فدراسیون فوتبال ایران

فدراسیون فوتبال جمهوری اسلامی ایران (کوتاه‌شدهٔ انگلیسی: FFIRI، کد فیفا: IRN)‏[2] یک سازمان دولتی در ایران است[3] که فوتبال ، فوتسال و فوتبال ساحلی را در ایران اداره می‌کند.

فدراسیون فوتبال ایران
مقرتهران، ایران
عضویت در فیفا۲۹ بهمن ۱۳۲۶‏[1]
ریاستشهاب‌الدین عزیزی خادم
وبگاه رسمیوبگاه رسمی

فدراسیون فوتبال ایران در سال ۱۳۲۵ خورشیدی تأسیس شده، از سال ۱۹۴۸ عضو فیفا و از سال ۱۹۵۴ عضو ای‌اف‌سی می‌باشد. فدراسیون فوتبال ایران همچنین عضو مؤسس فدراسیون فوتبال غرب آسیا در سال ۲۰۰۱ بوده‌است، نهادی که در سال ۲۰۱۴ از عضویت آن خارج شد و با اقدام به تأسیس فدراسیون فوتبال آسیای مرکزی به عضویت آن درآمد. این نهاد، دارندهٔ قانونی برند و نماد بازرگانی تیم ملی فوتبال ایران است و این تیم را سازمان‌دهی می‌کند.[4] در تاریخ ۲ آذر ۱۳۸۵ (فیفا)، فدراسیون ایران را از حضور در میدان‌های بین‌المللی محروم ساخت.[5][6] روز دوشنبه ۲۷ مرداد ۱۳۹۹ در پی شکایت سرمربی سابق تیم ملی فوتبال، فیفا، فدراسیون فوتبال جمهوری اسلامی را به پرداختن غرامت ۶ میلیون و ۱۳۷ یورویی به وی محکوم کرد.[7][8]و همچنین در روز ۱۰ اسفند ۱۳۹۹،شهاب الدین عزیزی خادم به سمت ریاست این فدراسیون انتخاب شد.

تاریخچه
کفاشیان (چپ) و کی‌روش (میانه)؛ رئیس پیشین فدراسیون و سرمربی پیشین تیم ملی مردان ایران

فدراسیون فوتبال ایران در سال ۱۳۲۵ خورشیدی تأسیس شده‌است. این فدراسیون، از سال ۱۹۴۸ عضو فیفا و از سال ۱۹۵۴ عضو ای‌اف‌سی شد. فدراسیون فوتبال ایران همچنین عضو بنیان‌گذار فدراسیون فوتبال غرب آسیا در سال ۲۰۰۱ بوده‌است، نهادی که در سال ۲۰۱۴ از عضویت آن خارج شد و با اقدام به تأسیس فدراسیون فوتبال آسیای مرکزی به عضویت آن درآمد.

در سال ۱۳۸۶، اساسنامهٔ این فدراسیون، توسط گروهی شش نفره از نمایندگان دولت جمهوری اسلامی و فیفا، نگارش شد و کیومرث هاشمی، عضو پیشین هیئت رییسهٔ فدراسیون فوتبال جمهوری اسلامی ایران، در پیش‌گفتار اساسنامه، نوشت: این نهاد مستقل و غیردولتی است. چیزی که بعداً از آن، به عنوان کلاهبرداری و فریب فیفا، یاد شد.[5]

در ژوئیهٔ ۲۰۲۰، گزارشی از اظهارات یک کارشناس حقوقی فوتبال ایران منتشر شد که اعلام کرده بود که فدراسیون فوتبال ایران، برای اصلاح اساسنامهٔ خود در سال ۲۰۱۸ م، اساسنامهٔ فدراسیون کشور کویت را به شکل خلاصه، «کپی پیست» کرده‌است و به فیفا فرستاده‌است.[5] در واقع، در این دوران، فیفا با برگزاری انتخابات فدراسیون فوتبال ایران، پیش از اصلاح اساسنامهٔ آن مخالف بود و پیشنهاد شد که اساسنامهٔ فدراسیون فوتبال ایران، دگرگون شود. فیفا بیش از ۸۰ ایراد به اساسنامهٔ اصلی فدراسیون فوتبال جمهوری اسلامی ایران، گرفته بود. روند دگرگونی اساسنامهٔ فدراسیون فوتبال ایران، به دلایل بسیاری، زیر بار حاشیه‌ها رفت. همچنین پیش از این، علی کفاشیان رئیس پیشین فدراسیون فوتبال ایران، از فریب دادن فیفا سخنانی گفته بود و یک کارشناس فوتبال نیز در ایران، اعلام داشت که اساسنامهٔ فوتبال کویت توسط فدراسیون ایران کپی و به نهاد بین‌المللی فوتبال، فیفا، فرستاده شده‌است. همچنین نمایی از این اساسنامهٔ تازه به نمایش آمد که در نگارش آن، اشکالاتی دیده می‌شد؛ در نوشتار اساسنامهٔ فدراسیون فوتبال کشور کویت، به جای واژهٔ KFF از IRIFF استفاده شد اما فونت کوته‌نوشت نام فدراسیون ایران، با بقیهٔ نوشتار، فرق داشت. همچنین در بخشی نیز، نام کویت همچنان باقی مانده بود و از دید ویرایشگران فدراسیون فوتبال جمهوری اسلامی ایران، پنهان مانده بود.[5]

هیئت‌رئیسه کنونی
پست نام
رئیس شهاب‌الدین عزیزی خادم
دبیرکل منصور قنبرزاده (سرپرست)
نایب رئیس اول حمیدرضا مهرعلی (سرپرست)
نایب رئیس دوم حیدر بهاروند (سرپرست)
نایب رئیس سوم و نایب رئیس بانوان شهره موسوی
عضو هیئت‌رئیسه و نماینده هیئت‌های استانی احسان اصولی
عضو هیئت‌رئیسه و نماینده هیئت‌های استانی طهمورث حیدری
عضو هیئت‌رئیسه و نماینده باشگاه‌ها بهرام رضاییان
عضو هیئت‌رئیسه و نماینده باشگاه‌ها مهرداد سراجی
عضو هیئت‌رئیسه میرشاد ماجدی
عضو هیئت‌رئیسه احمدرضا براتی
عضو هیئت‌رئیسه خداداد افشاریان

رئیسان فدراسیون
  • فهرست روسای فدراسیون فوتبال ایران از ابتدا تاکنون:[9]
دوره رئیس آغاز خدمت پایان خدمت توضیحات
۱ علی کنی ۱۲ اسفند ۱۳۲۵ آبان ۱۳۲۹ نایب قهرمانی تیم ملی فوتبال ایران در بازی‌های آسیایی ۱۹۵۱
۲ هدایت‌الله گیلانشاه آبان ۱۳۲۹ آذر ۱۳۳۱
۳ محسن حداد آذر ۱۳۳۱ آبان ۱۳۳۲
۴ حسین سیاسی آبان ۱۳۳۲ بهمن ۱۳۳۳
(۳) محسن حداد بهمن ۱۳۳۳ آبان ۱۳۳۴ دومین‌بار
(۴) حسین سیاسی آبان ۱۳۳۴ بهمن ۱۳۳۴ دومین‌بار
(۱) علی کنی بهمن ۱۳۳۴ مهر ۱۳۳۵ دومین بار
۵ مصطفی سلیمی مهر ۱۳۳۵ اردیبهشت ۱۳۳۶
۶ حسینعلی مبشر مرداد ۱۳۳۶ شهریور ۱۳۳۷
۷ مصطفی مکری شهریور ۱۳۳۷ مرداد ۱۳۳۹
۸ ذبیح‌الله خبیری مرداد ۱۳۳۹ آبان ۱۳۴۰
۹ حسین سرودی دی ۱۳۴۰ آبان ۱۳۴۱
(۶) حسینعلی مبشر آبان ۱۳۴۱ دی ۱۳۴۵ دومین‌بار
صعود به المپیک تابستانی ۱۹۶۴
نایب قهرمانی تیم ملی فوتبال ایران در بازی‌های آسیایی ۱۹۶۶
(۹) حسین سرودی دی ۱۳۴۵ اسفند ۱۳۴۶ دومین‌بار
(۷) مصطفی مکری اسفند ۱۳۴۶ مهر ۱۳۵۱ دومین‌بار
قهرمان جام ملت‌های آسیا ۱۹۶۸ و جام ملت‌های آسیا ۱۹۷۲
صعود به المپیک ۱۹۷۲
۱۰ کامبیز آتابای مهر ۱۳۵۱ بهمن ۱۳۵۷ رئیس کنفدراسیون فوتبال آسیا
(۱۰ مرداد ۱۳۵۵–۱۸ آذر ۱۳۵۷)
صعود به جام جهانی فوتبال ۱۹۷۸
صعود به المپیک ۱۹۷۶
قهرمان جام ملت‌های آسیا ۱۹۷۶
تأسیس جام تخت جمشید
قهرمان بازی‌های آسیایی ۱۹۷۴
۱۱ ناصر نوآموز ۱۳۵۸ آبان ۱۳۵۹ اولین رئیس فدراسیون پس از انقلاب
صعود به المپیک ۱۹۸۰ اما تحریم آن
مقام سوم در جام ملت‌های آسیا ۱۹۸۰
۱۲ هادی طاووسی آبان ۱۳۵۹ مرداد ۱۳۶۰
۱۳ حسین آبشناسان مرداد ۱۳۶۰ اسفند ۱۳۶۰
۱۴ حسین راغفر اسفند ۱۳۶۰ شهریور ۱۳۶۱ جوان‌ترین رئیس فدراسیون تمام ادوار تاریخ فوتبال ایران. در ۲۸ سالگی به ریاست فدراسیون رسید[10]
(۱۳) حسین آبشناسان شهریور ۱۳۶۱ اردیبهشت ۱۳۶۲ دومین‌بار
۱۵ بهروز صحابه تبریزی اردیبهشت ۱۳۶۲ مهر ۱۳۶۳
۱۶ نصرالله سجادی مهر ۱۳۶۳ مهر ۱۳۶۵
۱۷ علی‌محمد مرتضوی آبان ۱۳۶۵ آبان ۱۳۶۶
۱۸ محمدرضا پهلوان آبان ۱۳۶۶ شهریور ۱۳۶۸ مقام سوم در جام ملت‌های آسیا ۱۹۸۸
(۱۱) ناصر نوآموز شهریور ۱۳۶۸ تیر ۱۳۷۲ دومین‌بار
قهرمان بازی‌های آسیایی ۱۹۹۰
تأسیس لیگ آزادگان
۱۹ محمد صفی‌زاده تیر ۱۳۷۲ خرداد ۱۳۷۳
۲۰ امیر عابدینی خرداد ۱۳۷۳ آبان ۱۳۷۳
۲۱ داریوش مصطفوی آبان ۱۳۷۳ دی ۱۳۷۶ مقام سوم جام ملت‌های آسیا ۱۹۹۶

صعود به جام جهانی فوتبال ۱۹۹۸

۲۲ محسن صفایی فراهانی دی ۱۳۷۶ شهریور ۱۳۸۱ قهرمان بازی‌های آسیایی ۱۹۹۸ و بازی‌های آسیایی ۲۰۰۲
تأسیس لیگ برتر خلیج فارس
جایزه بازی‌های جوانمردانه ۱۹۹۸
۲۳ محمد دادکان شهریور ۱۳۸۱ تیر ۱۳۸۵ مقام سوم در جام ملت‌های آسیا ۲۰۰۴
صعود به جام جهانی فوتبال ۲۰۰۶
مقام سوم در بازی‌های آسیایی ۲۰۰۶
(۲۲) محسن صفایی فراهانی تیر ۱۳۸۵ دی ۱۳۸۶ دومین‌بار
کمیته انتقالی به انتخاب فیفا
۲۴ علی کفاشیان دی ۱۳۸۶ ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۵ صعود به جام جهانی فوتبال ۲۰۱۴
بهترین فدراسیون فوتبال آسیا در سال‌های ۲۰۰۸ و ۲۰۱۲صعود تیم‌های ملی نوجوانان و جوانان مشترک به جام جهانی ۲۰۱۷ از موفقیت‌های فدراسیون وی یادکرد[11]
۲۵ مهدی تاج ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۵ ۸ دی ۱۳۹۸ صعود به جام جهانی فوتبال ۲۰۱۸

ضرر ۶ میلیون یورویی حاصل از غرامت مارک ویلموتس

— حیدر بهاروند (سرپرست) ۲۰ دی ۱۳۹۸ ۱۰ اسفند ۱۳۹۹
۲۶ شهاب‌الدین عزیزی خادم ۱۰ اسفند ۱۳۹۹ رئیس کنونی فدراسیون

عضویت در نهادهای بین‌المللی
نهاد تاریخ عضویت
فیفا از ۱۳۲۷ (۷۳ سال پیش)
کنفدراسیون فوتبال آسیا از ۱۳۳۷ (۶۳ سال پیش)
فدراسیون فوتبال غرب آسیا ۱۳۸۰–۱۳۹۳ (۱۳ سال) (عضو مؤسس)
فدراسیون فوتبال آسیای مرکزی از ۱۳۹۳ (۶ سال پیش) (عضو مؤسس)

جوایز دریافتی
جایزه سال دریافت اهداکننده منابع
بازی‌های جوانمردانه
مشترک با فدراسیون آمریکا و ایرلند شمالی		 ۱۹۹۸ فدراسیون جهانی فوتبال
فیفا		 [12]
بهترین فدراسیون فوتبال سال آسیا
AFC Member Association of the Year		 ۲۰۰۸ کنفدراسیون فوتبال آسیا
AFC		 [13]
۲۰۱۲ [14]

تیم‌های زیرمجموعه

در زیر فهرستی از تیم‌های ملی ایران که زیر نظر کمیته تیم‌های ملی فدراسیون فوتبال ایران فعالیت می‌کنند و در ویکی‌پدیای فارسی مقاله دارند می‌آید:

مردان
تیم ملی فوتبال مردان ایران در ردهٔ سنی بزرگسال در برابر اسپانیا در جام جهانی فوتبال ۲۰۱۸
فوتبال
فوتسال
فوتبال ساحلی

زنان
فوتبال
فوتسال

مسابقات برگزارشده

مردان

زنان

موارد انضباطی
نوشتار(های) وابسته: منشور اخلاقی و رفتاری فوتبال ایران

موارد قانونی و کشمکش‌ها

تعلیق

در تاریخ ۲ آذر ماه ۱۳۸۵ فدراسیون بین‌المللی فوتبال (فیفا)، فدراسیون ایران را از حضور در میدان‌های بین‌المللی محروم ساخت.[5][15] کمیته ویژه فیفا متشکل از روسای این سازمان و یک نماینده از هر قاره، با تشکیل یک جلسه اضطراری فوتبال ایران را به دلیل دخالت مسائل سیاسی در امور این فدراسیون و خدشه به قانون شماره ۱۷ و تبصره‌های آن، از حضور در کلیه صحنه‌های بین‌المللی محروم کرد.[5][16] در پی حضور نسبتاً ناکام تیم ملی فوتبال ایران در جام جهانی ۲۰۰۶ آلمان، هنوز تیم ملی به ایران بازنگشته بود که خبر رسید محمد دادکان، رئیس وقت فدراسیون فوتبال ایران از سوی محمد علی‌آبادی، رئیس وقت سازمان تربیت بدنی برکنار شده‌است. خطای بزرگی که می‌رفت تا فوتبال ایران را به تعلیق در عرصه جهانی بکشاند، چرا که عزل و نصب‌ها در فدراسیون، سال هاست که طبق مقررات فیفا، نه بر اساس اراده دولت‌ها که بر اساس تصمیم مجمع هر فدراسیون اتخاذ می‌شود در حالیکه بعدها معلوم شد این تصمیم بخاطر زیاده خواهی دولتی‌ها و عزم آنها برای در اختیار گرفتن ریاست فدراسیون فوتبال بوده‌است.[17]محمد دادکان در گفتگویی در تاریخ ۷ مهر ۱۳۹۵ افشا کرد که محمد علی‌آبادی می‌خواسته علی دایی، یحیی گل محمدی و سهراب بختیاری زاده را از تیم ملی خط بزند. علی‌آبادی در آن روزها رئیس سازمان تربیت بدنی بود و میل وافری به حضور در فوتبال داشت که البته دادکان این اجازه را به او نداد و در نهایت شغل خود را از دست داد.[18] سرانجام پس از رایزنی‌های مقامات ورزش ایران با فیفا، فدراسیون بین‌المللی فوتبال با تشکیل کمیته‌ای شش نفره و ارایهٔ فرصتی ۱۰۰ روزه به فدراسیون فوتبال ایران خواستار اصلاح اساس‌نامهٔ این فدراسیون شد.[19] سپ بلاتر رئیس فدراسیون بین‌المللی فوتبال در تاریخ ۲۴ آذر ۱۳۸۵ اعلام کرد: فیفا تعلیق بین‌المللی ایران را لغو کرد، سپ بلاتر گفت: تصمیم فیفا برای لغو تعلیق فوتبال ایران پس از ۱۱ ساعت مذاکره قبل از مراسم قرعه‌کشی جام ملت‌های آسیا در سال ۲۰۰۷ صورت پذیرفت.[20]

پرداخت غرامت به مارک ویلموتس

روز دوشنبه ۲۷ مرداد ۱۳۹۹ در پی شکایت سرمربی پیشین تیم ملی فوتبال ایران، مارک ویلموتس، فدراسیون جهانی فوتبال، فدراسیون فوتبال جمهوری اسلامی ایران را به پرداختن غرامت ۶ میلیون و ۱۳۷ یورویی به وی محکوم کرد.[7][8]

منابع
  1. محمّدنبی، حسین (۱۳۸۴). فوتبال در ایران. تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی. ص. ۱۶. شابک ۹۶۴-۳۹۷۹-۰۳۷-۱ مقدار |شابک= را بررسی کنید: length (کمک).
  2. "Country Info: Iran (IRN)". FIFA.com. Retrieved June 25, 2014.
  3. «مجلس خواهان تفحص از فدراسیون فوتبال: زیر ذره‌بین بردن یک نهاد غیردولتی». وبگاه گل. ۱۹ نوامبر ۲۰۱۳. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ مارس ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۳ تیر ۱۳۹۳.
  4. «شکایت فدراسیون از برندهای تجاری و انقلابی که در فوتبال ایران رخ خواهد داد». خبرگزاری مهر. ۱۷ خرداد ۱۳۹۳. دریافت‌شده در ۳ تیر ۱۳۹۳.
  5. «و اینک تعلیق فوتبال ایران». الف. ۲ آذر ۱۳۸۵. دریافت‌شده در ۱۰ اسفند ۱۳۹۹.
  6. https://www.isna.ir/news/94090301658/فوتبال-ایران-تعلیق-شد-روزشمار-اتفاقات-فوتبالی-3-آذر%7Cعنوان=و اینک تعلیق فوتبال ایران|بازبینی=2018-07-25}}
  7. فیفا ایران را به پرداخت غرامت ۶ میلیون یورویی به سرمربی سابق تیم ملی محکوم کرد؛ واکنش کاربران در شبکه‌های اجتماعی
  8. جزئیات جریمه «۶ میلیون یورویی»، سنگین‌ترین مجازات در تاریخ فوتبال ایران و پیروزی مارک ویلموتس چه بود؟
  9. سی و سه رئیس در شصت و یک سال بایگانی‌شده در ۲۱ سپتامبر ۲۰۰۸ توسط Wayback Machine (روزنامه اعتماد، ۱۵۹۳، ۲۷ دی ۱۳۸۶)
  10. سی و سومین رئیس فوتبال کیست (جام جم آنلاین)
  11. «فدراسیون فوتبال ایران؛ الهام‌بخش‌ترین فدراسیون آسیا». ffiri.ir. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۵ ژوئیه ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۷-۲۵.
  12. "FIFA Fair Play Prize to Iran, the USA and Northern Ireland" (PDF). FIFA.com. 20 January 1999. Retrieved June 25, 2014.
  13. «ایران و عقیلی نامزد بهترین فدراسیون و بازیکن سال قاره: شعبده‌بازی AFC». روزنامه اعتماد (۲۱۰۷): ۹. ۲۸ آبان ۱۳۸۸.
  14. "AFC Member Association of the Year: Iran". the-afc.com. 29 November 2012. Retrieved June 25, 2014.
  15. «فوتبال ایران تعلیق شد/ روزشمار اتفاقات فوتبالی - 3 آذر». ایسنا. ۳ آذر ۱۳۹۴. دریافت‌شده در ۱۰ اسفند ۱۳۹۹.
  16. «فوتبال ایران تعلیق شد/ روزشمار اتفاقات فوتبالی - 3 آذر». ایسنا. ۲۰۱۵-۱۱-۲۴. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۷-۲۵.
  17. «تداوم بحث‌های صفایی فراهانی با دولت احمدی‌نژاد دربارهٔ فوتبال ایران». سایت خبری تحلیلی کلمه. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۷-۲۵.
  18. «اصرار علی‌آبادی به خط زدن دایی، یحیی و سهراب». ورزش سه. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۷-۲۵.
  19. «در واکنش به موضع‌گیری AFC؛ هاشمی: خبر رفع تعلیق فوتبال ایران رسماً دوشنبه اعلام می‌شود». ایسنا. ۲۰۰۶-۱۲-۱۵. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۷-۲۵.
  20. «فیفا تعلیق فوتبال ایران را لغو کرد». عصر ایران. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۷-۲۵.

پیوند به بیرون
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.