حاجی بادام
حاجی بادام نوعی شیرینی محلی است که در برخی شهرهای مرکزی ایران(مثل نایین) به ویژه یزد تولید می‌شود. این شیرینی به دلیل وجود جوز و آرد نخودچی ارزش خوراکی خوبی دارد. جوز به دلیل دارا بودن آلکالوئیدهای خاص تسکین دهندهٔ دردهای مفصلی و روماتیسمی است.
نام
دربارهٔ وجه تسمیه حاج بادام دو روایت وجود دارد. همان‌طور که مسلم است کلمه بادام به علت وجود بادام در این شیرینی استفاده می‌شود اما وجود کلمه حاج چه معنی دارد؟
روایت اول دربارهٔ نام شیرینی حاج بادام این است که: یکی از نوادگان حاج خلیفه علی رهبر در مصاحبه‌ای در روزنامه سرمایه دربارهٔ نام شیرینی حاج بادام اینطور بیان می‌کند که وقتی حاج خلیفه به سفر حج مشرف می‌شود، مقداری خوراکی برای توشه راه از یزد با خود می‌برد که یکی از این خوراکی‌ها شیرینی بادامی بوده‌است، وقتی حاج خلیفه از سفر حج بازمی‌گردد متوجه می‌شود که مقداری شیرینی بادامی در جیب‌شان باقی مانده‌است و اصطلاحاً می‌گویند این شیرینی‌ها نیز حاجی شده‌اند.
در باب روایت دوم دکتر علی شرقی پژوهشگر یزدی می‌گوید: احتمال آن وجود دارد که کلمه حاج از کلمه ترکی آجی به معنی تلخ آمده باشد و چون در گویش یزدی آجی شبیه به حاجی تلفظ می‌شود، به مرور آجی بادام یا شیرینی بادام تلخ به حاجی بادام تغییر کرده‌است. در آخر باید گفت حاج بادامی جدا از طعم منحصر به فرد آن به علت وجود بادام، آرد نخودچی (در دستور تهیه کاشانی) و جوز هندی دارای ارزش غذایی بسیاری است
ترکیبات
مغز بادام، پودر قند، آرد گندم، شکرآسیاب شده، آرد نخود چی، تخم مرغ مایع پاستوریزه، هل، جوز هندی از ترکیبات حاجی بادام هستند.
منابع
https://web.archive.org/web/20101031095146/http://eshiraz.ir/main/fa/esFood,000062
 |
کتاب آشپزی ویکی‌کتاب یک دستور آشپزی در این رابطه دارد: |
سوغات‌ها و سنت‌های شیراز | ||
|---|---|---|
| شیرینی‌ها |
|  |
| غذاها | ||
| دیگر خوراکی‌ها | ||
| صنایع دستی | ||
| آداب و رسوم | ||