دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی
دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی دانشگاهی دولتی در شهر تهران است که وابسته به وزارت آموزش و پرورش و تحت نظر وزارت علوم تحقیقات و فناوری میباشد.[3]
نوع | دانشگاه سراسری (دولتی) |
---|---|
بنیانگذاری شده | ۱۳۵۹ (خورشیدی) |
رئیس | حمیدرضا عظمتی[1] |
اعضای هیئت علمی | ۲۰۰ نفر[2] |
کارمندان مدیریتی |
|
دانشجویان | ۹۰۰۰نفر |
موقعیت | تهران (لویزان) Google Map |
وبگاه |
دانشگاه شهید رجایی یک دانشگاه راهبردی برای جمهوری اسلامی ایران، و تنها دانشگاه کشور میباشد که وظیفه تأمین نیروی فنی را برای تأمین دبیران هنرستانها به عهده دارد. روش پذیرش دانشجو در این دانشگاه همانند همهٔ دانشگاههای دولتی از طریق آزمون سراسری توسط سازمان سنجش و آموزش کشور میباشد.[2]
نام این دانشگاه بر گرفته از نام محمد علی رجایی دومین رئیس جمهور ایران میباشد؛ که در حادثه ۸ شهریور ۱۳۶۰ کشته شد.
این دانشگاه در سال 1399 (2021 میلادی) برای نخستین بار در نظام رتبهبندی جهانی تایمز (Times) قرار گرفت.
تاریخچه
تاریخچه این دانشگاه با تاریخ پدیدآمدن دورههای تربیت معلم کشور عجین میباشد (۱۵۰ سال). بنابراین در حال حاضر میتوان این دانشگاه را یکی از میراث داران تربیت معلم در کشور دانست؛ و بدین لحاظ میتوان اذعان داشت ریشه تاریخی این دانشگاه در سال ۱۲۲۹ یعنی مصادف با تأسیس دارالفنون بنا گردیده، که اولین دوره تربیت معلم در کشور در سطح عالی به همراه سایر رشتههای مهندسی و پزشکی آغاز به کار نموداند.
اما آنچه به عنوان دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی در حال حاضر مشغول فعالیت است نخست در سال ۱۳۵۳ (۱۹۷۴ میلادی) به عنوان مدرسه آمریکاییها در تهران شروع به کار نمود سپس در سال ۱۳۵۹ با ادغام انستیتوهای تکنولوژی تهران، تحت عنوان مجتمع انقلاب اسلامی زیر نظر دفتر امور مدارس عالی فنی و حرفهای وزارت آموزش و پرورش تأسیس گردید.
در سالهای ۱۳۶۱ تا ۱۳۶۳ و شاید قبل و بعد از آن هم مرکز تربیت معلم شهید اندرزگو با آموزش رشتهٔ دینی و عربی در سطح فوق دیپلم در این مجموعه دایر بودهاست.
بعد از آن این مجموعه به مرکز آموزش عالی فنی انقلاب اسلامی تغییر نام داد و علاوه بر دورههای تربیت تکنسین و معلم فنی در سطح کاردانی (فوق دیپلم)، مجوز اجرای دورههای کارشناسی ناپیوسته دبیر فنی (در سطح لیسانس) را نیز دریافت نمود.
در سال ۱۳۷۲ با مجوز دفتر گسترش آموزش عالی (وزارت فرهنگ و آموزش عالی وقت) دانشکده تربیت دبیر فنی و حرفهای در این مرکز تأسیس شد و از طریق آزمون سراسری در دو رشته کارشناسی دبیری فنی دانشجو پذیرفت. با توجه به امکانات و تواناییهای مناسب مجموعه، در سال ۱۳۷۶ مرکز آموزش عالی فنی و دانشکده تربیت دبیر فنی و حرفهای ادغام شدند و با مجوز وزارت فرهنگ و آموزش عالی و تأیید شورای عالی انقلاب فرهنگی این مجموعه به دانشگاه ارتقا و نام دانشگاه تربیت دبیر شهید رجائی بر آن نهاده شد[2] و همچنان زیر نظر وزارت آموزش و پرورش و وزارت علوم و تحقیقات و فناوری به صورت مشترک به کار خود ادامه داد.
این دانشگاه به جهت مأموریت منحصر به فرد آن یعنی تربیت دبیر فنی یکی از دانشگاههای راهبردی کشور محسوب میشود.
در حال حاضر ۲۰ رشته کارشناسی، ۴۱ رشته کارشناسی ارشد و ۱۱ رشته دکترا در این دانشگاه ارائه میشود.
برای نخستین بار در تاریخ دانشگاه، سند راهبردی دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی در روز شنبه ۱۷ بهمن ۱۳۹۴ بدست وزیر وقت آموزش و پرورش، علی اصغر فانی، رونمایی شد.[4][5][6]
همچنین برای اولین بار برنامه جامع بینالمللی سازی دانشگاه در سیامین نشست هیئت امنای این دانشگاه در بهمن ماه ۱۳۹۷ به تصویب رسید.[7][8]
از جمله موارد فعالیتهای دانشگاه فرایند داوری و برگزاری جشنواره جوان خوارزمی بخش دانشآموزی، در مرحله کشوری حدود ۳۰ سال است که در این دانشگاه انجام میگیرد.
هماکنون بر اساس نظامهای رتبهبندی داخلی و بینالمللی و کمیت و کیفیت تولیدات علمی، تعدد فعالیتهای این دانشگاه در سطح جامعه، و تربیت نیروی انسانی که حاصل تلاش اساتید و دانشجویان این دانشگاه در سالهای متمادی میباشد، میتوان اذعان دانشگاه شهید رجایی یکی از معتبرترین و قابل اتکاترین دانشگاههای سطح کشور مخصوصاً در حوزه فنی محسوب میشود.
این دانشگاه با مساحتی نزدیک به ۱۵۰٬۰۰۰ مترمربع در منطقهٔ لویزان واقع در شمال شرق تهران قرار دارد و مجموعاً دارای بیش از ۵۶٬۰۰۰ متر مربع فضای سرپوشیدهٔ آموزشی، آزمایشگاهی، کارگاهی، رفاهی و فرهنگی است.
رؤسای دانشگاه از آغاز تاکنون
- قدرتالله تورنگ (۱۳۵۹ تا ۱۳۶۴)
- سید محمد موسوی کیانی (۱۳۶۴ تا ۱۳۷۳)
- سید زین العابدین موسوی (۱۳۷۳ تا ۱۳۷۷)
- محمد حسین رفان (۱۳۷۷ تا ۱۳۸۲)
- سید امیر الدین صدر نژاد (۱۳۸۲ تا مرداد ۱۳۸۵)
- عباس حقاللهی (مرداد ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۳)
- حمیدرضا عظمتی (۱۳۹۳ تا کنون)
دانشکدهها
دانشکده مهندسی برق
دانشکده مهندسی برق دانشگاه شهید رجایی دارای چهار گروه آموزشیست:
- مهندسی الکترونیک
- مهندسی قدرت
- مهندسی مخابرات
- مهندسی کنترل
این دانشکده در مقطع کارشناسی گرایشهای الکترونیک، قدرت، مخابرات و کنترل را ارائه میکند. همچنین این گرایشها تا مقطع دکترا ارائه میشوند.
برای اولین بار در سطح این دانشگاه، شاخه دانشجویی IEEE دانشگاه شهید رجایی در تاریخ ۱۰ آذر ۱۳۹۲ توسط انجمن علمی برق تأسیس شد.
برخی از همایشهای برگزار شده در این دانشکده عبارتند از:
- پنجمین کنفرانس الکترومغناطیس مهندسی ایران (فروردین ۱۳۹۶)
- کنفرانس شبکههای هوشمند انرژی ۹۶ (آذرماه ۱۳۹۶)
- پانزدهمین کنفرانس بینالمللی رمز ایران (شهریور ماه ۱۳۹۷)
دانشکده مهندسی کامپیوتر
دانشکده مهندسی کامپیوتر از نیمسال دوم سال تحصیلی ۹۳–۹۴ با تفکیک از دانشکده مهندسی برق فعالیت خود را به صورت مستقل آغاز نمود. پیش از این، گروه کامپیوتر دانشگاه از سال ۱۳۶۰ در دانشگاه مشغول فعالیت بودهاست. این دانشکده شامل سه گروه آموزشی:
- معماری کامپیوتر
- نرمافزار و فناوری اطلاعات
- هوش مصنوعی
میباشد، و در رشتههای نرمافزار، سختافزار و IT در مقطع کارشناسی و همچنین در رشتههای هوش مصنوعی، نرمافزار در مقطع کارشناسی ارشد دانشجو میپذیرد.
دانشکده مهندسی عمران
فعالیت دانشکده مهندسی عمران در دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی با پذیرش دانشجو در مقطع کاردانی عمران با گرایشهای مختلف از سال ۱۳۵۹ تحت عنوان «انستیتوی عمران» آغاز شد. این دانشکده در سال ۱۳۷۲ توسط دفتر گسترش آموزش عالی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری مجوز پذیرش دانشجو در مقطع کارشناسی پیوسته را دریافت نمود. هماکنون این دانشکده در سه گروه آموزشی:
- مهندسی عمران (سازه و زلزله)
- مهندسی عمران (آب و ژئوتکنیک)
- مهندسی عمران (نقشهبرداری)
به فعالیت آموزشی و پژوهشی ادامه میدهد و در مقاطع زیر دانشجو میپذیرد: مقطع کارشناسی: رشتههای دبیری عمران، مهندسی عمران، مهندسی نقشهبرداری، مقطع کارشناسی ارشد: رشتههای مهندسی سازه، مهندسی زلزله، مهندسی ژئوتکنیک، مهندسی آب و سازههای هیدرولیکی، سنجش از دور، سامانه اطلاعات مکانی، مقطع دکتری: رشتههای مهندسی سازه، مهندسی ژئوتکنیک،
همایشهای برگزار شده در این دانشکده عبارتند از:
- اولین کنفرانس ملی مکانیک خاک و مهندسی پی (آذرماه ۱۳۹۳)
- نخستین دوره مسابقات ملی دانشجویی ژئووال- Geo Wall (اردیبهشت ۱۳۹۴)
- دومین دوره مسابقات ملی دانشجویی ژئووال- Geo Wall (اردیبهشت ۱۳۹۵)
- همایش ملی کاربرد کامپوزیتها در صنعت ساخت (اردیبهشت ۱۳۹۵)
- همایش روز جهانی GIS)GIS Day) (آذر ۱۳۹۶)
- همایش ملی مستندنگاری میراث طبیعی و فرهنگی (اسفند ۱۳۹۶)
دانشکده مهندسی مواد و فناوریهای نوین
ساختمان این دانشکده در حال تأسیس در نیم سال اول سال ۹۷–۹۶ با حضور وزیر آموزش و پرورش افتتاح شد. مقرر است در این دانشکده رشتههای گروههای آموزشی زیر فعال باشند (این گروههای آموزشی در حال حاضر در دانشکدههای عمران، مکانیک و علوم پایه فعالیت مینمایند):
- زیست فناوری
- مهندسی مواد
- مهندسی صنایع چوب
دانشکده مهندسی مکانیک
دانشکده مهندسی مکانیک در سال ۱۳۶۱ با نام انستیتو مکانیک فعالیت خود را در دورهٔ کاردانی و کاردانی معلم فنی در رشتههای ماشین ابزار، ابزار سازی، ریختهگری، جوشکاری، تهویه و تبرید، آبرسانی و گازرسانی، نقشهکشی، اتو مکانیک و کاردانی معلم فنی رشتههای ماشین ابزار، ریختهگری، اتومکانیک، تأسیسات (تهویه و تبرید) آغاز کرد.
از سال ۱۳۶۶ علاوه بر دورههای کاردانی، رشتههای کارشناسی ناپیوسته دبیری شامل رشتههای ماشین ابزار، صنایع فلزی، صنایع خودرو، تأسیسات، نقشهکشی صنعتی و ریختهگری نیز داشتهاست. از سال ۱۳۷۶ فقط دورههای کارشناسی ناپیوسته و دو رشته کارشناسی پیوسته (ساخت و تولید-مکانیک خودرو) داشته که از سال ۸۶–۸۷ علاوه بر دورههای ذکر شده چهار رشته کارشناسی ارشد هم به این دانشکده اضافه گردید. هماکنون در این دانشکده ۴ گروه آموزشی فعال میباشند:
- مهندسی خودرو
- مهندسی مکانیک جامدات
- مهندسی مکانیک سیالات
- مهندسی ساخت و تولید
از دانشجویان سرشناس این دانشکده میتوان به شهید حسن تهرانی مقدم در رشته مهندسی ریختهگری اشاره نمود؛ که در دو مقطع کاردانی و کارشناسی در این دانشکده تحصیل نمودهاست.
این دانشکده مجهز به ۶ کارگاه از جمله کارگاه ماشین ابزار، آزمایشگاه اندازهگیری دقیق، کارگاه ریختهگری، کارگاه جوشکاری، کارگاه خودرو است.
دانشکده مهندسی معماری و شهرسازی
دانشکده مهندسی معماری و شهرسازی دانشگاه شهید رجایی از سه گروه آموزشی:
- مهندسی معماری
- شهرسازی (طراحی شهری)
- ارتباط تصویری (گرافیک)
تشکیل یافتهاست. در حال حاضر رشتههای مهندسی معماری، دبیری فنی معماری، معماری (ناپیوسته)، ارتباط تصویری و هنرهای تجسمی در مقطع کارشناسی، و همچنین رشتههای مهندسی معماری، معماری منظر، طراحی شهری و گرافیک در مقطع کارشناسی ارشد در این دانشکده تدریس میگردد. این دانشکده در مقطع دکتری معماری نیز دانشجو میپذیرد.
استادان صاحب نامی همچون استاد حسین زمرشیدی (چهره ماندگار معماری ایران) و مهندس سعید قاسمی به تدریس دروس معماری و شهرسازی مشغول بوده و هستند.
همایشهای برگزار شده:
- همایش ملی معماری و شهر پایدار (۵ دوره از سال ۹۵ الی ۹۸)
دانشکده علوم انسانی
دانشکدههای علوم انسانی در سال ۱۳۸۰ از دانشکده علوم پایه منفک و مستقل گردید و از آن پس با پذیرش دانشجو در دوره کارشناسی به کار خود ادامه داد. دوره کارشناسی ارشد در این دانشکده نیز در سال ۱۳۸۰ با پذیرش در رشته مدیریت آموزشی فعالیت خود را آغاز نمود و از سال ۱۳۸۶ دوره نیمه حضوری کارشناسی را نیز ارائه میکند. مأموریت اصلی این دانشکده ارائه دروس عمومی در حوزه علوم انسانی و مهمتر از آن ارائه دروس صلاحیت معلمی است. در حال حاضر در این دانشکده گروههای آموزشی زیر مشغول فعالیت هستند:
- معارف و الهیات
- زبان انگلیسی
- ادبیات فارسی
- علوم تربیتی
این دانشکده در رشتههای کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی، برنامهریزی درسی، روانشناسی تربیتی، آموزش زبان انگلیسی، فلسفه و حکمت، علوم قرآن و حدیث و ادبیات فارسی پذیرش دانشجو دارد. همچنین این دانشکده در رشتههای فلسفه، برنامهریزی درسی، و مشاوره دانشجوی دکتری میپذیرد.
از اساتید سرشناس دانشکده میتوان به عباس صدری (دبیرکل آیسسکو) و محسن میر باقری (استاد شناخته شده در امور مذهبی) و حسین مظفر (وزیر اسبق آموزش و پرورش)، مهدی نوید ادهم (دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش (از دولت نهم تا دولت دوازدهم) اشاره کرد.
همایشهای برگزار شده در دانشکده:
- دهمین همایش برنامهریزی درسی تربیت معلم (۱۳۸۹)
- نخستین همایش ملی روانشناسی تربیتی (۱۳۹۱)
- همایش ملی اسلام و آموزش علوم (۱۳۹۱)
- همایش ملی اسلام و ارزشهای متعالی (۱۳۹۲)
- دومین همایش ملی روانشناسی تربیتی (۱۳۹۳)
دانشکده علوم ورزشی
در حال حاضر مأموریت دانشکده علوم ورزشی علاوه بر ارائه دروس تربیت بدنی عمومی، تربیت کارشناس هنر آموزان تربیت بدنی برای هنر ستانهای تربیت بدنی نیز میباشد. این دانشکده دارای سه گروه آموزشی:
- فیزیولوژی ورزشی،
- رفتار حرکتی
- مدیریت ورزشی
است؛ که در هر سه گروه رشتههای کارشناسی ارشد دایر است. این دانشکده در رشته فیزیولوژی ورزشی در مقطع دکتری دانشجو میپذیرد.
همایشهای زیر توسط این دانشکده برنامهریزی و اجرا شده:
- همایش استعداد یابی ورزشی(۱۳۹۲)
- همایش ملی یافتههای نوین در تربیت بدنی و علوم ورزشی(۱۳۹۴)
دانشکده علوم پایه
در دانشکده علوم پایه رشتههای کارشناسی ریاضی محض، ریاضی و کاربردها، دبیری ریاضی، فیزیک محض، دبیری فیزیک، دبیری شیمی، دبیری فنی صنایع شیمیایی، و تکنولوژی صنایع شیمیایی؛ رشتههای کارشناسی ارشد در گرایشهای آموزش فیزیک، فیزیک محضی، آموزش ریاضی، ریاضی محض، جبر، ریاضی کاربردی، آموزش شیمی، شیمی فیزیک و علوم محیط زیست؛ و رشتههای دوره دکتری ریاضی در گرایش جبر وجود دارد. در حال حاضر سه گروه آموزشی زیر در این دانشکده فعال هستند:
- ریاضی
- فیزیک
- شیمی
همایشهای برگزارشده دانشکده:
- سومین همایش ملی پیل سوختی ایران(۱۳۸۸)
- اولین همایش ایرانی نظریه گرافهای شیمیایی (۱۳۸۹)
- سمینار ملی نانو محاسبات(۱۳۸۹)و(۱۳۹۰)
- چهارمین همایش ملی پیل سوختی(۱۳۸۹)
- ششمین همایش پیل سوختی ایران (۱۳۹۱)
- همایش فیزیک محاسباتی ایران (۱۳۹۲)
- همایش ملی آموزش الکترو شیمی (۱۳۹۲)
- همایش ملی آموزش ریاضی ایران (۱۳۹۳)
- سیزدهمین همایش آموزش ریاضی ایران(۱۳۹۳)
- نخستین همایش نانو(۱۳۹۴)
- همایش ملی کودک و طبیعت(۱۳۹۴)
- دومین همایش ملی آموزش الکترو شیمی ایران (۱۳۹۴)
- همایش فیزیک محاسباتی ایران (۱۳۹۴)
- همایش پژوهش در آموزش علوم پایه(۱۳۹۴)
مراکز پژوهشی دانشگاه
- قطب علمی آموزش
- مرکز تحقیقات آموزش علوم و مهندسی
- پژوهشکده فناوریهای نوین
- انجمن علمی آموزش محیط زیست
- کتابخانه تخصصی آموزش علوم
مجلات علمی
مجلات دانشگاه بنا بر حوزه تخصصی مربوط به هریک در دانشکده ایی تحت مدیریت و اداره میباشند، این مجلات به شرح ذیل هستند:
- Journal of Mathematical Nano science
- مجله (علمی-پژوهشی)، (Journal of Electrical and Computer Engineering Innovations (JECEI
- مجله (علمی-پژوهشی)، (Journal of Computational and Applied Research in Mechanical Engineering (JCARME
- (The Transactions on Combinatorics (TOC
- دو فصلنامه (علمی- پژوهشی)، پژوهشهای هستی شناختی
- دو فصلنامه (علمی- پژوهشی)، معماری و شهرسازی پایدار
- فصلنامه علمی- پژوهشی مطالعات معماری ایران (با همکاری دانشگاه شهید رجایی)
- فصلنامه (علمی- پژوهشی)، شهر ایرانی و اسلامی (با همکاری دانشگاه شهید رجایی)
- فصلنامه (علمی- پژوهشی)، فناوری آموزش
- فصلنامه علمی، آموزش تربیت بدنی
- نشریه علمی، پژوهشهای تجربی در مهندسی عمران
- فصلنامه علمی، پژوهش در آموزش
برخی از آزمایشگاههای تخصصی و فوق تخصصی تحقیقاتی دانشگاه
- آزمایشگاه کنترل فرایند
- آزمایشگاه میکروالکترونیک
- آزمایشگاه تحلیل داده
- آزمایشگاه الکترونیک قدرت و انرژیهای نو
- آزمایشگاه تحقیق و توسعه سیستمهای نرمافزاری
- آزمایشگاه پیل سوختی
- آزمایشگاه علوم اعصاب و شناختی
- آزمایشگاه فناوریهای نوین
- آزمایشگاه پیشرفته نانو محاسبات
- آزمایشگاه مهندسی ژئوتکنیک
- آزمایشگاه مهندسی سازه و زلزله
- آزمایشگاه نفوذپذیری مایعات در اجسام متخلخل (چوب)
برخی چهرههای سرشناس دانشگاه
- حسین زمرشیدی عضو هیئت علمی، دانشکده مهندسی معماری و شهرسازی، چهره ماندگار معماری سنتی ایران و دارنده نشان دانش
- سعید قاسمی فعال فرهنگی و از فرماندهان ارشد جنگ، مدرس دانشکده مهندسی معماری وشهرسازی
- حسن تهرانی مقدم از فرماندهان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، دانشآموخته دانشگاه
- حسین مظفر عضو هیئت علمی (بازنشسته)، نماینده دوره هفتم و نهم مجلس، وزیر آموزش و پرورش (در دولت هفتم- سید محمد خاتمی) و عضو مجمع تشخیص مصلحت
- سیدمحمد بطحایی، وزیر آموزش و پرورش (دولت دوازدهم)، مدرس دانشکده علوم انسانی
- مهدی نویدادهم، دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش (دولت دهم تا دوازدهم)، معاون وزیر و رئیس سازمان پژوهش و کتب درسی (دولت نهم)
- عباس صدری عضو هیئت علمی دانشکده علوم انسانی، مدیر منطقه ای آیسسکو
- مهدی نیک عمل فیزیکدان و پژوهشگر برجسته کشور (عضو سرآمدان علمی)
- محسن میر باقری عضو هیئت علمی دانشکده علوم انسانی، استاد و سخنران مذهبی و چهره فرهنگی کشور
- عینالله صادق زاده عضو هیئت علمی گروه ارتباط تصویری و هنرمند برجسته خط کشور
- امیرحسین منظمی عضو هیئت علمی دانشکده علوم ورزشی، دبیر کل فدراسیون والیبال، کاپیتان (سابق) تیم ملی والیبال، مربی (سابق) تیم ملی دانشجویان و جوانان کشور (قهرمانی در یونیورسیاد جهان در سال ۱۳۹۶)
- احمد حیدری، مدرس گروه شهر سازی، معاون پارلمانی دانشگاه آزاد، معاون مجلس و حقوقی وزیر آموزش و پرورش (دولت دهم)
منابع
- گروه اجتماعی / حوزه آموزش و پرورش. «با حکم وزیر آموزش و پرورش «حمیدرضا عظمتی» رئیس دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی شد». خبرگزاری فارس. دریافتشده در ۱۴ اردیبهشت ۱۳۹۶.
- «وجود ۶۹ رشته تحصیلی در دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی». خبرگزاری فارس. ۳ شهریور ۱۳۹۳. دریافتشده در ۶ مهر ۱۳۹۴.
- سرویس: دانشگاه و حوزه - آموزشی. «برگزاری آزمون رشته ارتباط تصویری دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی در روز جمعه». ایسنا. دریافتشده در ۶ مهر ۱۳۹۴.
- خبر رونمایی از سند راهبردی دانشگاه در خبرگزاری فارس،
- خبر رونمایی از سند راهبردی دانشگاه در خبرگزاری ایرنا،
- خبر رونمایی از سند راهبردی دانشگاه در خبرگزاری صدا و سیما،
- برنامه جامع بینالمللیسازی دانشگاه شهید رجایی تصویب شد، خبرگزاری فارس
- برنامه جامع بین المللی سازی دانشگاه شهید رجائی به تصویب هیئت امنا رسید، سایت رسمی دانشگاه