نان لواش

نان لواش (ارمنی: լավաշ‎; زبان ترکی آذربایجانی و ترکی استانبولی: lavaş‎; کردی: nanê loş; گرجی: ლავაში‎) نان نازک تردی است به ضخامت حدود سه میلی‌متر که از خمیر فطیر یا خمیر «کم ورآمده» پخته می‌شود. این نان را نان تنوری هم می‌گویند. نانی را که از همان خمیر ساخته شده ولی بسیار نازک باشد، نان خانگی می‌نامند که پس از پخت بسیار نازک می‌شود.

لواش
نانوایی لواش در ایروان
نوعنان صاف
ترکیبات اصلیآرد، آب، نمک
فرهنگ پخت نان لواش
میراث فرهنگی و معنوی بشر
جزئیات
اطلاعات یونسکو
کد۰۱۱۸۱

این نان را در ایران لواش و در جمهوری ارمنستان لاواش می‌نامند. در گرجستان آن را «سومخوری لواشی» یعنی لواش ارمنی می‌خوانند.

دربارهٔ ریشه و اصلیت آن، دانشنامهٔ خوراک کلیمی می‌نویسد که اصل آن از خاورمیانه از ایران بوده‌است.[1] برخی اصل آن را سومری دانسته‌اند.[2]

ثبت به‌عنوان میراث فرهنگی و معنوی یونسکو
نوشتار اصلی: ادعاهای دیگران دربارهٔ میراث فرهنگی و معنوی ایران

لواش یک واژه ارمنی است و خاستگاه این نان نیز متعلق به ارمنستان است و این کشور نیز نان لواش را به‌عنوان میراث فرهنگی و معنوی کشورش در یونسکو ثبت کرد و ایران درخواست میراث مشترک داد.[3][4]

نان لواش با نام لَواش، لِواش و لَباش در بیشتر نقاط ایران شهرت دارد و پخته می‌شود که از نان‌های سنتی کهن ایرانیان است، و ارمنستان هم یکی از حوزه‌های تأثیرپذیر از فرهنگ ایران بوده که سنت لواش‌پزی را از ایران وام گرفته‌است. بنا بر منابع اطلاعات کتبی، دست‌کم ۸۰۰ سال است که فقط از رواج و شهرت عام آن در ایران می‌گذرد.[5]

سایر کاربری‌ها

نان لواش خانگی و ساجیِ قزوین از گذشته‌های دور در همهٔ خانه‌ها پخته می‌شده و شهرت بسزایی داشته‌است.[6]

اشعاری دربارهٔ نان لواش
  • مولوی:گر عُمَرنامی تو اندر شهر کاش -کس بِنَفْروشد به صد دانگت لواش
  • نزاری بیرجندی: پوزِ خود را لویشه کردستمتا طمع بگْسلد ز قرصِ لواش
  • یحیی کاشی: وآنگهی بر صف لواش زندیاعلی گوید و بر آش زند

منابع
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ نان لواش موجود است.
  1. Gil Marks (2010). Encyclopedia of Jewish Food. John Wiley and Sons. p. 355.
  2. «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ آوریل ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۹ اوت ۲۰۱۵.
  3. «Lavash, the preparation, meaning and appearance of traditional bread as an expression of culture in Armenia». UNESCO. دریافت‌شده در ۱۸ سپتامبر ۲۰۱۷.
  4. «ثبت میراث ایرانی به نام دیگری». خبرگزاری جمهوری اسلامی. دریافت‌شده در ۶ اسفند ۱۳۹۲.
  5. http://isna.ir/fa/news/92110503095/نگذارید-سنگک-و-لواش-به-نام-دیگران-شود
  6. نان لواش قزوین
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.