اینترفرون نوع ۱
اینترفرون نوع ۱ (انگلیسی: Interferon type I) زیرگروه بزرگی از اینترفرونها هستند که به تنظیم فعالیت دستگاه ایمنی بدن کمک میکنند.
اینترفرونها به «گیرندهٔ اینترفرون» متصل میشوند. تمامی اینترفرونهای نوع ۱ به یک گیرندهٔ خاص در سطح سلول متصل میشوند که بدان «گیرندهٔ اینترفرون-آلفا» میگویند و به دو زیرگروهِ IFNAR1 و IFNAR2 تقسیم میشوند.
اینترفرونهای نوع ۱ در تمامی پستانداران یافت میشود و هومولوگهای آن در پرندگان، خزندگان، دوزیستان و ماهیها نیز وجود دارد.[1][2]
انواع
اینترفرون آلفا
اینترفرون آلفا توسط گلبولهای سفید ساخته میشود و بیشتر در دستگاه ایمنی ذاتی دخیل هستند. ۱۳ ژن در ساخت زیرگروههای این اینترفرون شرکت دارند که همگی بر روی کروموزوم ۹ واقع شدهاند.
اینترفرون بتا
اینترفرون بتا در مقادیر زیاد توسط فیبروبلاستها ساخته میشود. این اینترفرون، فعالیت ضد ویروسی داشته و در دستگاه ایمنی ذاتی شرکت دارد. دو زیرگروه این مولکول عبارتند از: اینترفرون بتا ۱ و اینترفرون بتا ۳.[3] (ژن اینترفرون بتا ۲ در واقع همان اینترلوکین ۶ است). از اینترفرون بتا ۱ در درمان اماس (جهت کاهش دفعات عود بیماری) استفاده میشود. باید توجه داشت که این نوع اینترفرون برای درمان انواع پیشرونده یا انواعی که عود نمیکنند، مناسب نیست.[4]
اینترفرون اپسیلون، کاپا، تائو، دلتا و زتا
در انسان، همهٔ این اینترفرونها به صورت تنها یک ایزوفُرم تولید میشود که ژن مسئول آن «IFNK» است. تنها پستانداران گیاهخوار «اینترفرون تائو» (IFN-τ) میسازند. «اینترفرون زتا» (IFN-ζ) تنها در موشها دیده شدهاست و «اینترفرون دلتا» (IFN-δ) نیز در پستاندارانِ غیر نخستیسانِ غیر جوندهٔ دارایِ جفت یافت میشود. بیشتر پستانداران دارایِ جفت (نه همهٔ آنان) ژنهای فعال «اینترفرون اپسیلون» (IFN-ε) و «اینترفرون کاپا» (IFN-κ) را دارا هستند.
اینترفرون اُمگا
با آنکه تا به امروز، تنها یک نوعِ فعال از اینترفرون اُمگا توصیف شدهاست، اما این اینترفرون در انسان، ۷ شبهژن دارد. بسیاری از پستاندارانِ غیر نخستیسانِ دارایِ جفت نیز تعداد بیشماری از زیرگروههای اینترفرون اُمگا را دارا هستند.
اینترفرون نوو
اینترفرون نوو (IFN-ν) را نباید با اینترفرون گاما (IFNγ) اشتباه کرد. این نوع اینترفرون اخیراً در انسان بهصورت یک شبهژن کشف شدهاست و بهطور بالقوه در گربهٔ خانگی هم عملکرد فعال دارد.
منابع
- Schultz U, Kaspers B, Staeheli P (2004). "The interferon system of non-mammalian vertebrates". Dev. Comp. Immunol. 28 (5): 499–508. doi:10.1016/j.dci.2003.09.009. PMID 15062646.
- Samarajiwa SA, Wilson W, Hertzog PJ (2006). "Type I interferons: genetics and structure". In Meager A. The interferons: characterization and application. Weinheim: Wiley-VCH. pp. 3–34. ISBN 978-3-527-31180-4.
- Todd S, Naylor SL (1992). "New chromosomal mapping assignments for argininosuccinate synthetase pseudogene 1, interferon-beta 3 gene, and the diazepam binding inhibitor gene". Somat. Cell Mol. Genet. 18 (4): 381–5. doi:10.1007/BF01235761. PMID 1440058.
- American Academy of Neurology (February 2013), "Five Things Physicians and Patients Should Question", Choosing Wisely: an initiative of the ABIM Foundation, American Academy of Neurology, retrieved August 1, 2013, which cites
- La Mantia L, Vacchi L, Di Pietrantonj C, Ebers G, Rovaris M, Fredrikson S, Filippini G (2012), "Interferon beta for secondary progressive multiple sclerosis", in La Mantia L, Cochrane Database of Systematic Reviews, 1, pp. CD005181, doi:10.1002/14651858.CD005181.pub3, PMID 22258960
- Rojas JI, Romano M, Ciapponi A, Patrucco L, Cristiano E (2010), "Interferon Beta for Primary Progressive Multiple Sclerosis", in Rojas JI, Cochrane Database of Systematic Reviews (1), pp. CD006643, doi:10.1002/14651858.CD006643.pub3, PMID 20091602
- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Interferon type I». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۴ نوامبر ۲۰۱۷.
پیوند به بیرون
- Interferon Type I در سرعنوانهای موضوعی پزشکی (MeSH) در کتابخانهٔ ملی پزشکی ایالات متحدهٔ آمریکا