حشیش

حشیش یا چرس[1] (به انگلیسی: Hashish‎) ماده‌ای‌ست که از انگم گیاه شاه‌دانه به‌دست می‌آید.[2] تفاوت حشیش با ماری‌جوآنا در این است که ماری‌جوانا از برگ و گل خشک‌شدهٔ گیاه شاه‌دانه حاصل می‌شود.[2]

با ماری‌جوآنا اشتباه نشود.
یک تکه حشیش

معرفی

ترکیبات مؤثر در حشیش کمابیش همان ترکیبات سایر قسمت‌های گیاه شاهدانه با خلوص بالاتر است. برگ و جوانه این گیاه گراس نامیده می‌شود. روغنی که از صمغ شاهدانه تهیه می‌شود، نوع خالصی از ماده سایکواکتیو تی‌اچ‌سی محسوب می‌شود که از شاهدانه به دست می‌آید. تأثیر حشیش، ناشی از تتراهیدروکانابینول (THC) است که یک انتئوژن به‌شمار می‌رود.

روش‌های گوناگونی برای مصرف حشیش وجود دارد. کشیدن حشیش با استفاده از چپق، قرار دادن بر روی قاشق داغ، به روش چلم و شایع‌تر از همه به صورت سیگاری در ترکیب با تنباکو یا گراس است. در کشور افغانستان نوعی مخلوط نوشیدنی از مواد مختلف و روغن شاهدانه ماده می‌سازند و مصرف می‌کنند که تأثیرات متفاوت از مصرف تدخینی است و از مدت اثر بیشتری برخوردار است.

بزرگ‌ترین مراکز تولید حشیش در جهان، کشورهای افغانستان مراکش و پاراگوئه هستند و استرالیا، ایالات متحده آمریکا و کانادا هم بیشترین تعداد مصرف‌کنندگان حشیش و گراس را در خود جای داده‌اند.[3]

نام‌های دیگر
  • اصطلاحات عامیانه (به جای حشیش): بنگ، سیگاری، پنیر
  • بنگ: به سرشاخه‌های گل‌دار یا به‌میوه‌نشسته و خشک‌شده بوته شاهدانه هم می‌گویند.
  • چرس: حشیشی که از رزین آماده شده از سرشاخه‌های گل‌دار و به میوه نشسته گیاه بالغ شاهدانه تهیه می‌شود و از انواع دیگر آن مرغوب‌تر است.[1]

تاریخچه

حشیش در سده‌های میانه در جهان اسلام در ابعاد وسیعی مورد مصرف بود. کشیدن حشیش احتمالاً قبل از آشنایی با توتون رایج شده‌است. یافته‌های باستان‌شناسانه در اتیوپی استعمال حشیش به وسیله قلیان در سده چهاردهم میلادی را نشان می‌دهد. البته سابقه مصرف دارویی حشیش در شرق مدیترانه به اواخر هزاره دوم پیش از میلاد بازمی‌گردد. حشیش در این دوران به عنوان دارویی برای آسان ساختن زایمان مورد استفاده بود. بقایای تتراهیدروکانبینول در گورستانی متعلق به سده چهارم میلادی در نزدیکی اورشلیم پیدا شده‌است. حشیش و سایر داروهای مخدر در جوامع مسلمان، جایگزینی برای مشروبات الکلی بودند که در قرآن ممنوع اعلام شده‌بود.[4]

حشیش در ایران باستان

منگ یا بنگ (هندی: भांग‎، bʱa:ŋɡ) مادهٔ مخدری بوده‌است که در ایران باستان در پزشکی و نیز در مراسم مذهبی مورد استفاده قرار می‌گرفته‌است. در اوستا این واژه به صورت بنگهه و در زبان سانسکریت بهنگا و در زبان پهلوی به منگ برگردانیده شده‌است. در وندیداد آمده، کسی کنیزی را آبستن کرد و آن مرد گفت چارهٔ کار را از پیرزنی بپرسید و آن زن نیز برای تباه کردن بچه، برای او منگ یا داروی دیگر آورد. هم مرد و هم کنیز و هم پیرزن گناهکار هستند. در بندهشن، منگ داروئی است که نخستین جانور سودمند پیش از آنکه گرفتار خشم اهریمن گردد بوسیلهٔ آن نابود گردید. در ارداویراف‌نامه آمده که به ارداویراف مقدس برای سیر در جهان دیگر، موبدان می ومنگ دادند و او سیر خود را در جهان دیگر آغاز کرد و پس از بازگشت گزارش خود را به همکیشان داد.[5]

در افغانستان

۲۲۴ هزار هکتار از مساحت ۶۴ میلیون هکتاری افغانستان زیر کشت چرس است. همچنین چرس یکی از اصلی‌ترین منابع تأمین درآمد برای گروه‌های مسلح این کشور مانند طالبان است.

جزای قاچاق چرس در قانون مبارزه با مواد مخدر افغانستان:

  • اگر کسی کمتر از ۱۰ گرم چرس انتقال بدهد کمتر از یک ماه زندانی می‌شود
  • اگر بین ۱۰ تا ۱۰۰ گرم انتقال بدهد، یک تا دو ماه زندان می‌رود
  • انتقال بین ۱۰۰ تا ۵۰۰ گرم چرس، دو تا سه ماه زندان دارد
  • برای انتقال ۵۰۰ گرم تا پنج کیلوگرم چرس شش ماه تا یک سال زندان پیش‌بینی شده‌است
  • انتقال بیش از پنجاه کیلوگرم چرس جزء جرایم سنگین است.

در افغانستان نهادهای متعددی از جمله اداره پلیس مبارزه با مواد مخدر از بخش معاونیت وزارت امور داخله برای مبارزه با مواد مخدر فعالیت می‌کنند. این اداره می‌گوید دلیل اصلی مروج بودن استفاده و قاچاق چرس در افغانستان جزای سبکی است که در برابر آن پیش‌بینی شده‌است. همچنین اگر کسی به خاطر انتقال و قاچاق چرس بازداشت شود، زود رها می‌شود.[6]

تأثیرات

هنگامی که دود حشیش از طریق شش‌ها وارد بدن می‌شود اجزای آن به سرعت وارد جریان خون شده و به سمت مغز و سایر قسمت‌های بدن هدایت می‌شوند. احساس نشئگی و لذتی که از مصرف حشیش به فرد دست می‌دهد ناشی از چسبیدن عناصر تشکیل دهنده آن به گیرنده‌های کانابینویید در مغز می‌باشد. اکثر این گیرنده‌های عصبی در قسمتی از مغز قرار دارند که به‌طور مستقیم در احساس لذت، حافظه، تمرکز، احساسات و درک از زمان نقش دارند و بنابراین تأثیرات مصرف حشیش نیز باعث تحریک یا اختلال در این قسمت‌ها می‌شود. علاوه بر قسمت‌های فوق، اجزای تشکیل دهنده حشیش، چشم‌ها، گوش‌ها، پوست و معده را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهند.

اثر بر سلامت

مطالعات و تحقیقات نشان می‌دهد که رشد طبیعی یک جنین به وسیله مصرف مرتب حشیش یا ماری جوانا به وسیله مادر در دوران بارداری می‌تواند به‌طور جدی آسیب ببیند. آزمایش بر روی حیوانات نشان داد که نوزادان حیوانات آزمایشگاهی که در دوران بارداری تحت مصرف این ماده قرار گرفته بودند، دارای برخی از ناهنجاری‌ها و رفتار غیرعادی بودند.

جستارهای وابسته

پانویس
  1. «دلایل علاقهٔ جوانان به مصرف چرس». روزنامه صبح کابل. ۲۰۱۹-۰۸-۲۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۰-۲۸.
  2. Erowid. 2006. Cannabis Basics. Retrieved on 25 February 2007
  3. «لشکر نشئگان، ارتش‌های جهان را شکست داد»، بی‌بی‌سی فارسی، ۱۳ خرداد ۱۳۹۰
  4. Jordan Goodman, Paul E. Lovejoy, Andrew Sherratt, Consuming habits, Routledge, 2007, Page 21
  5. اساطیر و فرهنگ ایران در نوشته‌های پهلوی. ص ۶۲۲
  6. چرس؛ اعتیاد شاه و گدای افغان بی‌بی‌سی فارسی، ۱۶ مرداد ۱۳۹۰
  7. "NEJM Journal Watch: Summaries of and commentary on original medical and scientific articles from key medical journals". NEJM Journal Watch. 2018-06-22. Retrieved 2019-03-16.

منابع
  • عفیفی، رحیم. اساطیر و فرهنگ ایران در نوشته‌های پهلوی. چاپ اول. تهران: انتشارات توس ۱۳۷۴
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.