سیر
سیر (نام علمی: Allium sativum) گیاهی است از راسته مارچوبهسانان (Asparagales) از تیره نرگسیان و زیر تیره پیازیان (Alliaceae) و سرده سیر (Allium).
سیر | |
---|---|
گیاه سیر | |
آرایهشناسی | |
فرمانرو: | گیاهان |
شاخه: | نهاندانگان |
رده: | تکلپهایها |
راسته: | مارچوبهسانان |
تیره: | نرگسیان |
زیرخانواده: | پیازیان |
سرده: | سیرها |
گونه: | سیر |
نام علمی | |
Allium sativum .L | |
گیاهشناسی
سیر گیاهی است علفی و دائمی که ساقه آن تا ارتفاع ۴۰ سانتیمتر نیز میرسد. قسمت زیر زمینی آن متورم و مرکب از ۵ تا ۱۲ قطعه و محصور در غشا های نازک و ظریف برنگ خاکستری مایل به سفید میباشد. برگهای آن باریک و نواری شکل به رنگ سبز تیره و گلهای آن کوچک و صورتی رنگ که به صورت یک چتر در انتهای ساقه ظاهر میشود.
سیر و پیاز رابطهای نزدیک با هم دارند. بهطور کلی ۲ نوع سیر وجود دارد.
- سیر آمریکایی بنام Greole نامیده میشود. این نوع سیر دارای پوست سفید بوده و از انواع دیگر قوی تر است.
- سیر تاهیتی که از بقیه درشت تر است و گاهی قطر آن به ۸ سانتیمتر میرسد.
تاریخچه
به دستور خوفو، یکی از پادشاهان سلسله چهارم مصر باستان، یک پر سیر را روی بلندترین هرم جیزه حکاکی کردند. از این بیان چنین برمی آید که مصریان به سیر جنبه الوهیت میدادند. سنگ نوشتهای که بر یکی از سنگهای اهرام مصر دربارهٔ خواص طبی و درمانی سیر باقیمانده آشکار میکند که هر روز صبح به کارگرانی که در بنای هرم کار میکردند یک پر سیر میخوراندند تا آنها در مقابل بیماری مصون مانده و به آنها برای ساختن چنین بنای عظیم و بلندی، دل و جرأت بخشد.
یونانیها، بر خلاف مصریان هر که را که بوی سیر میداد از معابد بیرون میانداختند. با این وجود عجیب این است که پهلوانان یونانی پیش از مسابقات المپیک یک دوره طولانی سیر مصرف میکردند.
یهودیان و یونانیان و رومیان سیر را مثل نوشدارو میدانستند و مورد مصرف قرار میدادند و جالب توجهاست بدانیم که نزد مردم چین که مقدار زیادی سیر مصرف میکنند موارد سرطانی بسیار کم دیده شدهاست. بر اساس نوشتار تاریخنویس یونانی، هرودوت، نخستین شورش تاریخ بشر توسط کارگران معبد خوفو بخاطر قطع شدن جیره سیر آنها به وقوع پیوستهاست.[1]
خواص غذایی و دارو شناختی
Nutritional value per ۱۰۰ گرم (۳٫۵ اونس) | |
---|---|
انرژی مواد خوراکی | ۶۲۳ کیلوژول (۱۴۹ کیلوکالری) |
33.06 g | |
شکرها | 1 g |
فیبر غذایی | 2.1 g |
0.5 g | |
6.36 g | |
ویتامینها | مقدار %DV† |
ویتامین ب۱ | 17% 0.2 mg |
ویتامین ب۲ | 9% 0.11 mg |
ویتامین ب۳ | 5% 0.7 mg |
پانتوتنیک اسید | 12% 0.596 mg |
ویتامین ب۶ | 95% 1.2350 mg |
اسید فولیک | 1% 3 μg |
کولین | 5% 23.2 mg |
ویتامین ث | 38% 31.2 mg |
مواد مغذی معدنی | مقدار %DV† |
Calcium | 18% 181 mg |
Iron | 13% 1.7 mg |
Magnesium | 7% 25 mg |
منگنز | 80% 1.672 mg |
فسفر | 22% 153 mg |
Potassium | 9% 401 mg |
Sodium | 1% 17 mg |
روی | 12% 1.16 mg |
سایر مواد تشکیلدهنده | مقدار |
آب | 59 g |
selenium | ۱۴٫۲ μg |
| |
†Percentages are roughly approximated using US recommendations for adults. Source: USDA Nutrient Database |
سیر سرشار از فولیک اسید، ویتامین C، کلسیم، آهن، منیزیم، پتاسیم و مقدار کمی روی و ویتامینهای ب۱ ب۲ و ب۳ است.
سیر یک آنتیبیوتیک طبیعی، ضد قارچ و ضد ویروس قوی است. در ميان فرآورده هاي مختلف سير، اسانس سير داراي عملکرد ضد میکروبی قوی تری است به طوری که نسبت به پودر سیر و سیر تازه به ترتیب ۲۰۰ و ۹۰۰ برابر اثرات ضد میکروبی قوی تری دارد، به علاوه استفاده از اسانس و عصاره سیر در صنایع غذایی از سوی موسسه غذا و داروی ایالات متحده آمریکا ایمن معرفی شده است[2]. سیر حاوی پتاسیم و ژرمانیوم است، که موجب بهبود سلامتی میشوند؛ ژرمانیوم میتواند یونهای مثبت را خنثی نماید و با تسهیل جریان خون سبب افزایش سطح انرژی بدن و رفع دردها و کوفتگیها در بدن شود. بهطور طبیعی تمامی سلولهای بدن انسان دارای ژرمانیوم میباشند.
مهمترین خواص سیر مربوط به آلیسین میباشد، آلیسین یک ترکیب روغنی، و با رنگ زرد روشن میباشد که عطر خاص سیر را به وجود میآورد. به آلیسین روغن سیر هم گفته میشود.
برخی از خواص سیر
- عفونتهای تنفسی را درمان میکند.
- برای تسکین دندان درد، سیر خام را روزی چند بار روی لثه و دندان بمالید.
- سیر له شده را روی زگیل قرار دهید تا از بین برود.
- برای درمان سینوزیت، چند حبه سیر له شده را در کره تفت دهید و با نان میل کنید.
- یک حبه سیر را ریز خرد کنید و با کمی آب میل کنید تا نفخ، یبوست و درد معده برطرف شود.
- سایر مصارف سیر شامل استفاده از آن برای درمان تب، سرفه، سردرد، شکم درد، احتقان سینوسی، نقرس، روماتیسم، هموروئید، آسم، برونشیت، تنگی نفس، فشار خون بالا، کلسترول و تری گلیسرید بالا، قند خون پایین، قند خون بالا و جای گزیدگی مار استفاده میشود. همچنین از سیر برای مبارزه با استرس و خستگی و حفظ سلامت کبد نیز استفاده میگردد.
- مالیدن سیر بر روی گل مژه و جوش پلک چشم باعث برطرف شدن آنها میشود.
- سیر از جمله سبزیجاتی است که باعث پیشگیری از بسیاری از سرطانها میشود. مانع از بروز سرطان روده بزرگ، سینه، معده، پروستات و مثانه میشود.
- برای افرادی که مبتلا به پرکاری تیروئید هستند، مفید است زیرا یک منبع سرشار از ید است.
- سیر برای رشد مو و ریش و سبیل بسیار مفید است سیر فولیکول مو را برای ضخیم شدن تحریک میکند روزانه یک حبه سیر را رنده کنید و بر آنجایی که میخواهید مو در بیاورد بمالید سیر همچنین ریشه مو را تقویت میکند.
صادرات سیر
کشور | تولید
(میلیون تن) |
---|---|
چین | ۲۲٫۲ |
هند | ۱٫۷ |
بنگلادش | ۰٫۴ |
مصر | ۰٫۳ |
کره جنوبی | ۰٫۳ |
روسیه | ۰٫۳ |
World | ۲۸٫۲ |
May include official, semi-official or estimated data |
سالانه حجم زیادی از سیر ایران به سایر کشورها از جمله روسیه، ترکمنستان، آذربایجان، اوکراین و عراق صادر میشود. به عنوان مثال در ۷ ماههٔ اول سال ۱۳۹۵ خورشیدی، بیش از ۲۶۰۰ تن سیر از ایران صادر شدهاست. ارزش این میزان از صادرات حدود ۲٫۲ میلیون دلار آمریکا است.[4]
پانویس
- تاریخچه بکار بردن سیر
- افشین آخوندزاده بستی و همکاران (۱۳۹۳). «مطالعه اثر غلظت هاي مختلف اسانس سير بر روي منحني رشد و ميزان توکسين TDH توليدي توسط ويبريو پاراهموليتيکوس». نشریه گیاهان دارویی.
- "Garlic production in 2017: Crops/World Regions/Production Quantity (from pick lists)". Food and Agriculture Organization of the United Nations, Statistics Division (FAOSTAT). 2019. Retrieved 20 December 2019.
- «صادرات سیر به روسیه». باشگاه خبرنگاران جوان. ۲۰ دی ۱۳۹۵.
منابع
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ سیر موجود است. |
- Basic & Clinical Pharmacology - Bertram G.Katzung eighth edition McGrawHill ۲۰۰۱