بندر گناوه
بندر گناوه (به انگلیسی:bandar Genaveh) یکی از شهرهای لُرنشین[3][4] [5][6][7] استان بوشهر ایران و مرکز شهرستان گناوه است.
بندر گناوه | |
---|---|
کشور | ایران |
استان | بوشهر |
شهرستان | گناوه |
بخش | مرکزی |
نام(های) پیشین | غناوه، جنابه، جنابا و گنداوه |
سال شهرشدن | ۱۳۴۳ |
مردم | |
جمعیت | ۱۰۲٬۴۸۴ نفر (سال ۱۳۹۵)[1] |
رشد جمعیت | متوسط رو به بالا |
تراکم جمعیت | ۳۰—۱۱ نفر بر کیلومتر مربع |
جغرافیای طبیعی | |
مساحت | ۱۸۳٫۷ کیلومترمربع |
آبوهوا | |
میانگین دمای سالانه | زمستان ۱۰ تا ۱۶ درجهٔسانتیگراد تابستان ۲۹ تا ۹۰ درجهٔسانتیگراد |
میانگین بارش سالانه | ۱۵۰میلیمتر |
روزهای یخبندان سالانه | ۰ |
اطلاعات شهری | |
شهردار | حاج مختار خواجه گیری |
رهآورد | ماهی، بازار و تجارت |
پیششمارهٔ تلفن | ۰۷۷[2] |
شناسهٔ ملی خودرو | ایران ۵۸ ج |
بندر گناوه |
بازار تجاري بندر گناوه امروزه به عنوان يكي از بزرگترين، مهمترين و شناخته ترين بازارهاي جنوب كشور به شمار مي رود. که هر ساله میزبان هزاران نفر از مردم سرتاسر ایران است. که برای خرید به این شهر میآیند. (که به عنوان بزرگترین قطب تجاری جنوب کشور شناخته شده است.)
گناوه کنونی در ساحل خلیج فارس و میان بوشهر بندر دیلم به فاصله هیجده کیلومتری شرق خور امام حسن واقع است.
شهرستان گناوه قدیم در یک نیم دایره در جانب شمالی شهر کنونی براین شهر محیط میباشد از گناوه قدیم نقاطی باقیمانده که امروزه بنامهای تیرسول به معنی شن فشرده و یکپارچه در زبان کردی و عبدامام وتل گوری، تل مناره، بتن؛ و بالاخره تل امام زاده خوانده میشود هر یک از این نقاط دارای گذشتههای دوراست که ویرانیهای قدیم را درخود جای دادهاست.
مذهب اکثر ساکنین بندر گناوه شیعه و اقلیتی نیز سنی هستند.مردم این بندر به زبان لری جنوبی سخن میگویند.
جغرافیا
موقعیت جغرافیایی
شهر بندری گناوه در طول جغرافیایی ۵۰ درجه و ۳۱ دقیقه شرقی و عرض جغرافیایی ۲۹ درجه و ۳۴ دقیقه شمالی قرار دارد. بندر گناوه مرکز شهرستان گناوه در ۱۶۰ کیلومتری شمال غربی بوشهر و در کرانه خلیج فارس واقع است.
آب و هوا
آب و هوای گناوه گرم و مرطوب است و میزان بارندگی سالانه بهطور متوسط ۱۵۰ میلیمتر است. بزرگراهی به طول ۸۸ کیلومتر به سمت جنوب شرقی که تا برازجان امتداد دارد.
راه فرعی به طول ۲۱۳ کیلومتر به سمت شمال شرقی که بندر گناوه را به مرکز شهرستان ممسنی پیوند میدهد. راه اصلی به طول ۶۵ کیلومتر به سمت شمال غربی که تا بندر دیلم کشیده شدهاست.
وجه تسمیه و پیشینه تاریخی گناوه
نام این بندر در کتابهای قدیمی به صورت گنابا، گنفه، گناوه، جنابه و جنابا آمدهاست. بندر گناوه در ساحل خلیج فارس بین بندر بوشهر و بندر دیلم واقع شدهاست. شهر گناوه کنونی در جنوب گناوه قدیم بنا شدهاست. از گناوه قدیم نقاطی باقی ماندهاست که امروزه به نامهای تیرسول (شن فشرده)، تل گنبد، تل گوری، تل مناره، و بالاخره تل امام زاده خوانده میشود. در ویرانههای اطراف گناوه، گوپال (گل پخته استوانهای شکل به صورت سفال زرد یا سرخ رنگ که آن را به عنوان گلوله با منجنیق بر سر دشمن میریختند) فراوان به چشم میخورد. در حال حاضر از گناوه قدیم جز آثار سنگها و پیهای مدفون در زیر خاک و بازمانده تاق نماهای سنگی آثاری مشهود نیست. گاهوبیگاه در درون گودالها و حفرهها و در زیر پیهای عمارتهای ویرانه، سکهها و دست افزارها و مصنوعات سنگی و سفالی یافت میشود.
محلات
عنوان محلات بندرگناوه به این شرح است: محله جمهوری اسلامی (جاده برازجان) ،محله عبدامام ،محله باباعلیشاه ،محله سادات ،امامزاده ،نوروزآباد ،کوی بسیجیان ،کوی مطهری (زمین شهری) ، سرخور و بازار.
مردمشناسی
جمعیت
بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر ۱۰۲٬۴۸۴ نفر (۱۹٬۹۷۷ خانوار) بوده است.[8]
اقتصاد
چرخ اقتصاد گناوه بر مدار ماهیگیری، کشاورزی، دامداری و تجارت با کشورهای حوزهٔ خلیج فارس در گردش است. تجارت و ماهیگیری که مهمترین درآمد بیشتر اهالی این شهر را تشکیل میدهد، مهمترین رشته اقتصادی بخش گناوه را به وجود آوردهاست. کشاورزی به علت کمبود آب کشاورزی، منحصر به هرس و نگهداری درختان خرما و کشت دیمی گندم و جو بودهاست و به زحمت تکاپوی احتیاجات محلی را مینماید. اما خرما مانند بیشتر نواحی ساحلی خلیج فارس بازده خوبی داشته و جزو اقلام صادراتی این بخش محسوب میشود. دام داری نیز با بهره اندک در بعضی نقاط رایج بوده و شامل گاو و بز میگردد. بر روی هم گناوه هم از جهت کشاورزی و هم از نظر تجاری و عملیات بندری و ترخیص کالا و نیز از نظر توسعه صنایع کوچک دارای استعداد بسیار است.
گردشگری
سواحل زیبای خلیج فارس و غروبهای سحر انگیز آن مهمترین مکانهای دیدنی استان بوشهر را تشکیل میدهند. جزیره خارگ در نزدیکی شهرستان گناوه واقع شدهاست و از مهمترین جاذبههای طبیعی منطقه و یکی از جزایر زیبای خلیج فارس بهشمار میآید. این جزیره از مناطق بسیار قدیمی منطقه بوده و دارای آثار تاریخی متعددی است. در سالهای قبل از انقلاب ایران این جزیره از توابع دهستان حیات داوود شهرستان گناوه بوده که در سالهای بعد از انقلاب از نظر تقسیمبندی جغرافیایی و سیاسی به شهرستان بوشهر الحاق شد. ساحل بندر گناوه یکی از زیباترین سواحل جنوب ایران است. از اقدامات زیباسازی ساحل پروژه ساخت پارک ساحلی است که قسمت اول آن افتتاح شده و قسمت دوم نیز در حال ساخت است.
جستارهای وابسته
منابع
- «تعداد جمعیت و خانوار به تفکیک تقسیمات کشوری براساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۹۵» (اکسل). درگاه ملی آمار.
- «اجرای طرح هم کد سازی تلفن ثابت». وبگاه شرکت مخابرات ایران. بایگانیشده از اصلی در ۲۶ اکتبر ۲۰۱۴. دریافتشده در ۱ نوامبر ۲۰۱۴.
- فرهنگ جغرافیایی آبادیهای کشور، چاپ ادارهٔ جغرافیایی ارتش12
- http://www.rasekhoon.net/article/show-23214.aspx
- https://citybin.ir/%D8%A8%D9%88%D8%B4%D9%87%D8%B1/%D8%B4%D9%87%D8%B1-%DA%AF%D9%86%D8%A7%D9%88%D9%87-%D8%A8%D9%88%D8%B4%D9%87%D8%B1/
- https://boushehr.ict.gov.ir/fa/office6354/info/pishineh-%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86%D9%87-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DB%8C-%D8%A7%D9%82%D9%88%D8%A7%D9%85-%D9%88-%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86
- http://www.ettelaat.com/etiran/?p=20524
- «تعداد جمعیت و خانوار به تفکیک تقسیمات کشوری براساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۹۵» (اکسل). درگاه ملی آمار.
- فرهنگ جغرافیایی آبادیهای کشور، چاپ ادارهٔ جغرافیایی ارتش12
- http://www.ettelaat.com/etiran/?p=20524
- «گناوه». وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بوشهر.
- اطلس گیتاشناسی استانهای ایران، تهران: ۱۳۸۳، ص۹۲.