نارنج

نارنج نام درخت و میوه ای ست از زیرردهٔ رُزمانندها^*، راستهٔ ناترک‌سانان^*، تیره سدابیان^*و از جنس مرکبات^*.

نارنج
آرایه‌شناسی
فرمانرو:	گیاهان
دسته:	گیاهان گلدار
رده:	دولپه‌ای‌ها
زیررده:	رزمانندها
راسته:	ناترک‌سانان
تیره:	ترشیجات
سرده:	مرکبات
گونه:	C. aurantium
نام علمی
Citrus aurantium لینه

از آب نارنج برای خوشبو کردن و بهبود طعم غذا استفاده می‌شود و در صنعت عطرسازی و شامپوسازی هم کاربرد دارد. شکوفه‌های آن یکی از معطرترین گلهاست که آن مربای بهار نارنج و همچنین عرق نارنج در طب سنتی ایران کاربرد دارد. در درمان ناراحتی‌های معده از مربای آن استفاده می‌شود. درخت نارنج مادر مرکبات است و پایه بسیار خوبی جهت پیوند شاخه‌های نارنگی یا پرتقال است. فشار خون و ضربان قلب را زیاد می‌کند و این میوه بسیار ترش است و خوردن زیاد آن باعث فشار خون پایین می‌شود.

نارنج میوه ای ست که در ایران خصوصاً در ساری ، بابل و شیراز به فراوانی تولید می‌شود و محصولات جانبی متعددی نیز دارد. نارنج میوه درختی بزرگ و زیباست با برگهایی بزرگتر و خوشبوتر از برگ‌های درخت لیمو. شکوفه‌های آن که بسیار خوشبو است بهارنارنج نامیده می‌شود. در بعضی مناطق در تمام فصول سال می‌توان میوه نارنج را بر روی درخت دید. در حالیکه هنوز میوه سال گذشته بر درخت است میوه‌های جدید هم در حال رسیدن هستند. شکوفه نارنج (بهار نارنج) طبیعت (مزاج) = گرم و خشک، بوییدن آن شادی آور، تقویت‌کننده مغز و از بین برنده آبریزش بینی (زکام) است. از این شکوفه‌ها مربای لذیذی تهیه می‌شود که خواص مفید شکوفه را دارد. اگر یک قاشق مرباخوری از گل شکوفه خشک نارنج را به یک فنجان آب جوش اضافه کنید و درفنجان را ببندید بعد از ۱۰ دقیقه نوشیدنی بسیار خوشبو و نشاط آوری آماده می‌شود.

عرق بهار نارنج

عرقی که از شکوفه‌های نارنج تهیه می‌شود عرق بهار نارنج نامیده می‌شود که طبیعت آن هم گرم و خشک است. این عرق، نشاط آور، تقویت‌کننده مغز، بازکننده گرفتگی مجاری بینی، از بین برنده ترشحات سینوس‌ها و دستگاه تنفس است. در از بین بردن بعضی از انواع تپش قلب مفید است. به علاوه در رفع دردهای ناشی از گیرافتادن باد در روده بزرگ هم مفید است. ناشتا خوردن آن در درمان اسهالهای رطوبی (اسهالهای ناشی از افزایش رطوبت دستگاه گوارش) مفید است.

استفاده غیرخوراکی عرق بهارنارنج

زیاد بوئیدن آن بی خوابی ایجاد می‌کند. از این خاصیت می‌توان در مواقع نیاز به رفع خواب آلودگی استفاده کرد. اگر نگران خواب آلودگی در کلاس درس یا جلسه امتحان هستید یک شیشه کوچک از عطر بهارنارنج را همراه خود داشته باشید و در صورت خواب آلودگی آن را ببویید. گلاب مصلح (اصلاح‌کننده ضرر) بهار نارنج است. )

پوست نارنج

پوست این میوه هم سرشار از خاصیت است. طبیعت (مزاج) پوست نارنج، گرم و خشک است. بوییدن پوست و برگ نارنج هم نشاط‌آور است. از خلال پوست نارنج هم می‌توان مانند خلال پوست پرتقال مربا تهیه کرد و هم با خیساندن آن در سرکه، ترشی ساخت. مربا و ترشی پوست نارنج تقویت‌کننده معده‌است. مصرف حدود چهار گرم از پوست خشک نارنج حالت تهوع و استفراغ را دفع می‌کند و انگلهای دستگاه گوارش را خارج می‌کند.

کاربرد

• به جای نفتالین که بدبوست می‌توانید از پوست و شکوفه‌های خشک نارنج برای جلوگیری از آسیب دیدن لباس‌ها توسط حشرات استفاده کنید.
• اگر نارنج به صورت کامل همراه با پوست و دانه با حرارت کم همراه با کمی آب پخته شود تا اجزایش از هم جدا شوند و روی پوست و مو مالیده شود یک نرم‌کننده بسیار مفید برای پوست و مو و ازبین برنده خارش است.
• رب نارنج هم خواص میوه نارنج را دارد.
• نرم‌کننده پوست و مو

میوه نارنج

این میوه بسیار ترش و طبیعت سرد و خشک دارد. طبق اصول طب سنتی، ترشی‌ها همه به عصب‌ها ضرر می‌رسانند. از بین ترش مزه‌ها، نارنج کمترین ضرر را به عصب‌ها می‌رساند. خوردن آب نارنج همراه با شکر، صفرای زیادی را از بدن خارج می‌کند.

نارنج جد پرتقال

سال‌ها پیش نارنج توسط جادهٔ ابریشم از ایران به چین فرستاده شد. چینی‌ها با پیوند ان نوع شیرین تری را تولید کردند؛ که صد سال بعد توسط پرتغالی‌ها به ایران فرستاده شد. این نوع شیرین تر پرتقال بود. در واقع نارنج جد پرتقال است.

پانویس

1. ^ Rosidae
2. ^ Sapindales
3. ^ Rutaceae
4. ^ Citrus

منابع

Wikipedia contributors, "Bitter orange," Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Bitter_orange&oldid=183880606 (accessed January 15, 2۰۰۸).