روانگردان
داروهای روانگردان (به انگلیسی: Psychedelic drugs) به دستهای از ترکیبات شیمیایی گفته میشود که موجب تأثیر بر مغز و سلسله اعصاب میشوند، و از این رو به این علت که که آگاهی و روان فرد را تغییر میدهند، در دسته سایکواکتیو جای میگیرند. این ترکیبات با اثر آگونیستی روی گیرندههای سروتونین تاثیر خود را نمایان میکنند. روانگردان دستهای از داروهای توهمزا است که به صورت تخصصی توهمزای سروتونرژیکی نیز نامیده میشوند. اثر اصلی روانگردان تغییر دادن شناخت و ادراک فرد است.[1]
ال اس دی، مسکالین، دیمتیلتریپتامین، قارچ سیلوسایبین از معروفترین ترکیبات روانگردان محسوب می گردند.
بسیاری از روانگردانها در سرتاسر دنیا غیرقانونی محسوب میگردند اما با این حال مصرف تفننی این مواد در مناطق مختلف دنیا رایج میباشد.[2][3][4]
معرفی
معیار هالیستر برای شناخت ماده روانگردان به شکل زیر است:
- نسبت به بقیه اثرات دارو، تفاوت در نوع بینش و فکر باید آشکار و غالب باشد
- از لحاظ فکری و حافظه اثر حداقلی داشته باشد
- بیحسی، گیجی، بیحالی، یا انگیزش بیش از حد نباید اثر اصلی باشد
- اثرات جانبی خود به خود روی سیستم اعصاب باید حداقلی باشد
- هیچگونه وابستگی ایجاد نکنند
بر حسب شرایط البته تمام مواد از این شرایط پیروی نمیکنند و حتی ممکن است یک دارو اثرات متفاوتی روی یک فرد ثابت داشته باشد.
روانگردانها
تریپتامینها
- دیامتی
- سیلوسایبین
- سیلوسین
- ایبوگین
- ۵-مئو دیامتی
سری 2C
- ۲سی-بی 2C-B
- ۲سی-سی 2C-C
- ۲سی-دی 2C-D
- ۲سی-ئی 2C-E
- ۲سی-جی 2C-G
- ۲سی-اچ 2C-H
- ۲-سی-آی 2C-I
- ۲سی-ان 2C-N
- ۲سی-او 2C-O
- ۲سی-پی 2C-P
- ۲سی-تی-۲
- ۲سی-تی-۷
- ۲سی-تی-۱۳
- ۲سی-تی-۱۵
- ۲سی-ت-۱۷
- ۲سی-تی-۲۱
- ۲سی-بی فلای
- ۲سیبی فلای-انبیاوامای
- ۲سی-اسایی
- بیاودی (روانگردان) BOD
- بیاوبی (روانگردان) BOB
سری DOx
- دیاوبی (روانگردان) DOB
- دیاوسی (روانگردان) DOC
- دیاوآی (روانگردان) DOI
- دیاوام (روانگردان) DOM
- دیاوان (روانگردان) DON
سری ۲۵-انبی
جستارهای وابسته
- دارو
- سایکواکتیوها
- توهمزا ها
- روانگردان درمانی
- بد تریپ (تجربه ناخوشایند روانگردان)
- سایکدلیا
- موسیقی سایکدلیک
منابع
- "Serotonin and Hallucinogens". Neuropsychopharmacology Reviews. 21: 16S–23S. doi:10.1016/S0893-133X(98)00135-3.
- Krebs TS, Johansen PØ (28 March 2013). "Over 30 million psychedelic users in the United States". F1000Research. 2. doi:10.12688/f1000research.2-98.v1. ISSN 2046-1402. PMC 3917651. PMID 24627778.
- Garcia-Romeu A, Kersgaard B, Addy PH (August 2016). "Clinical applications of hallucinogens: A review". Experimental and Clinical Psychopharmacology. 24 (4): 229–268. doi:10.1037/pha0000084. ISSN 1936-2293. PMC 5001686. PMID 27454674.
- «The New Science of Psychedelics» (به انگلیسی). دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۹-۲۳.