الاسدی
اِلاِسدی (LSD) با نام شیمیایی لایزرژیک اسید دی اتیل آمید (به انگلیسی: Lysergic acid diethylamide) که در فرهنگ عامه با نام اسید نیز شناخته میشود، معروفترین سایکواکتیو در دسته روانگردانها است. واژه LSD نخستین بار از کلمه آلمانی Lysergsäure diethylamid برگرفته شده است. [1]
![]() | |
---|---|
سامانهشناسی نام (آیوپاک) | |
(6aR,9R)- N,N- diethyl- 7-methyl- 4,6,6a,7,8,9- hexahydroindolo- [4,3-fg] quinoline- 9-carboxamide | |
دادههای بالینی | |
رده بارداری | C(US) |
تجویز | Oral, سرم درمانی، Ocular, تزریق ماهیچهای |
دادههای فارماکوکینتیکی | |
متابولیسم | Hepatic |
نیمهعمر | 3–5 hours Papac |
دفع | گرده (کالبدشناسی) کلیوی |
شناسه | |
شماره سیایاس | 50-37-3 ![]() |
کد ATC | ? |
پابکم | CID 5761 |
IUPHAR ligand | ۱۷ |
بانکدارو | DB04829 |
کماسپایدر | 5558 ![]() |
UNII | 8NA5SWF92O ![]() |
ChEBI | CHEBI:۶۶۰۵ ![]() |
ChEMBL | CHEMBL263881 ![]() |
مترادفها | LSD, LSD-25, lysergide, D-lysergic acid diethyl amide, N,N- diethyl- D- lysergamide |
دادههای شیمی | |
فرمول | C۲۰H۲۵N۳O |
وزن مولکولی | 323.43 g/mol |
SMILES | eMolecules & PubChem |
| |
Physical data | |
دمای ذوب | ۸۰–۸۵ °C (176–185 °F) |
![]() |
این ماده بهطور گسترده برای مصارف تفریحی و درمانی مورد استفاده قرار میگیرد. بهطور معمول الاسدی بلعیده یا روی زبان نگه داشته میشود. این دارو همچنین بر روی حبه قند یا بلاتر هم قرار داده میشود.[2]
الاسدی اولین بار در سال ۱۹۳۸ توسط یک شیمیدان سوئیسی به نام آلبرت هافمن، که به امید دست یافتن به دارویی جدید، انواع ترکیبات ارگوت را آزمایش میکرد، ساخته شد. اما خواص آن تا زمانی که آلبرت هافمن خود شخصاً آن را مصرف نکرده بود، کشف نشد. تجربیات آلبرت هافمن هنگام مصرف این ماده، در دفترچه یادداشت او به ثبت رسیدهاست. امروزه الاسدی مصرف رسمی پزشکی ندارد، اما احتمال استفاده از آن در سایکدلیک تراپی برای درمان بیماریهایی چون افسردگی و اعتیاد در حال پژوهش و بررسی است.[3]
تاثیرات
اثرات مصرف الاسدی میتواند غیرقابل پیشبینی باشد. این اثرات به میزان مصرف، شخصیت مصرفکننده و محیط مصرف الاسدی بستگی دارد. معمولاً تأثیرات آن ۲۰ تا ۶۰ دقیقه پس از مصرف ظاهر میشود و ۶ تا ۱۲ ساعت به طول میانجامد.[4] تأثیرات روانگردانهایی مثل الاسدی بهطور معمول یک تریپ (سفر) نامیده میشود.
جسمی
مصرف الاسدی باعث تاثیرات موقتی چون گشادی مردمک چشم، کاهش اشتها و افزایش هشیاری میشود.[5]
حسی
یکی از اثرات الاسدی ایجاد تغییرات هیجانی و حسی در مصرفکننده است. این تغییرات بیشتر از علایم فیزیکی مصرف است. معمولاً شخص مصرفکننده ابتدا دچار هیجانها و احساسات شدید و متفاوتی میشود یا احساسات و هیجانات او با سرعت زیاد تغییر میکند. اگر مصرف الاسدی بیشتر شود؛ مصرفکننده دچار توهمات بصری لذت بخشی میشود. درک مصرفکننده از زمان و از خودش تغییر میکند. گاه ممکن است به نظر برسد حواس پنجگانه با هم مخلوط شدهاند. حس لامسه بیشتر میشود. مصرفکننده ممکن است حس کند رنگها را میشنود یا صداها را میبیند. به این حالت حس آمیزی میگویند. در بسیاری افراد، این تغییرات حواس باعث ایجاد ترس و وحشت میشوند.
اگر مصرف الاسدی یک «سفر خوب» باشد مصرفکننده احساس سرخوشی میکند و اگر یک «سفر بد» باشد، مصرفکننده دچار احساسات بد میشود. تأثیرات فیزیکی اولیه انگشت شمارند و شامل سرگیجه، بیحسی، خستگی، ضعف عضلات و لرزش، رفلکسهای سریع، افزایش فشار خون، ضربان قلب و دمای بدن، آسیب دیدن مهارتهای حرکتی (اختلال تعادل)، تهوع و تشنج میشوند. مهمترین علایم فیزیکی آن قهقهههای ناگهانی است. این قهقههها ممکن است در برابر اتفاقاتی که معمولاً خنده دار نیستند؛ پیش بیاید و اغلب هم قابل کنترل نیستند.
تغییرات مهم در قوه درک، فکر و خلق با فاصله زمانی اندکی پس از اثرات فیزیکی ظاهر میشوند:
- توهمات دیداری و شنیداری واضح که مصرفکننده از غیرواقعی بودن آن آگاه است.
- دچار نقصان شدن درک زمان، فواصل و وزن (احساس معلق بودن با تحت فشار بودن) و فاصله بین اشیای محیط. این مسئله به برخی از افراد نوعی احساس یگانگی با محیط (uniqamystica) میبخشد؛ در حالی که برخی دیگر را دچار وحشت میکند.
- درآمیختگی احساسات که اغلب به صورت شنیدن رنگها و دیدن صداها توصیف میشود.
- کاهش کنترل بر روی روند افکار که باعث ترکیب خاطرات با واقعیت میشود یا به چیزهای کماهمیت معناهای بزرگی میبخشد.
- احساس پیشرفت و موفقیت در موضوعهای واقعی شایع است.
- الاسدی به سرعت از طریق دستگاه گوارش جذب میشود و به همه بافتها از جمله مغز میرسد.
خطرات
وابستگی
الاسدی به صورت جسمی اعتیادآور نیست ولی میتواند یکی از پایینترین سطوح وابستگی روانی را ایجاد کند. اما مصرف مداوم روانگردانها معمولا خوشایند نیست و حتی با یک بار مصرف ممکن است کلا از مصرف آنها منصرف شوند، زیرا تاثیرات روانی و افکاری شدیدی را ممکن است داشته باشند. همچنین مصرف مکرر آن باعث بروز مقاومت(تلورانس) میشود یعنی مصرفکننده بعد از مصرف مداوم باید برای رسیدن به حالت اولیه میزان بیشتری مصرف کند و برای برگشت تعادل گیرندهها به حالت اول، باید دست کم یک الی دو هفته فاصله بین مصرفها وجود داشته باشد.[6] شواهد تجربی بر روی انسان و حیوانات نشان میدهد که الاسدی باعث ایجاد عادت (positive reinforcement) برای مصرف بیشتر نمیشود.[7]
الاسدی تقلبی
الاسدی ترکیب گرانی محسوب میشود و تولید آن نیاز به دانش تخصصی دارد ازین رو بسیاری کاغذهای که به عنوان LSD فروخته میشوند حاوی مواد روانگردان ارزان قیمت و خطرناکتری مانند 25i-NBome هستند که مرگهای بسیاری را رقم زده. یکی از تفاوتهای NBome با الاسدی مزه تلخ آن است.
تجربه مصرف
اولین مصرف اتفاقی توسط آلبرت هافمن
آلبرت هافمن کاشف الاسدی اولین تجربه اتفاقی مصرف این ماده را چنین توصیف کرده است:
وقتی که روی تختخوابم دراز کشیدم در عالم هذیان و هیجان و مستی غوطهور شدم. تمام اثاث خانه به دنبال هم حرکت میکردند و پیوسته تغییر رنگ میدادند. به نظرم میآمد که ستارگان آبی رنگ آسمان روی سقف خانههای شهر فرو میریزند. پس از دو ساعت که در عالم بیخبری بودم، یادم آمد که همان روز مقدار کمی از عصاره قارچ چاودار خوردم. فردای همان روز تصمیم گرفتم که همان آزمایش را با مصرف مقدار یک میلیگرم از این دارو تکرار کنم و نتیجه را یادداشت کنم و یادداشتم چنین بود؛ چهل دقیقه پس از خوردن این مقدار مختصری احساس سرگیجه کردم و بیاختیار قهقهه خنده سر دادم. جثهٔ کسانی که در اطرافم بودند بهطور عجیبی کوچک شد. از همکارم درخواست کردم که مرا با دوچرخه به یک ویلا هدایت کند. با اینکه با سرعت با دوچرخه پا میزدیم، ولی احساس میکردم از جای خود تکان نمیخورم. پس از ۶ ساعت وضع عادی خود را بازیافتم.
جستارهای وابسته
- سایکواکتیوها
- روانگردان
- روانگردان درمانی
منابع
- Hofmann, A., & Ott, J. (1980). LSD: My Problem Child. McGraw-Hill.
- الاسدی در سایت ایرویید
- سازمان تحقیقات دارویی MAPS,
- https://erowid.org/chemicals/lsd/lsd_effects.shtml
- English Wikipedia April 2020
- http://www.dependency.net/learn/lsd/. پارامتر
|عنوان= یا |title=
ناموجود یا خالی (کمک) - 1954-، Nestler, Eric J. (Eric Jonathan), (۲۰۰۹). Molecular neuropharmacology: a foundation for clinical neuroscience (ویراست ۲nd ed). New York: McGraw-Hill Medical. شابک ۹۷۸۰۰۷۱۴۸۱۲۷۴.
- روزنامه اعتماد، شماره ۱۳۱۲ به تاریخ ۳۰/۱۰/۸۵، صفحه ۱۳ (زندگی نو)
- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Lysergic acid diethylamide». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی.
![]() |
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ الاسدی موجود است. |