بخش بردخون
بخش بُردِخون یکی از بخش‌های شهرستان دیر در استان بوشهر در جنوب کشور ایران است. مرکز بخش بردخون شهر بردخون (بردخون نو) است.[2]
بخش بردخون | |
|---|---|
 پل رودخانه مند (بردخون) | |
 نقشه ناهمواری‌های بخش بردخون | |
| کشور |  ایران |
| استان | بوشهر |
| شهرستان | دیر |
| دهستان‌ها | بردخون، آبکش |
| جمعیت (۱۳۹۵) | |
| • کل | ۱۱٬۱۱۳[1] |
| منطقه زمانی | یوتی‌سی ۳:۳۰+ (IRST) |
تقسیمات کشوری
- بخش بردخون
مرکز بخش: شهر بردخون
روستاها به تفکیک دهستان
دهستان بردخون: بردخون کهنه - دمی‌گز جنوبی - دمی‌گز شمالی (دوپلنگو) - زیدون - سجادیه (احشام کهنه) - شیبرم - کالو - کمال‌احمدی - گزخون - نرکو - مل‌سوخته - حاج‌محمدی - کورک - مل‌گنزه.
دهستان آبکش: آبکش - احشام محمداحمدی - شهنیاء - کناری - مغدان - وحدت‌آباد.
جایگاه
موقعیت
بخش بردخون در جنوب غربی استان بوشهر قرار دارد. از مشرق و جنوب شرقی با بخش مرکزی شهرستان دیر، و از شمال و شمال شرقی با بخش کاکی شهرستان دشتی همجوار می‌باشد. در غرب و جنوب تا روستای کورک – آخرین روستای تابع جنوبی آن – در همسایگی خلیج فارس، گوش به نجوای موج‌ها سپرده‌است. این بخش تابع شهرستان دیر می‌باشد.
رودخانه مند از مرز شمالی آن می‌گذرد و به خلیج فارس می‌ریزد تا «خور زیارت» را تشکیل دهد. چهار خور معروف «خور منجو»، «خور خان»، «خور تهمادو» و «خور گرم» محل اصلی برای صید صیادان می‌باشد که با حدود ۲۰۰ فروند قایق مشغول امرار معاشند.[3]
جمعیت
جمعیت بخش بردخون براساس سرشماری سال ۱۳۸۵ برابر با ۹۳۶۹ نفر (۱۹۴۱ خانوار) است.[4] دارای دو دهستان به نام‌های بردخون و آبکش می‌باشد.
شهر بردخون مرکز بخش بردخون، پرجمعیت‌ترین نقطه بخش ۴۳۰۶ نفر جمعیت دارد.[5] از حدود ۳۵ روستای بخش بردخون، ۳۰ روستا باقی مانده و از این تعداد تنها ۲۱ روستا دارای سکنه‌است و تنها شهر آن بردخون است. روستاهای بخش بردخون که امروزه مسکونی اند به ترتیب جمعیت: شهنیاء - مغدان - آبکش - بردخون کهنه - وحدت آباد - کناری - سجادیه (احشام کهنه) - جاشک - دمی گز جنوبی - دمی گز شمالی (دوپلنگو) - مل سوخته - کالو - گزخون - زیدون - نرکو - کمال احمدی - شیبرم - حاج محمدی - کورک - مل گنزه.[6]
شاخص‌ها
- منطقه حفاظت شده مند به‌طور کل در این بخش قرار دارد که حفاظت از محیط زیست منطقه را به عهده دارد. در جنوب رودخانه مند و حاشیه خلیج فارس می‌باشد. در این منطقه تعداد بسیاری آهو و دیگر گونه‌های جانوری و درختان حرا و دیگر گونه‌های گیاهی موجود است. اکوسیستم خشکی - آبی دارد و گونه لاک‌پشت نوک عقابی در جزایر آن کم‌نظیر است و انواع پرندگان دریایی از قبیل حواصیل، پرستوهای دریایی و … در این منطقه به سر می‌برند.
- رودخانه مند از رودخانه‌های طویل ایران است که از استان فارس سرچشمه می‌گیرد و در مرز بخش بردخون با بخش کاکی شهرستان دشتی به خلیج فارس می‌ریزد.
- میدان گازی پارس شمالی مشترکاً در بخش بردخون و بخش کاکی شهرستان دشتی می‌باشد؛ و مانند پارس جنوبی در عسلویه دارای ذخایر عظیم گاز می‌باشد.
- امیر دیوان لقب امامزاده شاه فرج‌الله است که در دامنه کوه درنگ با بیش از هزار متر ارتفاع که از شمال به جنوب کشیده شده‌است و مرز شرقی بخش بحساب می‌آید. از نقاط زیارتی و دیدنی است که کوه و منطقه مورد نظر هم امیر دیوان نام گرفته‌اند.
شخصیت‌ها
- علمای نامی بردخون: بردخون در یکی دو سده قبل حوزه علمیه داشته و از بزرگانی چون شیخ عبدالنبی بحرانی، سیدعلی رکنی حسینی، شیخ علی بحرانی و سید اسدالله رکنی حسینی می‌توان نام برد. حتی بعضی از شاعران و بزرگان دشتی از جمله فایز دشتی و ملاحسن کبگانی نیز برهه‌ای از عمرشان در بردخون کسب علم نموده‌اند.
- آیت الله شیخ عبدالنبی بحرانی بردخونی دشتی عالم مجتهد و مؤسس مدارس علوم دینی در بردخون و بلاد دشتی.
- آیت الله سید هاشم حسینی بوشهری فرزند مرحوم حاج سید محمد، عضو جامعه مدرسین و شورای عالی حوزه علمیه قم، امام جمعه موقت قم و نماینده استان بوشهر در مجلس خبرگان.
- آیت‌الله حاج سید احمد رکنی حسینی ازعالمان صاحب رای ونظرواجتهادواز فضلای حوزه علمیه قم.
- مفتون بردخونی، سید بهمنیار حسینی از دوبیتی سرایان شهیر جنوب.
- خالو حسین بردخونی همرزم رئیسعلی دلواری.
- سردار شهید یوسف بردستانی از سرداران نامی دفاع مقدس.
امامزاده‌ها
اسامی تعدادی از امامزاده‌های بخش بردخون:
- ۱ – شاه فرج‌الله (امیردیوان) - روستای آبکش، کوه درنگ
- ۲ – سید علی‌اکبر - شهر بردخون، گلزار شهدا
- ۳ – میر کمال الدین - شهر بردخون، گلزار شهدا
- ۴ – حاج سیدقاسمعلی - شهر بردخون، جنوب غربی بردخون
- ۵ – بی بی زینب - شهر بردخون، گلزار شهدا
- ۶ – حاج سید محمّد حسینی - شهر بردخون، گلزار شهدا
- ۷ – شاهزاده محمّد - روستای شهنیا
- ۸ – پیر سبز - روستای آبکش
- ۹ – پیر حمزه - روستای آبکش
- ۱۰ – مقبره سید شهریار - روستای آبکش
- ۱۱ – مقبره سید جواد - روستای آبکش
- ۱۲ – پیر مراد - روستای وحدت آباد
- ۱۳ – شاهزاده محم - روستای کناری
- ۱۴ – شاهزاده محمّد - روستای بردخون کهنه
- ۱۵ – شاه پیر خیر - روستای بردخون کهنه
منابع
- «تعداد جمعیت و خانوار به تفکیک تقسیمات کشوری براساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۹۵» (اکسل). درگاه ملی آمار.
- اطلس گیتاشناسی استان‌های ایران، تهران: ۱۳۸۳ خ.
- به دریا پیوستگان، ص ۱۲.
- درگاه ملی آمار
- سرشماری سراسری ۱۳۸۵.
- کتاب به دریا پیوستگان؛ مجید عابدی (۱۳۸۳)، صص ۱۲–۱۶.
