دسر
دسر که در فرهنگهای آشپزی کشورهای سراسر جهان (گاهی به آن پیغذا یا پس غذا[1] نیز میگویند) که معمولاً در پایان یک وعدهٔ غذایی مصرف میشود- بهطور معمول جزو مواد غذایی شیرین میباشد. واژهٔ دسر از واژه فرانسوی کهن " desservir " به معنی جمع کردن روی میز گرفته شدهاست. دسرهای مشترک غربی عبارت ان از: " کیک، کلوچه، میوه، ژله، بستنی، فالوده، پودینگ، ماست، بیسکویت، شیرینی، پایها و آبنباتها " تنوع دسرها را میتوان در سراسر جهان یافت. از جمله روسیه که در هنگام صبحانه از دسرهای بسیار متنوعی استفاده میکنند.
در برخی کشورها برای مصرف کردن دسر از قاشق مخصوصی استفاده میکنند که اندازهٔ آن بین اندازهٔ یک قاشق چا ی خوری و یک قاشق معمولی است. به گفته هرودوت مورخ یونانی، ایرانیان نخستین مردمانی بودند که بعد از خوراک اصلی، خوراکی های شیرین میخوردند.
تاریخچه
اولین دسرها آبنباتهایی بودند که از خرمای خشک و موم کندوی زنبور عسل ساخته شده بودند. قرون وسطی، زمانی که شکر برای اولین بار به صورت کلی تولید شد، مردم از طعم شیرینیها لذت میبردند و شیرینی چیز جدیدی به حساب میآمد. اما چون شکر بسیار گران بود فقط افراد ثروتمند از شیرینیها و دسرها بهرهمند بودند.
ریشهٔ اولین دسرها ی محبوب، مانند بستنیهای منجمد شده، به قرون وسطی بر میگردد زمانی که خانوادهٔ سلطنتی درخواست یخ تازهٔ طعم دار شده با عسل یا شربت میوه را کردند.
ریشهشناسی
کلمهٔ " دسر " بیشتر در کشورهایی مانند آمریکا، کانادا، استرالیا، نیوزلند و ایرلند استفاده میشود. در حالی کلمهٔ " پودینگ " بیشتر در کشورهایی مانند انگلستان و کشورهای مشترکالمنافع با انگلستان استفاده میشود. کشورهایی مانند " هند ". کلمهٔ " پودینگ " بیشتر در خانوادههای سطح بالا یا متوسط استفاده میشود.
ارزش غذایی
کسانی که میخواهند از وزن خود بکاهند بهتر است بعضی دسرها را وارد برنامهٔ غذایی خود کنند. بعضی دسرها مانند ماست به دلیل کالری کم و انواع پروتیین بسیار مفید هستند و مصرف آنها میتواند باعث کاهش وزن شود.
منابع
- پیغذا واژه مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی به جای dessert در انگلیسی است. «فرهنگ واژههای مصوّب فرهنگستان: 1376 تا 1385، بخش لاتین». فرهنگستان زبان و ادب فارسی. ص. ۶۷. بایگانیشده از اصلی در ۱۲ مه ۲۰۱۲. دریافتشده در ۲ فوریه ۲۰۱۲.