جام جهانی فوتبال ۱۹۹۰

جام جهانی فوتبال ایتالیا ۱۹۹۰ چهاردهمین دوره این مسابقات بود که از هشتم ژوئن تا هشتم ژوئیه در ایتالیا برگزار شد.

مختصات: ۴۱°۵۶′۱٫۹۹″ شمالی ۱۲°۲۷′۱۷٫۲۳″ شرقی
جام جهانی فوتبال ۱۹۹۰ میلادی
Italia '90
نشان رسمی جام جهانی فوتبال سال ۱۹۹۰میلادی
جزئیات مسابقات
کشور میزبان ایتالیا
تاریخ برگزاری۸ ژوئن – ۸ ژوئیه ۱۹۹۰
۱۸ خرداد – ۱۷ تیر ۱۳۶۹
تعداد تیم‌ها۲۴ (از ۵ کنفدراسیون‌)
تعداد ورزشگاه‌ها۱۲ (در ۱۲ شهر)
رده‌بندی نهایی
قهرمان‌  آلمان غربی
نایب‌قهرمان  آرژانتین
مقام سوم  ایتالیا
مقام چهارم انگلستان
آمار مسابقات
بازی‌های برگزار شده۵۲
گل‌های زده شده۱۱۵
تعداد تماشاگران۲٬۵۱۶٬۳۴۸
بهترین گلزن سالواتوره اسکیلاچی (۶ گل)
بهترین بازیکنلوتار ماتیوس
بهترین بازیکن جوانروبرت پروسینچکی

انتخاب میزبان

انتخاب این میزبان در تاریخ ۱۹ مه ۱۹۸۴ میلادی توسط فیفا انجام شد که برای دومین بار یک کشور برای بار دوم میزبان این رقابت‌ها شد. شوروی سابق رقیب سرسخت ایتالیا برای میزبانی این دوره از مسابقات بود. حکومت وقت پادشاهی ایران هم در سال ۱۹۷۸ آمادگی خود را برای میزبانی مسابقات به فیفا اعلام کرد و پیش‌بینی می‌شد جدی‌ترین رقیب ایران در این میزبانی شوروی باشد اما با وقوع انقلاب ۱۳۵۷ میزبانی جام جهانی برای ایران منتفی شد سرانجام در این مسابقات آلمان غربی با پیروزی برابر آرژانتین در فینال این رقابت‌ها، موفق به کسب عنوان قهرمانی برای بار سوم شد.

صعود به این رقابت‌ها

سه تیم برای نخستین بار به این رقابت‌ها راه یافتند: کاستاریکا، جمهوری ایرلند و امارات متحده عربی. تیم فوتبال ایالات متحده آمریکا نیز بعد از چهل سال موفق شد دوباره به این رقابت‌ها راه یابد.

مراسم قرعه کشی گروه‌بندی نهایی در ۹ دسامبر سال ۱۹۸۹ برگزار شد و در این مراسم خواننده سرشناس ایتالیایی لوچیانو پاواروتی اجرای برنامه کرد.

تیم مکزیک پس از آنکه در یکی از رقابت‌های فوتبال جوانان از بازیکن غیرمجاز سن بالا استفاده کرد از شرکت در این رقابت‌ها محروم شد.

همچنین تیم شیلی نیز به علت یک آسیب دیدگی جعلی از سوی دروازه‌بان این تیم در برابر بازی با برزیل که منجر به معوق ماندن و تعطیلی بازی شد، از حضور در این رقابت‌ها و همچنین حضور در دور بعدی این رقابت‌ها در جام جهانی فوتبال ۱۹۹۴ نیز محروم شد.

تیم‌های حاضر
کشورهای حاضر در این رقابتها

 ایتالیا  چکسلواکی  اتریش  ایالات متحده آمریکا

 کامرون  رومانی  آرژانتین  اتحاد جماهیر شوروی

 برزیل  کاستاریکا  اسکاتلند  سوئد

 آلمان غربی یوگسلاوی  کلمبیا  امارات متحده عربی

 انگلستان  هلند  جمهوری ایرلند  مصر

 کره جنوبی  اروگوئه  اسپانیا  بلژیک

ورزشگاه‌های برگزاری مسابقات
رم میلان ناپل تورین
ورزشگاه المپیک رم ورزشگاه سن سیرو ورزشگاه سن پائولو ورزشگاه دله آلپی
گنجایش: ۸۱٬۰۰۰ گنجایش: ۸۵٬۷۰۰ گنجایش: ۷۴٬۰۰۰ گنجایش: ۶۸٬۰۰۰
باری ورونا
ورزشگاه سن نیکولا[1] ورزشگاه مارک آنتونیو بنتگودی[2]
گنجایش: ۵۶٬۰۰۰ گنجایش: ۴۲٬۰۰۰
فلورانس کالیاری
ورزشگاه آرتمیو فرانکی[3] ورزشگاه سنت الیا[4]
گنجایش: ۴۱٬۰۰۰ گنجایش: ۴۰٬۰۰۰
بولونیا اودینه پالرمو جنوا
ورزشگاه رناتو دلارا[5] ورزشگاه فریولی[6] ورزشگاه رنزو باربرا[7] ورزشگاه لوئیجی فراری[8]
گنجایش: ۳۹٬۰۰۰ گنجایش: ۳۸٬۰۰۰ گنجایش: ۳۶٬۰۰۰ گنجایش: ۳۶٬۰۰۰

دور مقدماتی

این دوره از رقابت‌ها نیز مانند دور پیشین در سال ۱۹۸۶ مکزیک با حضور ۲۴ تیم و در شش گروه چهارتیمی آغاز شد. دو تیم اول هر گروه به‌علاوه چهار تیم سوم که عملکرد بهتری نسبت به مابقی تیم‌های سوم داشتند از دور اول صعود کردند.

در نخستین دیدار این رقابت‌ها آرژانتین در برابر کامرون قرار گرفت. پیش‌بینی می‌شد که قهرمان دور پیشین این رقابت‌ها دیدار آسانی را پیش رو خواهد داشت. اما نیمه نخست با نتیجه بدون گل خاتمه یافت و در نیمه دوم همچنان کامرون بازی خوبی را به نمایش می‌گذاشت.

با اخراج یک بازیکن کامرونی و ده نفره شدن این تیم، باورها بر این بود که آرژانتین به سادگی کار را یکسره خواهد کرد. اما درست شش دقیقه بعد نتیجه‌ای حیرت‌انگیز، کار را یک بر صفر به سود کامرون کرد. با وجود حتی نه نفره شدن کامرون در دقیقه ۸۹ این دیدار باز هم آرژانتین نتوانست کاری از پیش ببرد و کامرون در نخستین بازی جام ۹۰ ایتالیا شگفتی بزرگی را رقم زد.

نکته جالب توجه این گروه در پایان این دور از رقابت‌ها این بود که آرژانتین به عنوان تیم سوم این گروه به دور یک‌هشتم صعود کرد. کاستاریکا نیز که برای نخستین بار به جام جهانی راه یافت، شگفتی ساز شد و به عنوان تیم دوم در گروه برزیل به دور بعد راه یافت.

در گروه چهارم که امارات متحده عربی حضور داشت، وضعیت برای تیم‌های دیگر بسیار آسان شد و هر سه تیم دیگر با احتساب گل‌های زیادی که توانستند به امارات بزنند، راهی دور بعد شدند.

ایتالیا توانست هر سه بازی خود را با بازی محتاطانه و درخشش سالواتوره اسکیلاچی با پیروزی به اتمام برساند. اسکیلاچی که پیش از آن تنها یک بازی ملی انجام داده بود، در دقیقه ۷۴ بازی نخست به عنوان بازیکن تعویضی وارد زمین شد و ۴دقیقه بعد گل پیروزی ایتالیا را در برابر اتریش به ثمر رساند تا در ترکیب اصلی باقی بماند و لقب آقای گل این رقابت‌ها را به خود اختصاص دهد. در گروه شش و طی اتفاقی نادر پنج مسابقه از شش مسابقه به تساوی انجامید و تیمهای ایرلند جنوبی و هلند با سه تساوی و دو گل زده و دو گل خورده و سه امتیاز به کار خود پایان دادند که در نهایت با قرعه ایرلند جنوبی به عنوان تیم دوم انتخاب شد و به مصاف رومانی در یک هشتم نهایی رفت و هلند به عنوان تیم سوم به مصاف آلمان غربی رفت.

دور یک‌هشتم و یک چهارم

در این دوره از رقابت‌ها بازی‌های مهمی انجام شد. بازیهایی که پیش از این فینال‌های چندین دوره بازی‌ها بوده‌اند و از اهمیت و حساسیت بالایی برخوردار بودند مانند دیدار تیم‌های: برزیل و آرژانتین که با درخشش دو بازیکن آرژانتینی با نام‌های کانی گیا و دروازه‌بان برتر جام یعنی گویگوچا یک بر صفر به سود آرژانتین خاتمه یافت. ایتالیا به مصاف اروگوئه رفت تا قهرمانان سابق یکدیگر را دیدار کنند. آلمان غربی در برابر هلند قرار گرفت و فینال جام جهانی ۱۹۷۴ آلمان غربی را تکرار کنند. کامرون با روژه میلا شگفتی‌سازی خود را در دور یک‌هشتم نهایی ادامه داد و با دو گل در وقتهای اضافه با اختلاف ۴ دقیقه از روژه میلا بازیکن ۳۴ ساله کامرونی موفق شد در برابر کلمبیا با حساب ۲–۱ به پیروزی دست یابد.

انگلیس به سختی بر بلژیک غلبه کرد و با تک گل دیوید پلات در دقیقه آخر وقتهای اضافه به پیروزی رسید.

در دور یک چهارم نهایی بازی زیبای دو تیم کامرون و انگلیس پر از هیاهو و کشمکش بود. در این دیدار سه پنالتی زده شد که دوتای آن‌ها در وقت قانونی و سهم هر تیم یک پنالتی بود. در نود دقیقه تلاش دو تیم بازی با حساب یک بر یک به وقت اضافه کشیده شد و انگلیس پنالتی سوم بازی را به دست آورد وگری لینه کر آن را به گل پیروزی انگلیس تبدیل نمود.

ایتالیا، جمهوری ایرلند را شکست داد و آرژانتین، یوگسلاوی را. آلمان غربی نیز با یک پنالتی که توسط ماتیوس به گل بدل شد، چکسلواکی را شکست داد تا چهار تیم ایتالیا، انگلیس، آرژانتین و آلمان غربی به دور نیمه نهایی راه یابند.

دور نیمه نهایی و فینال

بازی نخست دور نیمه نهایی بین ایتالیای میزبان و آرژانتین قهرمان دور پیشین بود. سالواتوره اسکیلاچی در دقیقه ۱۷ باز هم برای ایتالیا گلزنی کرد تا پنجمین گل او در این جام ثبت شود اما کلودیو کانی گیا مهاجم زهر دار و تیزپای آرژانتین که برزیل را نیز در دور یک‌هشتم با تک گل خود ناکام گذاشته بود، در دقیقه ۶۸ با ضربه سر حرفه‌ای بازی را به تساوی کشاند. وقتهای اضافه بدون گل سپری شد. در دقیقه ۱۳ وقتهای اضافه با اخراج ریکاردو گیوستی تیم آرژانتین ده نفره شد. در نهایت این بازی پس از ۱۲۰ دقیقه پر هیجان و نفس گیر با تساوی ۱–۱ به پایان رسید تا کار به ضربات پنالتی کشیده شود. سرخیو گویکچیا دروازه‌بان آرژانتین دقیقاً به مانند بازی قبلی مقابل یوگسلاوی در یک چهارم نهایی موفق به مهار دو ضربه پنالتی شد پنالتی‌های چهارم و پنجم ایتالیا که توسط روبرتو دونادونی و آلدو سرنا نواخته شد، با هوشیاری و تمرکز بالای این دروازه‌بان کنترل و مهار شد. تیم ملی آرژانتین برای دومین بار پی در پی راهی فینال جام جهانی فوتبال شد… به جز ریکاردو گیوستی هافبک آرژانتین که در وقت اضافه اول اخراج شد، ۳ بازیکن دیگر آرژانتین نیز دو اخطاره شدند و بازی فینال را از دست دادند.. و تیم آرژانتین با ۴ بازیکن محروم به فینال رسید.. این ۴ بازیکن از ارکان اصلی ترکیب تیم و از عوامل مهم صعود به فینال مسابقات به‌شمار می‌آمدند و از دست دادن آن‌ها برای مهم‌ترین دیدار یعنی فینال مسابقات، ضربه ای بسیار مهلک و جبران ناپذیر بود. سرخیو دانیل باتیستا، خولیو اولارتیکوچیا، ریکاردو گیوستی و کلودیو کانیگیا بازیکنان محروم آرژانتین در مسابقه فینال بودند. در بازی دیگر نیمه نهایی آلمان غربی نیز موفق شد انگلیس را در ضربات پنالتی شکست دهد. نکته جالب توجه این دیدار این بود که وقتی پل گاسکوئین انگلیسی در وقتهای اضافه بازی کارت زرد گرفت، در برابر چشم میلیون‌ها تماشاگر اشک ریخت، چون در صورت صعود انگلیس به فینال با توجه به دو اخطاره بودن این بازی را برای خود از دست داده می‌پنداشت.

فینال این رقابت‌ها که بین آرژانتین و آلمان غربی برگزار شد ،تکرار فینال دوره قبل بود. بازیکن آرژانتینی بنام پدرو مونزون از بازی اخراج شد تا نخستین بازیکن اخراجی در یک فینال جام جهانی باشد. آرژانتین دومین اخراجی خود را هم داد تا بعد از چند دقیقه داور یک پنالتی هم به سود آلمان غربی اعلام کند و آندریاس برمه زننده این پنالتی و تک گل این فینال باشد. آرژانتین اولین تیمی بود که در فینال جام جهانی موفق به زدن گل نشد و زمین بازی فینال را بدون گل زدن ترک کرد.از بازیکنان قهرمان ۱۹۸۶ تنها بازیکنی که در زمین حاضر بود فقط دیه گو مارادونا کاپیتان تیم بود

آلمان غربی برای بار سوم قهرمان شد و فرانس بکن بائر موفق شد دومین نفری باشد که در تاریخ فوتبال هم به عنوان مربی و هم به عنوان بازیکن افتخار قهرمانی جام جهانی فوتبال را به یدک می‌کشد. نفر اول ماریو زاگالو برزیلی بود. سالواتوره سکیلاچی لقب بهترین گلزن این رقابت‌ها را به خود اختصاص داد.

ایتالیا ۹۰ یکی از ضعیف‌ترین جام‌ها لقب گرفت که کمترین تعداد متوسط گل در هر بازی و بیشترین تعداد کارت‌های قرمز را در خود داشت. تهاجمی‌ترین تیم این رقابت‌ها کامرون لقب گرفت. حتی آرژانتین که تا فینال راه یافت تنها پنج گل در هفت بازی خود به ثمر رساند.


یک هشتم نهایی یک چهارم نهایی نیمه نهایی فینال
                           
۲۴ ژوئن – تورین            
  برزیل  0
۳۰ ژوئن – فلورانس
  آرژانتین  1  
  آرژانتین (پ)  0 (3)
۲۶ ژوئن – ورونا
    یوگسلاوی  0 (2)  
  اسپانیا  1
۳ جولای – ناپل
  یوگسلاوی (اضافه)  ۲  
  آرژانتین (پ)  1 (4)
۲۵ ژوئن – جنوا
    ایتالیا  1 (3)  
  جمهوری ایرلند (پ)  0 (5)
۳۰ ژوئن – رم
  رومانی  0 (4)  
  جمهوری ایرلند  0
۲۵ ژوئن – رم
    ایتالیا  1  
  ایتالیا  2
۸ جولای – رم
  اروگوئه  0  
  آرژانتین  0
۲۳ ژوئن – باری
    آلمان غربی  1
  چکسلواکی  4
۱ جولای – میلان
  کاستاریکا  1  
  چکسلواکی  0
۲۴ ژوئن – میلان
    آلمان غربی  1  
  آلمان غربی  2
۴ جولای – تورین
  هلند  1  
  آلمان غربی (پ)  1 (4)
۲۳ ژوئن – ناپل
    انگلستان  1 (3)   رده‌بندی
  کامرون (اضافه)  2
۱ جولای – ناپل ۷ جولای – باری
  کلمبیا  ۱  
  کامرون  2   ایتالیا  2
۲۶ ژوئن – بولوگنا
    انگلستان (اضافه)  ۳     انگلستان  1
  انگلستان (اضافه)  1
  بلژیک  ۰  

قهرمان
 قهرمان جام جهانی ۱۹۹۰ 

آلمان
سومین عنوان

حاشیه‌ها

در مرحله حذفی و ۲۲ دقیقه پس از شروع مسابقه‌ای پرتنش بین آلمان و هلند، داور فرانک ریکارد هافبک هلند و رودی فولر مهاجم آلمان را هم‌زمان از زمین اخراج کرد. فرانک ریکارد در لحظه خروج از زمین به صورت رودی فولر تف کرد. البته این حرکت در طول بازی توسط این بازیکن چند بار تکرار شده بود.[9]

پانویس
  1. Stadio San Nicola
  2. Marcantonio Bentegodi
  3. Stadio Artemio Franchi
  4. Stadio Sant'Elia
  5. Stadio Renato Dall'Ara
  6. Stadio Friuli
  7. Stadio Renzo Barbera
  8. Stadio Luigi Ferraris
  9. «یازده رخداد جنجالی در تاریخ جام جهانی». بی‌بی‌سی فارسی.

منابع
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ جام جهانی فوتبال ۱۹۹۰ موجود است.
    This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.