابل توجهی کاهش یافته است ، افزایش سمیت ذکر شد (عوارض جانبی آنتی کولینرژیک و قلبی عروقی ، کاهش آستانه تشنج)
نحوه مصرف
5 mg در بزرگسالان، 1 تا 2 میلی گرم در سالمندان؛ به صورت عضلانی یا وریدی و تکرار آن هر 30 تا 45 دقیقه در صورت عدم کنترل علائم.
یا 2 میلی گرم در بزرگسالان و 2 برابر دوز هر 45 دقیقه تا زمانی که نشانه ها کنترل شود، بیمار آرام شده یا رفتار پایدار گردد.
توجهات به مصرف دارو
- احتمال بروز تشنج را مدنظر داشته باشید.
- مراقب مصرف بیش از حد مجاز دارو باشید.
- بیمار را از نظر بروز عوارض و واکنشهای اکستراپیرامیدال پایش کنید.
جستارهای وابسته
منابع
- "Haloperidol". The American Society of Health-System Pharmacists. Archived from the original on 2015-01-02. Retrieved 2 January 2015.
- Schuckit, MA (27 November 2014). "Recognition and management of withdrawal delirium (delirium tremens)". The New England Journal of Medicine. 371 (22): 2109–13. doi:10.1056/NEJMra1407298. PMID 25427113.
- Plosker, GL (1 July 2012). "Quetiapine: a pharmacoeconomic review of its use in bipolar disorder". PharmacoEconomics. 30 (7): 611–31. doi:10.2165/11208500-000000000-00000. PMID 22559293.
- Giannini, A. James; Underwood, Ned A.; Condon, Maggie (2000). "Acute Ketamine Intoxication Treated by Haloperidol". American Journal of Therapeutics. 7 (6): 389–91. doi:10.1097/00045391-200007060-00008. PMID 11304647.
- Giannini, A. James; Eighan, Michael S.; Loiselle, Robert H.; Giannini, Matthew C. (1984). "Comparison of Haloperidol and Chlorpromazine in the Treatment of Phencyclidine Psychosis". The Journal of Clinical Pharmacology. 24 (4): 202–4. doi:10.1002/j.1552-4604.1984.tb01831.x. PMID 6725621.
- Schuckit, MA (27 November 2014). "Recognition and management of withdrawal delirium (delirium tremens)". The New England Journal of Medicine. 371 (22): 2109–13. doi:10.1056/NEJMra1407298. PMID 25427113.
- "Haldol Official FDA information, side effects and uses". Drugs.com. Archived from the original on 2013-10-05. Retrieved 2013-10-03.
- Joint Formulary Committee (2013). British National Formulary (BNF) (65 ed.). London, England: Pharmaceutical Press. pp. 229–30. ISBN 978-0-85711-084-8.
- "Haloperidol". Martindale: The Complete Drug Reference. London, UK: Pharmaceutical Press. 13 December 2013. Retrieved 29 May 2014.
- میرسپاسی, غلامرضا; سالیانی, انوشه (2003-05-10). "مقایسه کارایی ترکیب فلوکستین- هالوپریدول با فلوکستین - دارونما در بیماران اختلال وسواسی- جبری". مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران. 8 (4): 4–10.
- Haddad, Peter; Haddad, Peter M.; Dursun, Serdar; Deakin, Bill (2004). Adverse Syndromes and Psychiatric Drugs: A Clinical Guide. OUP Oxford. pp. 207–216. ISBN 9780198527480
- Moncrieff J (July 2006). "Does antipsychotic withdrawal provoke psychosis? Review of the literature on rapid onset psychosis (supersensitivity psychosis) and withdrawal-related relapse". Acta Psychiatrica Scandinavica. 114 (1): 3–13. doi:10.1111/j.1600-0447.2006.00787.x. PMID 16774655
- Sacchetti, Emilio; Vita, Antonio; Siracusano, Alberto; Fleischhacker, Wolfgang (2013). Adherence to Antipsychotics in Schizophrenia. Springer Science & Business Media. p. 85. ISBN 9788847026797
- Bush, S. E.; Hatton, R. C.; Winterstein, A. G.; Thomson, M. R.; Woo, G. W. (2008). "Effects of concomitant amiodarone and haloperidol on Q-Tc interval prolongation". American Journal of Health-System Pharmacy. 65 (23): 2232–6. doi:10.2146/ajhp080039. PMID 19020191.
- Sandyk, R; Hurwitz, MD (1983). "Toxic irreversible encephalopathy induced by lithium carbonate and haloperidol. A report of 2 cases". South African Medical Journal. 64 (22): 875–6. PMID 6415823.
- "Haldol Official FDA information, side effects and uses". Drugs.com. Archived from the original on 2013-10-05. Retrieved 2013-10-03.
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ هالوپریدول موجود است. |
- فرهنگ داروهای ژنریک ایران، دکتر حشمتی ، ۱۳۸۷
- سایت دارویاب