سوپر جام فوتبال ایران

سوپر جام فوتبال ایران یک مسابقهٔ پیش‌فصل است که هر ساله بین قهرمان لیگ برتر خلیج فارس و قهرمان جام حذفی فوتبال ایران در ایران برگزار می‌شود.

سوپر جام فوتبال ایران

سال بنیان‌گذاری	۱۳۸۴
منطقه	ایران
شمار تیم‌های حاضر	۲
قهرمان کنونی	پرسپولیس (سومین قهرمانی)
موفق‌ترین باشگاه	پرسپولیس (۳ قهرمانی)
پخش تلویزیونی	شبکه سه شبکه ورزش شبکه شما شبکه جام جم ۲ شبکه جام جم ۳ شبکه‌های استانی
سوپر جام فوتبال ایران ۱۳۹۹

تاریخچه

این رقابت در سال ۱۳۸۴ بین قهرمان لیگ و قهرمان جام حذفی فوتبال ایران آغاز شد. در اولین دورهٔ برگزار شده، در تاریخ ۶ شهریور ۱۳۸۴ و ۴ روز پیش از آغاز فصل جدید مسابقات لیگ برتر، تیم صباباتری تهران قهرمان جام حذفی با نتیجهٔ چهار بر صفر در برابر تیم فولاد خوزستان قهرمان لیگ برتر، به برتری رسیده‌است.[1][2]

در دور بعدی در سال ۱۳۸۶ قرار بود سایپا قهرمان لیگ برتر و سپاهان قهرمان جام حذفی با یکدیگر دیدار کنند که به‌دلیل تغییر ورزشگاه بازی (سه روز قبل از مسابقه) از ورزشگاه آزادی به ورزشگاه شهید درخشان رباط کریم (زمین اختصاصی صبا باتری) به‌دلیل آماده نبودن زمین ورزشگاه آزادی (بنا به درخواست مسئولین ورزشگاه)، دو تیم این دیدار را تحریم کردند و بازی برگزار نشد.

به گفتهٔ محمدرضا ساکت مدیرعامل وقت باشگاه سپاهان:

«انتخاب ورزشگاه شهید درخشان رباط‌کریم برای برگزاری دیدار سوپرجام، نوعی بی‌حرمتی به دو باشگاه سایپا و سپاهان به عنوان قهرمانان لیگ برتر و جام حذفی بود.»

در دور بعد در سال ۱۳۸۷ پرسپولیس قهرمان لیگ برتر و استقلال قهرمان جام حذفی باید به مصاف یک‌دیگر می‌رفتند که با درخواست پرسپولیس برای لغو این دیدار و با وجود مخالفت استقلال این دیدار در نهایت برگزار نشد.

باشگاه سپاهان در سال‌های ۱۳۹۰، ۱۳۹۱ و ۱۳۹۴ پیشنهاد احیای سوپر جام فوتبال ایران را به نام ناصر حجازی داده بود.[3]

در سال ۱۳۹۴ سپاهان قهرمان لیگ برتر و ذوب‌آهن قهرمان جام حذفی باید به مصاف یک‌دیگر می‌رفتند. ابتدا تاریخی برای انجام این مسابقه تعیین شد، اما در نهایت این دیدار برگزار نشد.

سرانجام در تاریخ ۲۹ تیر ۱۳۹۵ استقلال خوزستان قهرمان لیگ برتر و ذوب‌آهن قهرمان جام حذفی در ورزشگاه فولادشهر به مصاف یک‌دیگر رفتند و ۶ روز پیش از آغاز فصل جدید مسابقات لیگ برتر، دیدار سوپر جام پس از گذشت بیش از یک دهه دوباره از سر گرفته شد.[4]

سوپرجام ۱۳۹۷ قرار بود در روز ۲۹ تیر ۱۳۹۷ بین پرسپولیس (قهرمان لیگ برتر) و استقلال تهران (قهرمان جام حذفی) برگزار شود، که به‌دلیل مخالفت تیم استقلال با بازی در تاریخ مذکور، برگزار نشد و نتیجهٔ آن ۳–۰ به سود پرسپولیس اعلام شد. این نخستین برد انضباطی پرسپولیس در تاریخ شهرآورد تهران بود،[5][6] که البته با شکایت باشگاه استقلال به دادگاه بین‌المللی فوتبال (CAS) مواجه شد. بعد از گذشت یک سال در مهر ماه سال ۱۳۹۷ دادگاه CAS رای صادره شده توسط کمیته انضباطی را تأیید کرد و تیم پرسپولیس سه بر صفر برنده این بازی شد.

در سال ۱۳۹۸، پرسپولیس موفق به قهرمانی در لیگ برتر خلیج فارس و جام حذفی فوتبال ایران شد و وبسایت‌های ورزشی ایرانی احتمال دادند که به مصاف نایب‌قهرمان لیگ برتر خلیج فارس (سپاهان اصفهان) یا جام حذفی فوتبال ایران (داماش گیلان) برود. پرسپولیسی‌ها هم با توجه به اتفاقات افتاده‌شده در بازی برگشت لیگ برتر و بازی نیمه‌نهایی جام حذفی این تیم با سپاهان، خواستار بازی با تیم داماش شدند. البته پیشنهادهایی هم به سازمان لیگ داده‌شد که یک بازی بین سپاهان و داماش برگزار شود و برنده آن به مصاف پرسپولیس برود که این باعث افزایش بازی‌ها به ۲ و افزایش جذابیت مسابقات می‌شود. از طرفی رسانه‌هایی هم اعلام کردند که اگر تیمی قهرمان دوگانه شود، سوپر جام هم باید به همان تیم داده‌شود. سازمان لیگ فوتبال ایران در ۲۶ خرداد ۱۳۹۸ اعلام کرد تیم قهرمان دوگانه، قهرمان سوپر جام هم می‌شود؛ بنابراین، پرسپولیس برای سومین بار قهرمان سوپر جام فوتبال ایران شد. جام قهرمانی این دوره، در ۹ آبان ۱۳۹۸ پس از پایان یافتن بازی پرسپولیس و ماشین‌سازی در هفته نهم لیگ برتر فوتبال ایران ۹۹–۱۳۹۸، در ورزشگاه آزادی تهران به پرسپولیس اهدا شد.[7][8][9][10][11][12][13][14][15][16]

روش برگزاری

این دیدار به صورت تک بازی می‌باشد و چند روز پیش از آغاز فصل جدید مسابقات لیگ برتر برگزار می‌شود.

ورزشگاه برای انجام مسابقه، توسط سازمان لیگ انتخاب می‌شود.

تیم‌های حاضر:

1. قهرمان لیگ برتر
2. قهرمان جام حذفی

در صورتی که قهرمان لیگ برتر و جام حذفی یک تیم باشد، آن تیم قهرمان سوپر جام هم می‌شود.[17]

قوانین مسابقه

• ۹۰ دقیقه وقت معمول مسابقه.
• ۳۰ دقیقه وقت اضافه در صورت لزوم.
• در صورتی‌که همچنان مسابقه مساوی بود، تیم برنده با ضربات پنالتی مشخص خواهد شد.
• هر تیم ۱۲ بازیکن ذخیره خواهد داشت.
• در طول مسابقه هر تیم اجازه ۳ تعویض دارند.
• در صورت کشیده شدن به وقت اضافه، یک تعویض دیگر نیز مجاز است.

نتایج

نتایج دیدارهای سوپر جام بین قهرمانان لیگ برتر و جام حذفی

سال	قهرمان لیگ برتر	نتیجه	قهرمان جام حذفی	ورزشگاه	تماشاگران
۱۳۸۱	پرسپولیس	برگزار نشد	استقلال
۱۳۸۲	سپاهان	برگزار نشد	ذوب‌آهن
۱۳۸۳	پاس	برگزار نشد	سپاهان
۱۳۸۴	فولاد	۰–۴	صبا	شهید دستگردی	۲٬۰۰۰
۱۳۸۵	استقلال	برگزار نشد	سپاهان
۱۳۸۶	سایپا	برگزار نشد	سپاهان
۱۳۸۷	پرسپولیس	برگزار نشد	استقلال
۱۳۸۸	استقلال	برگزار نشد	ذوب‌آهن
۱۳۸۹	سپاهان	برگزار نشد	پرسپولیس
۱۳۹۰	سپاهان	برگزار نشد	پرسپولیس
۱۳۹۱	سپاهان	برگزار نشد	استقلال
۱۳۹۲	استقلال	برگزار نشد	سپاهان
۱۳۹۳	فولاد	برگزار نشد	تراکتور
۱۳۹۴	سپاهان	برگزار نشد	ذوب‌آهن
۱۳۹۵	استقلال خوزستان	۲–۴ (و.ا.)	ذوب‌آهن	فولادشهر	۲٬۵۰۰
۱۳۹۶	پرسپولیس	۳–۰	نفت تهران	آزادی	۴۰٬۰۰۰
۱۳۹۷	پرسپولیس	۳–۰	استقلال	حکم کمیته انضباطی[پانویس 1]
۱۳۹۸	پرسپولیس			قهرمان لیگ برتر و جام حذفی
۱۳۹۹	پرسپولیس		تراکتور		-

آمار

قهرمانان

باشگاه	قهرمان	نایب‌قهرمان	٪ برد	سال‌های قهرمانی	سال‌های نایب‌قهرمانی
پرسپولیس	۳	۰	۱۰۰٪	۱۳۹۶، ۱۳۹۷، ۱۳۹۸
ذوب‌آهن	۱	۰	۱۰۰٪	۱۳۹۵
صبا	۱	۰	۱۰۰٪	۱۳۸۴
استقلال	۰	۱	۰٪		۱۳۹۷
استقلال خوزستان	۰	۱	۰٪		۱۳۹۵
فولاد	۰	۱	۰٪		۱۳۸۴
نفت تهران	۰	۱	۰٪		۱۳۹۶
تراکتور

عملکرد نماینده

مسابقات	قهرمان	نایب‌قهرمان
قهرمان لیگ برتر	۲	۲
قهرمان جام حذفی	۲	۲
قهرمان لیگ برتر و جام حذفی	۱

گلزنان

	بازیکن	باشگاه(ها)	تعداد گل
	علی دایی	صبا باتری	۲
	مهدی مهدی‌پور	ذوب‌آهن	۲
	رحیم زهیوی	استقلال خوزستان	۱
	علی علی‌پور	پرسپولیس	۱
	فرشاد احمدزاده	پرسپولیس	۱
	محسن سلطانی	صبا باتری	۱
	محسن مسلمان	پرسپولیس	۱
	مرتضی تبریزی	ذوب‌آهن	۱
	میثم دورقی	استقلال خوزستان	۱
	روبرت مارکوسی	صبا باتری	۱
	یاسر فیضی	ذوب‌آهن	۱

مربیان

مربی	باشگاه(ها)	قهرمان	نایب‌قهرمان	٪ برد	سال‌های قهرمانی	سال‌های نایب‌قهرمانی
برانکو ایوانکوویچ	پرسپولیس	۳	۰	۱۰۰٪	۱۳۹۶، ۱۳۹۷، ۱۳۹۸
یحیی گل‌محمدی	ذوب‌آهن	۱	۰	۱۰۰٪	۱۳۹۵
مجید جلالی	صبا باتری	۱	۰	۱۰۰٪	۱۳۸۴
وینفرید شفر	استقلال	۰	۱	۰٪		۱۳۹۷
سیروس پورموسوی	استقلال خوزستان	۰	۱	۰٪		۱۳۹۵
ملادن فرانچیچ	فولاد	۰	۱	۰٪		۱۳۸۴
حمید درخشان	نفت تهران	۰	۱	۰٪		۱۳۹۶

جستارهای وابسته

• لیگ برتر فوتبال ایران
• جام حذفی فوتبال ایران

پانویس

1. در پی اعتراض تیم استقلال به تاریخ برگزاری بازی، این تیم حاضر به شرکت در این دیدار نشد و کمیته انضباطی رای به سه بر صفر شدن بازی داد. این رای از سوی کمیته استیناف نیز تأیید شد و استقلال به دادگاه CAS شکایت کرد. در نهایت دادگاه CAS نیز رای صادر شده را تأیید و نتیجه این بازی را ۳ بر ۰ اعلام کرد.

منابع

1. صباباتری با گل‌های دایی قهرمان سوپر جام ایران شد
2. اولین سوپرجام فوتبال کشور/صباباتری دومین قهرمانی را جشن گرفت
3. ایران تنها کشوری است که سوپرجام ندارد/پیشنهاد سپاهان: برگزاری سوپرجام ایران به نام حجازی
4. اولین جام به ذوب آهن رسید/ انتقام شاگردان گل‌محمدی از «قهرمان لیگ»
5. https://www.varzesh3.com/news/1539102/پرسپولیس-برنده-سوپرجام-اعلام-شد
6. https://www.aparat.com/v/C1Zr9/قهرمانی_پرسپولیس_در_سوپر_جام_بدلیل_انصراف_استقلال
7. مشکل جدی سازمان لیگ در صورت قهرمانی پرسپولیس؛ تصمیمِ دو سر باخت! ۹۰
8. بررسی نمونه‌های اروپایی پرونده سوپرجام؛ چه تیمی حریف پرسپولیس می‌شود؟ 90
9. بحران سوپرجام فصل بعد در سازمان لیگ؛ دعوای تکراری با مهره‌های جدید ۹۰
10. تاریخ برگزاری سوپر جام مشخص شد ۹۰
11. پرسپولیس قهرمان سوپرجام؟ آی‌اسپورت
12. پرسپولیس قهرمان سوپرجام فوتبال ایران اعلام شد رویداد ۲۴
13. پرسپولیس قهرمان سوپرجام شد/ هفتمین جام پرسپولیس با برانکو موج نیوز
14. سازمان لیگ: پرسپولیس قهرمان سوپرجام شد ورزش سه
15. سازمان لیگ اعلام کرد؛ پرسپولیس قهرمان سوپرجام شد ۹۰
16. پرسپولیس قهرمان سوپرجام فوتبال ایران شد مشرق نیوز
17. پرسپولیس بازهم بدون بازی قهرمان سوپرجام شد تسنیم