گشنیز
گشنیز نوعی سبزی با نام علمی «Coriandrum sativum» است. این گیاه بومی در جنوب غرب آسیا و شمال آفریقا است و ارتفاع آن تا نیم متر هم می‌رسد. اغلب گشنیز تولیدی ایران که حدوداً ۶۵ درصد کل کشور است، در شهرستان نهاوند استانِ همدان و بقیه در شهرستان‌هایی نظیر اقلید برداشت می‌شود.
| گشنیز | |
|---|---|
 | |
| آرایه‌شناسی | |
| فرمانرو: | گیاهان |
| (طبقه‌بندی‌نشده): | گیاهان گلدار |
| (طبقه‌بندی‌نشده): | دولپه‌ای‌های نو |
| (طبقه‌بندی‌نشده): | آستریدها |
| راسته: | کرفس‌سانان |
| تیره: | چتریان |
| سرده: | Coriandrum |
| گونه: | C. sativum |
| نام علمی | |
| Coriandrum sativum | |
کاربرد
برگ و ساقه
در ایران از برگ و ساقه گشنیز به عنوان سبزیجات خوردنی استفاده می‌شود.
دانه
در هند، از تخم گشنیز به عنوان یکی از ادویه‌جات مهم استفاده می‌گردد. تخم گشنیز ادویه‌ای است که عطر قوی دارد و از آن در آشپزی ایرانی استفاده می‌شود. در طب سنّتی نیز از آن استفاده می‌کنند. در ایران از تخمِ گشنیز برای تصفیهٔ خون و استفاده در شیرینی‌جات خانگی بهره می‌برند.از آن برای صنعت عطر سازی هم کاربرد بسیاردارد
ریشه
ریشه گشنیز در آشپزی به‌ویژه آشپزی تایلند استفاده می‌شود.
کاربردهای دارویی
این گیاه در کاهش اضطراب و بی‌خوابی استفاده می‌شود. اثر ادرارآوری این گیاه در انسان، باعث کاهش فشار خون، دفع سنگ‌های کلیه و مثانه، رفع تجمع آب در بافتها (اِدم) می‌گردد.
ارزش غذایی
| مواد مغذی در هر ۱۰۰ گرم (۳٫۵ اونس) | |
|---|---|
| انرژی | ۹۵ کیلوژول (۲۳ کیلوکالری) |
| کربوهیدرات‌ها | ۳٫۶۷ g |
| قندها | ۰٫۸۷ |
| فیبر | ۲٫۸ g |
| چربی | ۰٫۵۲ g |
| پروتئین | ۲٫۱۳ g |
| آب | ۹۲٫۲۱ g |
| ویتامین آی معادل | ۳۳۷ میکروگرم (۳۷٪) |
| - بتاکاروتن | ۳۹۳۰ میکروگرم (۳۶٪) |
| - لوتئین و زآکسانتین | ۸۶۵ μg |
| ویتامین ب۱ (تیامین) | ۰٫۰۶۷ میلی‌گرم (۵٪) |
| ویتامین ب۲ (ریبوفلاوین) | ۰٫۱۶۲ میلی‌گرم (۱۱٪) |
| ویتامین ب۳ (نیاسین) | ۱٫۱۱۴ میلی‌گرم (۷٪) |
| پانتوتنیک اسید (ویتامین ب۵) | ۰٫۵۷ میلی‌گرم (۱۱٪) |
| ویتامین ب۶ | ۰٫۱۴۹ میلی‌گرم (۱۱٪) |
| اسید فولیک (ویتامین ب۹) | ۶۲ میکروگرم (۱۶٪) |
| ویتامین C | ۲۷ میلی‌گرم (۴۵٪) |
| ویتامین E | ۲٫۵ میلی‌گرم (۱۷٪) |
| ویتامین K | ۳۱۰ میکروگرم (۲۹۵٪) |
| کلسیم | ۶۷ میلی‌گرم (۷٪) |
| آهن | ۱٫۷۷ میلی‌گرم (۱۴٪) |
| منیزیم | ۲۶ میلی‌گرم (۷٪) |
| منگنز | ۰٫۴۲۶ میلی‌گرم (۲۱٪) |
| فسفر | ۴۸ میلی‌گرم (۷٪) |
| پتاسیم | ۵۲۱ میلی‌گرم (۱۱٪) |
| سدیم | ۴۶ میلی‌گرم (۲٪) |
| روی | ۰٫۵ میلی‌گرم (۵٪) |
| Link to USDA Database entry درصدها نسبی‌اند منبع: پایگاه اطلاعاتی مواد غذایی آمریکا | |
منابع
 |
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ گشنیز موجود است. |
- میر حیدر، حسین(۱۳۷۲)، معارف گیاهی، انتشارات دفتر نشر فرهنگ اسلامی - تهران، چاپ اول.
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Coriander». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی.
Հայկական խոհանոց | |||||||||||||
| مواد لازم |
| ||||||||||||
| نانها | |||||||||||||
| سوپها | |||||||||||||
| پیش غذاها و سالادها |
| ||||||||||||
| غذاهای اصلی |
| ||||||||||||
| گوشت کبابی | |||||||||||||
| نوشیدنیها |
| ||||||||||||
| دسرها |
| ||||||||||||
| لوازم | |||||||||||||
| آشپزیهای مرتبط |
| ||||||||||||
| |||||||||||||
