جام قهرمانی فوتبال ایران

جام قهرمانی فوتبال ایران رقابتی کشوری و سراسری در رشته فوتبال بود که در گروه مسابقات قهرمانی ایران برگزار می‌شد. این مسابقات رسمی بوده و زیر نظر فدراسیون فوتبال ایران برگزار می‌گردید.[2]

جام قهرمانی فوتبال ایران
سال بنیان‌گذاری۱۳۳۶
سال تعطیلی۱۳۴۸
منطقهایران
اصفهان (۱۳۳۶)
تبریز (۱۳۳۸)
ساری (۱۳۳۹)
مشهد (۱۳۴۰)
اصفهان (۱۳۴۱)
مشهد (۱۳۴۳)
ساری (۱۳۴۴)
کرمان (۱۳۴۶)
بندر انزلی (۱۳۴۷)
تهران (۱۳۴۸)
قهرمان آخرپیکان
موفق‌ترین باشگاهپاس
با 3 قهرمانی [1]

نخستین دوره این مسابقات تحت عنوان جام قهرمانی فوتبال ایران ۱۳۳۶ در اصفهان برگزار شد که تیم تاج توانست عنوان قهرمانی را کسب کند.[3]واپسین قهرمان این رقابت‌ها در سال ۱۳۴۸ نیز تیم پیکان بود.[4] این رقابت‌ها از سال ۱۳۴۹ و با تغییرات جزئی در ساختار بازی‌ها، به سرآغازی برای شروع لیگ سراسری فوتبال باشگاهی در ایران تبدیل شد.[5][6][7]

لیست قهرمانان
دوره باشگاه میزبان
۱۳۳۶تاج تهران اصفهان
۱۳۳۷ برگزار نشد _
۱۳۳۸کلنی تبریز تبریز
۱۳۳۹جم آبادان ساری
۱۳۴۰ آریا مشهد مشهد
۱۳۴۱دارایی تهران اصفهان
۱۳۴۲ برگزار نشد _
۱۳۴۳ منتخب تهران مشهد
۱۳۴۴ پاس تهران ساری
۱۳۴۵ برگزار نشد _
۱۳۴۶پاس تهران کرمان
۱۳۴۷پاس تهران بندر انزلی
۱۳۴۸پیکان ناسیونال تهران

پیشینه مسابقات جام قهرمانی فوتبال ایران

بعد از عضويت فدراسيون فوتبال ايران در فيفا، مسابقاتی به طور منسجم برگزار گرديد و رفته رفته رقابت بين تيم های شهرستانی آغاز شد. از سال 1335 اولين مسابقات قهرمانی کشور بين تيم های اصفهان، تهران، تبريز، مشهد و آبادان به میزبانی مسابقات که در کرمان برگزار گرديد که زمینه ساز اغاز رقابت های باشگاهی بین شهرستانی شد و از سال بعد رقابت ها با حضور باشگاه ها آغاز گردید.[8]

جام قهرمانی فوتبال ایران ۱۳۳۶
نوشتار اصلی: جام قهرمانی فوتبال ایران ۱۳۳۶

نخستین تلاش‌ها برای برگزاری لیگ سراسری در ایران در دهه ۱۳۳۰ خورشیدی انجام شد. با نظر فدراسیون فوتبال ایران در شهریور ۱۳۳۶ یک دوره مسابقات کشوری بین نمایندگان استان‌ها در شهر اصفهان برگزار شد. تیم تاج تهران که در آن سال با اقتدار عنوان قهرمانی باشگاه‌های تهران را کسب کرده بود به عنوان نماینده باشگاه‌های فوتبال تهران راهی رقابتهای کشوری در اصفهان شد و طی انجام چندین رقابت و بدون شکست به فینال رقابتها رسید و در دیدار نهایی تیم کلونی تبریز (مموریال) را با نتیجه ۳–۰ مغلوب کرد و اولین قهرمان فوتبال ایران لقب گرفت.[9]

جام قهرمانی فوتبال ایران ۱۳۳۷

در اواخر سال ۱۳۳۶ در اثر وقوع زلزله، مسابقات سال ۱۳۳۷ لغو گرديد و بودجه اين بازی ها به منظور کمک به زلزله زدگان واريز گرديد.[10]

جام قهرمانی فوتبال ایران ۱۳۳۸

در این دوره تیم کلنی تبریز توانست با شکست دادن حریفان قهرمان شود.شهر تهران در این دوره بدلیل لغو مسابقات لیگ تهران در سال قبل نماینده ای نداشت و مسابقات بدون حضور تیمی از تهران برگزار شد. این مسابقات بین منتخب استان ها، و بدون حضور تیم های باشگاهی برگزار شد.

جام قهرمانی فوتبال ایران ۱۳۳۹
نوشتار(های) وابسته: لیگ فوتبال ایران

تابستان سال ۱۳۳۹ , مسابقات سالیانه فوتبال قهرمانی کشور، طی دو مرحلهٔ مقدماتی و نهایی " بصورت جداگانه " برگزار شد. بدین صورت که ابتدا مرحلهٔ مقدماتی در شش منطقه، بصورت غیر متمرکز برگزار شد که در پایان تیمهای نخست هر یک از شش منطقه، به مرحلهٔ نهایی صعود کردند که در ساری برگزار شد. سپس تیم‌های صعود کرده، در یک تورنمنت بصورت متمرکز " دوره ای " با یکدیگر رقابت نموده تا قهرمان ایران در سال ۱۳۳۹ شمسی تعیین گردد.

در پایان دو مرحلهٔ یاد شده، تیم فوتبال باشگاه جم آبادان (شاهین آبادان) با شایستگی به عنوان نخست دست یافت و تیم فرهنگ قزوین به مقام دومی مسابقات دست یافت. بر این پایه در تاریخ فوتبال ایران، نام باشگاه فوتبال جم آبادان، بعنوان " نخستین تیم شهرستانی که به مقام قهرمانی ایران دست یافته " ثبت شده‌است.[11][12]

جام قهرمانی فوتبال ایران ۱۳۴۰

این دوره در شهر مشهد برگزار گردید که تیم آریا مشهد توانست قهرمان شود و تیم منتخب تهران به مقام دوم رسید. همچنین تیم کلونی تبریز نیز بدلیل مسائل مالی از شرکت در این دوره انصراف داد.[13]

جام قهرمانی فوتبال ایران ۱۳۴۱

در این دوره از مسابقات که مجدداً با میزبانی اصفهان برگزار می‌گردید تیم دارایی با شکست کلونی مموریال تبریز قهرمان جام قهرمانی فوتبال کشور شد.[14][15]

جام قهرمانی فوتبال ایران ۱۳۴۲

در این سال بدلیل برگزار نشدن لیگ فوتبال تهران مسابقات اولین بار بصورت المپیک در رشته های مختلف برگزار شد اما جام قهرمانی فوتبال ایران برگزار نگردید.[16]

جام قهرمانی فوتبال ایران ۱۳۴۳

این دوره از مسابقات به صورت بین استانی برگزار گردید و تیم های باشگاهی در آن حضور نیافتند. در پایان این دوره از مسابقات که به میزبانی مشهد انجام گرفت تیم منتخب تهران اول شد و تیم کلنی تبریز به مقام دوم رسید.[17]

جام قهرمانی فوتبال ایران ۱۳۴۴

در سال ۱۳۴۳ مسابقات لیگ استان تهران نیمه کاره ماند و تیم تازه مطرح شده پاس که تا آن زمان صدرنشین لیگ تهران بود به عنوان نماینده تهران راهی مسابقات جام قهرمانی فوتبال ایران در ساری شد. تیم پاس در ادامه توانست قهرمان این رقابت ها شود و تیم های منتخب کهگویله و بویراحمد و کلنی تبریز به ترتیب دوم و سوم شدند. [18]

جام قهرمانی فوتبال ایران ۱۳۴۵

در این سال این مسابقات برگزار نشد.[19]

جام قهرمانی فوتبال ایران ۱۳۴۶
جشن قهرمانی پاس در جام قهرمانی ایران ۱۳۴۶

در این دوره از مسابقات که به میزبانی کرمان انجام گردید بازی‌ها از فروردین ۱۳۴۶ آغاز گردیدند. تیم فوتبال پاس به عنوان قهرمان جام باشگاه‌های تهران ۴۵–۱۳۴۴ در این مسابقات حاضر شد و توانست با شکست دادن تیم کلنی تبریز قهرمان این رقابت‌ها شود.[20][21][22]

جام قهرمانی فوتبال ایران ۱۳۴۷

در سال گذشته رقابت های لیگ تهران برگزار نشد و تیم پاس به عنوان قهرمان جام حذفی فوتبال تهران به این مسابقات راه پیدا کرد. مسابقات در این سال در بندر پهلوی انجام شد که تیم پاس مجددا توانست به مقام قهرمانی برسد و با ۳ قهرمانی پرافتخارترین تیم این رقابت ها شود.[23][24]

جام قهرمانی فوتبال ایران ۱۳۴۸

در این دوره از مسابقات تیم فوتبال تازه تأسیس پیکان که در آن زمان با نام پیکان ناسیونال فعالیت می‌کرد توانست قهرمان جام قهرمانی فوتبال ایران شود. پیکان در آن سال چند تن از بازیکنان پرسپولیس و شاهین تازه منحل شده را به خدمت گرفته بود.[25]

سرنوشت مسابقات جام قهرمانی فوتبال ایران

پس از ایجاد رقابت های طبقه بندی استانی در میان لیگ های استانی کشور، از سال ۱۳۴۹ این رقابت‌ها با تغییرات جزئی در ساختار بازی‌ها، به سرآغازی برای شروع لیگ سراسری فوتبال باشگاهی در ایران تبدیل شد و پس از شروع لیگ سراسری این مسابقات برای همیشه پایان یافت.[26]

منابع
  1. «3 قهرمانی پاس در جام قهرمانی فوتبال ایران». روزنامه اطلاعات، شماره 228، 19 بهمن 1353.
  2. «fotball tabriz». www.tabrizinfo.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۲۳.
  3. «همشهری ورزشی | اصغر تهرانی و تاج ابوالحسن!». web.archive.org. ۲۰۱۷-۱۱-۱۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۲۳.
  4. «روزنامه همشهری امروز - صفحه اول - شنبه 4 بهمن 1399». روزنامه همشهری امروز - صفحه اول - شنبه 4 بهمن 1399 (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۲۳.
  5. «fotball tabriz». www.tabrizinfo.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۲۳.
  6. «همشهری ورزشی | اصغر تهرانی و تاج ابوالحسن!». web.archive.org. ۲۰۱۷-۱۱-۱۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۲۳.
  7. «مجموعه ورزشی شهید شیرودی - اماکن ورزشی». www.shirodisportcomplex.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۲۳.
  8. «fotball tabriz». www.tabrizinfo.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۶-۰۸.
  9. «WebCite query result». www.webcitation.org. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۲۳.
  10. «fotball tabriz». www.tabrizinfo.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۶-۰۵.
  11. «نخستین دوره 1339». takhtejamshidcup.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۲۳.
  12. "Persian Gulf Pro League - Champions". worldfootball.net. Retrieved 2021-06-08.
  13. «fotball tabriz». www.tabrizinfo.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۶-۰۹.
  14. «fotball tabriz». www.tabrizinfo.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۲۳.
  15. "Persian Gulf Pro League - Champions". worldfootball.net. Retrieved 2021-06-08.
  16. «fotball tabriz». www.tabrizinfo.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۶-۰۸.
  17. «fotball tabriz». www.tabrizinfo.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۶-۰۵.
  18. «3 قهرمانی پاس در جام قهرمانی فوتبال ایران». روزنامه اطلاعات، شماره 228، 19 بهمن 1353.
  19. «fotball tabriz». www.tabrizinfo.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۶-۰۵.
  20. «fotball tabriz». www.tabrizinfo.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۲۳.
  21. «Www.ParsSport.Ir». web.archive.org. ۲۰۰۸-۱۲-۰۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۶-۰۵.
  22. «3 قهرمانی پاس در جام قهرمانی فوتبال ایران». روزنامه اطلاعات، شماره 228، 19 بهمن 1353.
  23. "Persian Gulf Pro League - Champions". worldfootball.net. Retrieved 2021-05-30.
  24. «3 قهرمانی پاس در جام قهرمانی فوتبال ایران». روزنامه اطلاعات، شماره 228، 19 بهمن 1353.
  25. «پیکان 48؛ فراموش نشدنی، تکرار نشدنی». پیکان 48؛ فراموش نشدنی، تکرار نشدنی (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۲۳.
  26. «fotball tabriz». www.tabrizinfo.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۶-۰۹.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.