بستنی
بستنی گونهای دسر منجمد و مزهدار است که باید شامل حداقل ۱۰٪ چربی شیر باشد. مقدار این چربی میتواند از ۱۰ تا ۱۶ درصد تغییر یابد که بیشتر بستنیها دارای ۱۴٪ چربی شیر هستند،[1] همچنین بستنی میتواند شامل دیگر گونههای لبنیات مانند خامه باشد که به همراه مواد شیرینکننده و طعمدهنده تهیه میشود. نخستین کارخانه صنعتی بستنیسازی جهان در سال ۱۸۵۱ در مریلند، کار خود را آغاز نمود.[2] بستنی معروفترین دسر در جهان است.
![]() | |
وعده | دسر |
---|---|
دمای سرو | خیلی سرد |
ترکیبات اصلی | شیر، خامه، شیرین کننده |
انواع | جلاتو، کاستارد یخ زده |

تاریخچه بستنی
سرچشمه
ریشه دسرهای یخ زده ناشناخته است، اگرچه چندین افسانه تکراری در اوایل هزاره سوم پیش از میلاد مسیح در چین باستان وجود دارند. طبق یکی از افسانههای قدیمی، امپراتور روم نرون از کوهستان آپنینی یخ جمعآوری کرده بود تا اولین سربی مخلوط با عسل و شراب را تولید کند.[3][4] افسانههای دیگر میگویند که بستنی در امپراتوری مغول سرچشمه گرفت و اولین بار در طول گسترش آن به چین گسترش یافت.[5]
انواع بستنی
بستنی دارای تنوعهای گوناگونی است. مانند بستنی های سنتی، بستنیهای ایتالیایی یا میوهای، میلک شیکها و بستنیهای یخی.
قدمت دسرهای یخی در چین به ۴ هزار سال قبل میرسد. یک نوع از این دسرها با قرار دادن سنگ نمک و برف در جدارههای ظروف حاوی شربت تهیه میشد (نمک باعث میشود دمای یخزدن آب به زیر صفر برسد) و نوع دیگری با قرار دادن شیر، برنج کاملاً پخته به همراه ادویه در داخل برف تهیه میشد. بستنی یخی هم با آبمیوه، عسل و ادویه درست میشد. این دسرهای یخی از مسیرهای تجاری وارد ایران هم شدند. همچنین حدود ۴ هزار سال پیش در ایران دسر یخی فالوده با استفاده از یخ، گلاب، آرد برنج رشتهای و زعفران و طعمدهندههای دیگر ساخته میشد.[6][7]
بستنی ایرانی
نوعی بستنی با نام بستنی سنتی یا ایرانی در ایران رواج دارد که دارای طعم زعفران و رنگ زرد میباشد. این بستنی همراه با خلال پسته و تکههای بزرگ خامه است و طرفداران زیادی دارد. اکبر مشتی یکی از اولین کسانی بوده که در ایران بستنی فروشی داشته است. بستنی اکبر مشتی با نوع خارجی آن بسیار متفاوت بود. ایرانیها استفاده از گلاب و زعفران را بر ثابت کنندهها ترجیح میدادند.[8]
پیش از این بستنیهای سه رنگ در بسیاری از شهرها رواج داشت که رنگ زرد آن زعفرانی، سفید آن وانیلی و رنگ قهوهای دارچینی بود که توسط استاد بستنیساز این سه رنگ به هم چسبیده و در ظروف یک بار مصرف فروخته میشدند.
نگارخانه
- بستنی قیفی
- بستنی معجون
- بستی کیم
- بستنی ۳ اسکوپ
- بستی صحرا
پانویس
- «چطور بستنی درست میشود؟». همشهری آن لاین. بایگانیشده از اصلی در ۲۱ مه ۲۰۰۸. دریافتشده در ۱۷ ژوئن ۲۰۰۸.
- «بستنی». دانشنامه رشد.
- Weir, Caroline; Weir, Robin (2010). Ice Creams, Sorbets & Gelati:The Definitive Guide. p. 9.
- Migoya, Francisco J. (2008). Frozen Desserts. The Culinary Institute of America.
- Clarke, Chris (2004). Science of Ice Cream. Royal Society of chemistry. p. 4.
- The History of Ice Cream & The Ice Cream Cone
- The origin of ice-cream, BBC. Retrieved October 26, 2009.
- محمد ملاحسینی (۵ بهمن ۱۳۹۱). «آشنایی با تاریخچه بستنی در ایران». همشهری آنلاین.
منابع
- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «بستنی». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۱۱ شهریور ۱۳۹۱.
پیوند به بیرون
![]() |
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ بستنی موجود است. |
- http://www.zanrooz.com/topics/آشپزی-و-شیرینی-پزی/انواع-بستنی/%5Bپیوند+مرده%5D
- http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=بستنی&SSOReturnPage=Check&Rand=0
- How It's Made: UConn Dairy Bar Ice Cream
- Selected Internet Resources – Ice Cream / Science Reference Section, Library of Congress
- History of Ice Cream
- Another History of Iced Beverages and Ice Cream
- Ice Cream sculptures
- Ice Cream Reviews
- The Complete Guide To Ice Cream
- Ice cream history and "who really invented the ice cream cone?"
- Cooking with Chemistry, Liquid Nitrogen Ice Cream توسط Library of Congress Web Archives (archived ۲۰ نوامبر ۲۰۰۱)
- HowStuffWorks's How Ice-Cream Works.
- Popular culture, Laurel & Hardy Sketch
- The Structure of Ice Cream
- Ice cream. Principles of ice cream mix calculation
- Start your own ice cream business