فلوکستین

فلوکستین (Fluoxetine) (که تحت نام‌های تجاری پروزاک یا سارافم فروخته می‌شود) یک داروی ضد افسردگی از گروه مهارکننده‌های بازجذب سروتونین (SSRIs) است که استفاده از آن برای درمان افسردگی، اختلال وسواسی اجباری، اختلال هراس و پرخوری عصبی و اختلال ملال پیش از قاعدگی پذیرفته شده‌است. حیطه اثر این دارو بسیار گسترده‌تر از موارد ذکر شده‌است و تنها پس از مصرف منظم دارو، اثرات مطلوب آن نمایان می‌شود. از فلوکستین با نام تجاری پروزاک (Prozac) با عنوان «داروی قرن» و «یک کشف مهم در درمان افسردگی» یاد و ستایش می‌شود.[1][2] برای خانم هایی که دچار افسردگی بعد از زایمان (PMD) می شوند، بهتر است این دارو تجویز نشود. این دارو فقط به شکل خوراکی (کپسول و شربت) در دسترس است.

فلوکستین
سامانه‌شناسی نام (آیوپاک)
(RS)-N-methyl-3-phenyl-3-[4-(trifluoromethyl)phenoxy]propan-1-amine
داده‌های بالینی
نام تجاری Prozac, among others
AHFS/دانشنامه دراگز fluoxetine-hydrochloride
مدلاین پلاس a689006
Licence data US FDA:link
رده بارداری C(US)
تجویز Oral
داده‌های فارماکوکینتیکی
فراهمی زیستی 72% (peak at 6–8 hours)
پیوند پروتئینی ۹۴٫۵٪
متابولیسم Hepatic (mostly CYP2D6-mediated)
نیمه‌عمر 1–3 days (acute)
4–6 days (chronic)
دفع Renal (80%), fecal (15%)
شناسه
شماره سی‌ای‌اس 54910-89-3 Y  Y
کد ATC N06AB03
پاب‌کم CID 3386
IUPHAR ligand ۲۰۳
بانک‌دارو DB00472
کم‌اسپایدر 3269 Y
UNII 01K63SUP8D Y
KEGG D00326 N
ChEBI CHEBI:۵۱۱۸ Y
ChEMBL CHEMBL41 Y
داده‌های شیمی
فرمول C17H18F3NO 
وزن مولکولی 309.33 g·mol−1
SMILES eMolecules & PubChem
Physical data
دمای ذوب ۱۷۹–۱۸۲ °C (354–360 °F)
نقطه جوش ۳۹۵ °C (خطای عبارت: نویسه نقطه‌گذاری شناخته نشده «۳» °F)
محلول در آب ۱۴ mg/mL (20 °C)
 N(what is this?)  (verify)

تاریخچه

فلوکستین در سال ۱۹۸۶ در آلای لی‌لی اند کامپنی ساخته شد و اداره مواد غذائی و داروئی ایالات متحده آمریکا در ۱۹۸۷ سودمندی آن را برای درمان افسردگی تأیید کرد.[3] همچنین فلوکستین موارد تجویز متعددی همچون در انزال زودرس مردان و دیگر کاهش وزن دارد که البته به مقادیر مصرف آن و تحمل فرد بستگی دارد برخلاف باور رایج فلوکستین اولین داروی اس‌اس‌آرآی نیست و پیش از آن زیملدین و ایندالپین و فلووکسامین ساخته شده بودند که دو مورد اول به دلیل عوارض نامطلوب‌شان به سرعت از بازار خارج شدند.[4][5]

علی‌رغم ورود داروهای جدیدتر این گروه فلوکستین همچنان یک داروی پرطرفدار است و در سال ۲۰۰۷ در بیش از ۲۲ میلیون نسخه برای آن در ایالات متحده تجویز شده‌است. مدت حق انحصاری تولید فلوکستین در سال ۲۰۰۱ پایان یافته و هم‌اکنون شرکت‌های مختلف داروسازی به تولید آن می‌پردازند.

کاربردهای پزشکی

فلوکستین غالباً برای درمان اختلال افسردگی اساسی(MDD)، اختلال وسواسی-جبری (OCD)، اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)، پرخوری عصبی، اختلال هراس (Panic)، اختلال ناخوشی قبل از قاعدگی (PMDD) و تریکوتیلومانیا استفاده می‌شود. [6] [7] [8] [9]  

افسردگی

اثربخشی فلوکستین و دیگر داروهای ضد افسردگی در درمان خفیف تا متوسط افسردگی بحث برانگیز است. با بررسی اثر مقایسه ای 21 داروی ضد افسردگی ، مشخص شد که فلوکستین برای درمان افسردگی مؤثر است ، اما SSRI های دیگر مؤثرتر بودند. [10] یک متاآنالیز منتشر شده توسط Kirsch در سال 2008 نشان می دهد ، در افرادی که علائم خفیف یا متوسط دارند ، اثر بخشی فلوکستین و سایر SSRI از نظر بالینی ناچیز است. [11] متاآنالیز در سال 2009 توسط Fournier که داده های سطح بیمار را از شش کارآزمایی پاروکستین SSRI و imipramine ضد افسردگی غیر SSRI مورد ارزیابی قرار داده است ، بیشتر به عنوان شواهدی ذکر شده است که ضد افسردگی ها دارای حداقل کارآیی در افسردگی خفیف تا متوسط هستند. [12] متاآنالیز در سال 2012 با استفاده از سطح فردی از داده های خاص فلوکستین برای درمان افسردگی که نتیجه آن از نظر آماری و از نظر بالینی به دست آمد ، صرف نظر از شدت افسردگی پایه مشاهده شد ، و هیچ تأثیر معنی داری بر شدت پایه بر اثربخشی مشاهده نشد. [13] به طور کلی ، هیچ مدرکی از آزمایش های کنترل شده تصادفی وجود ندارد که فلوکستین یا SSRI های دیگر خطر خودکشی را کاهش می دهد. [14] شواهد آزمایشی وجود دارد که نشان می دهد ممکن است خطر خودکشی در افراد بالای 65 سال کاهش یابد. [15]

وقتی داروی ضدافسردگی به همراه رواندرمانی استفاده می شود، سودبخشی بیشتری دارد.[16] NICE درمان ضد افسردگی با SSRI را بهمراه مداخلات روانشناختی به عنوان درمان خط دوم برای افسردگی خفیف کوتاه مدت ، و به عنوان یک درمان خط اول برای افسردگی شدید و متوسط و همچنین افسردگی خفیف که مکرر یا طولانی مدت است توصیه می کند. انجمن روانپزشکی آمریکا داروی ضدافسردگی را در بین گزینه های اول خود برای درمان افسردگی لحاظ کرده است، به ویژه هنگامی که سابقه پاسخ مناسب قبلی به داروهای ضد افسردگی ، وجود علائم متوسط تا شدید ، خواب قابل توجه یا اختلالات اشتها ،بیقراری و پیشبینی نیاز به درمان نگهدارنده وجود دارد. [17]

اختلال وسواس فکری-جبری

اثربخشی فلوکستین در درمان اختلال وسواس فکری (OCD) در دو کارآزمایی تصادفی نشان داده شد. [18] آکادمی روانپزشکی کودکان و نوجوانان آمریکا اظهار داشت که از SSRI ها ، از جمله فلوکستین ، باید به عنوان درمان خط اول در کودکان در همراهی با درمان شناختی-رفتاری (CBT) ، برای درمان OCD متوسط تا شدید استفاده شود. [19]

اختلال هراس

اثربخشی فلوکستین در درمان اختلال هراس در دو کارآزمایی بالینی نشان داده شد.[20]

پرخوری عصبی

در یک مطالعه مروری در سال 2011 ، هفت کارآزمایی مورد بحث قرار گرفت که فلوکستین را با یک دارونما در معالجه پرخوری عصبی مقایسه کرد ، که شش مورد از نظر آماری کاهش معنی داری در علائم مانند استفراغ و خوردن زیاد داشتند. [21]  

بارداری و شیردهی

در نوزادانی که در اواخر بارداری در معرض SSRI قرار دارند ، ممکن است خطر فشار خون پایدار ریوی نوزاد افزایش یابد. داده های محدود از این خطر حمایت می کنند ، اما FDA به پزشکان توصیه می کند که SSRI هایی مانند فلوکستین را در طول سه ماهه سوم کاهش دهند. [22]سرترالین به دلیل عبور کمتر از جفت و شیر، در حاملگی و شیردهی به سایر SSRI ها ترجیح داده می شود. [23]

ساختار مولکولی فلوکستین

مکانیسم اثر

فلوکستین مهارگر بازجذب انتخابی سروتونین است هرچند در مقادیر بالاتر می‌تواند بازجذب دوپامین و نوراپی‌نفرین را نیز مهار کند. همچنین آگونیست گیرنده σ۱ (سیگما ۱) و مهارگر کانال کلر وابسته به کلسیم است.[24][25]

عوارض جانبی

ضعف حافظه، رویاهای نامعمول، سردرد، افزایش زمان انزال، اضطراب، خشکی دهان، علائم شبه سرماخوردگی، لرزش، حالت تهوع،کاهش اشتها،عصبانیت، تعریق، خواب آلودگی، بیقراری، عوارض پوستی.[26]عوارض جانبی رایج شامل سوء هاضمه ، مشکل در خواب ، اختلال عملکرد جنسی ، از دست دادن اشتها ، خشکی دهان ، بثورات و رویاهای زنده است. [27] عوارض جانبی جدی شامل سندرم سروتونین ، شیدایی ، تشنج ، افزایش خطر بروز خودکشی در افراد زیر 25 سال و افزایش خطر خونریزی است. [27] اگر به طور ناگهانی متوقف شود، ممکن است یک سندرم ترک با اضطراب ، سرگیجه و تغییرات حسی ایجاد شود. [27]

اختلال عملکرد جنسی

اختلال عملکرد جنسی ، از جمله از بین رفتن میل جنسی ، آنورگاسمی ، خشکی واژن و اختلال نعوظ ، از عوارض جانبی است که معمولاً در درمان با فلوکستین و سایر SSRI ها دیده می شود. در حالی که آزمایش های اولیه بالینی میزان نسبتاً کمی از اختلال عملکرد جنسی را نشان می داد ، مطالعات اخیر که تحقیقات در مورد آنها به طور فعال در مورد مشکلات جنسی سؤال می کند ، نشان می دهد که میزان بروز این مشکل بیشتر از 70% است. [28]  

خودکشی کردن

در سال 2007 ، FDA به همه داروهای ضد افسردگی نیاز داشت که یک هشدار جعبه سیاه تهیه کنند و بیان کنند که داروهای ضد افسردگی ممکن است خطر خودکشی را در افراد جوانتر از 25 سال افزایش دهد. [29] این هشدار بر اساس تجزیه و تحلیل آماری انجام شده توسط دو گروه مستقل از متخصصان FDA است که افزایش 2 برابری ایده خودکشی و رفتار در کودکان و نوجوانان ، و افزایش 1.5 برابری خودکشی را در گروه سنی 18 تا 18 سال نشان داده اند. خودکشی برای افراد مسن تر از 24 کمی کاهش یافته بود و از نظر آماری در گروه 65 و بالاتر به طور معنی داری پایین تر بود. [30] [31] [32] این تحلیل توسط دونالد کلین مورد انتقاد قرار گرفت و خاطرنشان کرد که خودکشی ، یعنی یک ایده خودکشی و رفتار ، لزوماً نشانگر جانشین خوبی برای خودکشی کامل نیست و هنوز هم ممکن است که داروهای ضد افسردگی ضمن افزایش خودکشی، از خودکشی جلوگیری کنند. [33]

تداخل

داروهای گروه بازدارنده‌های بازجذب سروتونین (SSRI) مانند فلوکستین هرگز نباید همزمان با داروهای از گروه بازدارنده‌های مونوآمین اکسیداز (MAOI) مصرف شوند؛ چرا که این دو گروه دارو با هم تداخل دارویی دارند و مصرف همزمان آن‌ها منجر به مسمومیت دارویی و ابتلا به سندروم سروتونین می‌شود و حتی می‌تواند منجر به مرگ شود.[34]

مسمومیت

اوردوز با فلوکستین معمولاً مشکلات جدی ایجاد نمی‌کند. علائم شامل تهوع، استفراغ، گیجی و لرزش و افزایش ضربان قلب خواهد بود. مصرف این دارو تا میزان ۱۵۰۰ میلی‌گرم معمولاً با توکسیسیته خفیفی همراه است مگر آن‌که فرد، بیماری زمینه ای مغزی داشته باشد یا فلوکستین در ترکیب با سایر داروها مورد سوءمصرف قرار گرفته باشد که در این حالت ممکن است منجر به ایجاد تشنج، اختلالات شدید قلبی و حتی مرگ گردد.[35]

پانویس
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ فلوکستین موجود است.
  1. Muraro, Cecilia; Dalla Tiezza, Marco; Pavan, Chiara; Ribaudo, Giovanni; Zagotto, Giuseppe; Orian, Laura (2019-09-03). "Major Depressive Disorder and Oxidative Stress: In Silico Investigation of Fluoxetine Activity against ROS". Applied Sciences. 9 (17): 3631. doi:10.3390/app9173631. ISSN 2076-3417.
  2. Wong, David T.; Perry, Kenneth W.; Bymaster, Frank P. (2005-08-24). "The Discovery of Fluoxetine Hydrochloride (Prozac)". Nature Reviews Drug Discovery. 4 (9): 764–774. doi:10.1038/nrd1821. ISSN 1474-1776.
  3. «Electronic Orange Book». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰ اوت ۲۰۰۷. دریافت‌شده در ۱۶ دسامبر ۲۰۰۸.
  4. Fagius, J; Osterman, P O; Sidén, A; Wiholm, B E (1985-1). "Guillain-Barré syndrome following zimeldine treatment". Journal of Neurology, Neurosurgery, and Psychiatry. 48 (1): 65–69. ISSN 0022-3050. PMC 1028185. PMID 3156214. Check date values in: |date= (help)
  5. http://www.jocpr.com/articles/the-importance-of-six-membered-saturated-nitrogen-containing-ring-inpsychological-disorders.pdf
  6. Hagerman, Randi Jenssen (16 September 1999). Neurodevelopmental Disorders: Diagnosis and Treatment. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-512314-2. Dech and Budow (1991) were among the first to report the anecdotal use of fluoxetine in a case of PWS to control behavior problems, appetite, and trichotillomania.
  7. Truven Health Analytics, Inc. DrugPoint® System (Internet) [cited 2013 Oct 4]. Greenwood Village, CO: Thomsen Healthcare; 2013.
  8. Australian Medicines Handbook 2013. The Australian Medicines Handbook Unit Trust; 2013.
  9. British National Formulary (BNF) 65. Pharmaceutical Pr; 2013.
  10. Cipriani A, Furukawa TA, Salanti G, Chaimani A, Atkinson LZ, Ogawa Y, Leucht S, Ruhe HG, Turner EH, Higgins JP, Egger M, Takeshima N, Hayasaka Y, Imai H, Shinohara K, Tajika A, Ioannidis JP, Geddes JR (April 2018). "Comparative efficacy and acceptability of 21 antidepressant drugs for the acute treatment of adults with major depressive disorder: a systematic review and network meta-analysis". Lancet. 391 (10128): 1357–1366. doi:10.1016/S0140-6736(17)32802-7. PMC 5889788. PMID 29477251.
  11. Kirsch I, Deacon BJ, Huedo-Medina TB, Scoboria A, Moore TJ, Johnson BT (February 2008). "Initial severity and antidepressant benefits: a meta-analysis of data submitted to the Food and Drug Administration". PLoS Medicine. 5 (2): e45. doi:10.1371/journal.pmed.0050045. PMC 2253608. PMID 18303940.
  12. Fournier JC, DeRubeis RJ, Hollon SD, Dimidjian S, Amsterdam JD, Shelton RC, Fawcett J (January 2010). "Antidepressant drug effects and depression severity: a patient-level meta-analysis". JAMA. 303 (1): 47–53. doi:10.1001/jama.2009.1943. PMC 3712503. PMID 20051569.
  13. Gibbons RD, Hur K, Brown CH, Davis JM, Mann JJ (June 2012). "Benefits from antidepressants: synthesis of 6-week patient-level outcomes from double-blind placebo-controlled randomized trials of fluoxetine and venlafaxine". Archives of General Psychiatry. 69 (6): 572–9. doi:10.1001/archgenpsychiatry.2011.2044. PMC 3371295. PMID 22393205.
  14. Jakobsen JC, Katakam KK, Schou A, Hellmuth SG, Stallknecht SE, Leth-Møller K, Iversen M, Banke MB, Petersen IJ, Klingenberg SL, Krogh J, Ebert SE, Timm A, Lindschou J, Gluud C (February 2017). "Selective serotonin reuptake inhibitors versus placebo in patients with major depressive disorder. A systematic review with meta-analysis and Trial Sequential Analysis". BMC Psychiatry. 17 (1): 58. doi:10.1186/s12888-016-1173-2. PMC 5299662. PMID 28178949.
  15. "Fluoxetine Hydrochloride". The American Society of Health-System Pharmacists. Archived from the original on 8 December 2015. Retrieved 2 December 2015.
  16. شادلویی, فلورا (1994-12-10). "همراه کردن شناخت درمانی و دارودرمانی نگرشی نو در درمان نگهدارنده افسردگی". مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران. 1 (2): 93–94.
  17. "Practice Guideline for the Treatment of Patients With Major Depressive Disorder" (PDF) (Third ed.). American Psychiatric Association. October 2010.
  18. "Prozac Label" (PDF). FDA. 2014. Archived from the original (PDF) on 4 March 2016. Retrieved 5 April 2016.
  19. Geller DA, March J (January 2012). "Practice parameter for the assessment and treatment of children and adolescents with obsessive-compulsive disorder". Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry. 51 (1): 98–113. doi:10.1016/j.jaac.2011.09.019. PMID 22176943.
  20. "Prozac Label" (PDF). FDA. 2014. Archived from the original (PDF) on 4 March 2016. Retrieved 5 April 2016.
  21. Aigner M, Treasure J, Kaye W, Kasper S (September 2011). "World Federation of Societies of Biological Psychiatry (WFSBP) guidelines for the pharmacological treatment of eating disorders" (PDF). The World Journal of Biological Psychiatry. 12 (6): 400–43. doi:10.3109/15622975.2011.602720. ISSN 1814-1412. PMID 21961502. Archived from the original (PDF) on 1 August 2014.
  22. "Prozac Label" (PDF). FDA. 2014. Archived from the original (PDF) on 4 March 2016. Retrieved 5 April 2016.
  23. The Maudsley prescribing guidelines in psychiatry. West Sussex: Wiley-Blackwell. 2012. ISBN 978-0-470-97948-8.
  24. Perry, K. W.; Fuller, R. W. (1997). "Fluoxetine increases norepinephrine release in rat hypothalamus as measured by tissue levels of MHPG-SO4 and microdialysis in conscious rats". Journal of Neural Transmission. 104 (8–9): 953–66. doi:10.1007/BF01285563. PMID 9451727.
  25. Bymaster, Frank; Zhang, Wei; Carter, Petra; Shaw, Janice; Chernet, Eyassu; Phebus, Lee; Wong, David; Perry, Kenneth (2002). "Fluoxetine, but not other selective serotonin uptake inhibitors, increases norepinephrine and dopamine extracellular levels in prefrontal cortex via serotonin type 2C antagonism". Psychopharmacology. 160 (4): 353–61. doi:10.1007/s00213-001-0986-x. PMID 11919662.
  26. Wikipedia - English: Fluoxetine
  27. "Fluoxetine Hydrochloride". The American Society of Health-System Pharmacists. Archived from the original on 8 December 2015. Retrieved 2 December 2015.
  28. Clark MS, Jansen K, Bresnahan M (November 2013). "Clinical inquiry: How do antidepressants affect sexual function?". The Journal of Family Practice. 62 (11): 660–1. PMID 24288712.
  29. FDA. 2 May 2007. Antidepressant Use in Children, Adolescents, and Adults بایگانی‌شده در ۶ ژانویه ۲۰۱۶ توسط Wayback Machine
  30. "Antidepressants and Suicidality in Adults: Statistical Evaluation. (Presentation at Psychopharmacologic Drugs Advisory Committee; December 13, 2006)". Archived from the original on 27 September 2007. Retrieved 13 May 2007.
  31. "Clinical Review: Relationship Between Antidepressant Drugs and Suicidality in Adults" (PDF). Overview for December 13 Meeting of Psychopharmacologic Drugs Advisory Committee (PDAC). FDA. 17 November 2006. pp. 11–74. Archived from the original (PDF) on 16 March 2007. Retrieved 22 September 2007.
  32. "Statistical Evaluation of Suicidality in Adults Treated with Antidepressants" (PDF). Overview for December 13 Meeting of Psychopharmacologic Drugs Advisory Committee (PDAC). FDA. 17 November 2006. pp. 75–140. Archived from the original (PDF) on 16 March 2007. Retrieved 22 September 2007.
  33. Klein DF (April 2006). "The flawed basis for FDA post-marketing safety decisions: the example of anti-depressants and children". Neuropsychopharmacology. 31 (4): 689–99. doi:10.1038/sj.npp.1300996. PMID 16395296.
  34. «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۵ سپتامبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۴ سپتامبر ۲۰۱۹.
  35. Braitberg, George; Curry, Steven C (1995-08). "Seizure After Isolated Fluoxetine Overdose". Annals of Emergency Medicine. 26 (2): 234–237. doi:10.1016/s0196-0644(95)70157-5. ISSN 0196-0644. Check date values in: |date= (help)
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.